Σκοτία: το πιο βόρειο κομμάτι του Ηνωμένου Βασιλείου, εκεί όπου τα περίφημα Χάιλαντς κουβαλούν τη σπάνια κουλτούρα ενός λαού που,
παρότι ξυπνά καθημερινά με θέα τα κύματα του Ατλαντικού Ωκεανού και της Βόρειας Θάλασσας, μοιάζει περισσότερο… μεσογειακός. Δεν το υποστηρίζουμε εμείς, αλλά ένας άνθρωπος που για μια ολόκληρη εξαετία (από το 2008 έως το 2014) όχι μόνο έζησε, αλλά λατρεύτηκε στη Γλασκόβη και θεωρείται, απόλυτα δικαιολογημένα, ο πιο διάσημος Ελληνας που πέρασε ποτέ από τη χώρα: ο Γιώργος Σαμαράς.
«Παρότι Βόρειοι, οι Σκοτσέζοι έχουν μια μεσογειακή ζεστασιά που δεν συναντάς, για παράδειγμα, στην Αγγλία. Θυμίζουν σε κάποιο βαθμό τους Ελληνες σε ό,τι αφορά τη φιλοξενία τους, χωρίς βέβαια να τη φτάνουν στον δικό μας… υπερθετικό βαθμό», αφηγείται ο παλαίμαχος άσος της Εθνικής Ελλάδας, λίγες ώρες πριν οι διεθνείς του Ιβάν Γιοβάνοβιτς δώσουν τη ρεβάνς που θα κρίνει την άνοδο ή μη στην πρώτη κατηγορία του Nations League.
Η συζήτηση με τον λατρεμένο «Sammy» των φίλων της Σέλτικ, ενόψει της αποψινής αναμέτρησης, δεν είναι αμιγώς ποδοσφαιρική. Δεν αναφέρεται σε τακτικές, συστήματα, προσωπικά μαρκαρίσματα. Αποτελεί, ουσιαστικά, μια γνωριμία με έναν πολύ ιδιαίτερο
λαό που έχει μάθει να ζει στη σκιά της… αγγλικής αλαζονείας και γι’ αυτό τον λόγο απεχθάνεται να συμπεριφέρεται ανάλογα.
«Οποιος έχει ζήσει στην Αγγλία ξέρει ότι, αν είσαι ξένος, δεν θα σε βοηθήσει κανείς να ξεκινήσεις τη ζωή σου εκεί. Κανείς δεν
θα έχει την έννοια σου. Θα σου οριοθετήσουν ένα, δύο, τρία κουτάκια και θα περιμένουν από σένα να ανταποκριθείς με επιτυχία
στις απαιτήσεις τους. Στη Σκοτία δεν είναι έτσι. Θα ενδιαφερθούν ειλικρινά για σένα, θα σου ανοίξουν το σπίτι τους, θα σε καλέσουν
για φαγητό, θα σε βοηθήσουν να λύσεις τα όποια σου προβλήματα. Μπορεί το περιβάλλον, το στήσιμο των πόλεων και ο μουντός
καιρός να είναι ο ίδιος, αλλά η ζεστασιά των ανθρώπων διαφέρει πολύ στη Σκοτία», συνεχίζει ο Γιώργος Σαμαράς, που είναι σε θέση
να συγκρίνει όσο κανείς τις αντιθέσεις Σκοτσέζων και Αγγλων. Αλλωστε η περιπέτειά του στο βρετανικό ποδόσφαιρο ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε επί αγγλικού εδάφους, σε Μάντσεστερ Σίτι και Γουέστ Μπρόμιτς Αλμπιον.
Τα πράσινα και… μπλε φανάρια
Αν επιχειρήσει κάποιος να ξεφυλλίσει τις σελίδες της βίβλου του σκοτσέζικου ποδοσφαίρου, αναμφισβήτητα θα χρειαστεί αρκετό χρόνο για να αναλύσει το κεφάλαιο το περίφημου «Old Firm». Θα περίμενε κανείς ότι με το πέρασμα των ετών και έχοντας συμπληρώσει, πλέον, το πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα, το χάσμα του μίσους που χωρίζει τους οπαδούς της Σέλτικ και της Ρέιντζερς έχει περιοριστεί σε αμιγώς ποδοσφαιρικά επίπεδα.
«Οχι, όχι», σπεύδει να μας διορθώσει ο Γιώργος Σαμαράς. «Σας διαβεβαιώ ότι παραμένει το ίδιο άσβεστο. Εχω ζήσει ντέρμπι στην Ελλάδα, ντέρμπι στην Αγγλία, το μίσος που συναντά κανείς στις αναμετρήσεις των δύο ομάδων της Γλασκόβης αμφιβάλλω αν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο», υποστηρίζει ο 40χρονος Κρητικός και μας ξεναγεί σε έναν κόσμο που μοιάζει… ακραίος, ακόμη και για τα μέλη μιας άκρως τοξικής και φανατισμένης ποδοσφαιρικής κοινότητας, όπως είναι η ελληνική.
«Οι αντιθέσεις που κουβαλά η συγκεκριμένη αναμέτρηση στο πέρασμα των δεκαετιών δεν είναι μόνο θρησκευτική. Δεν είναι απλά μια μάχη Καθολικών – Προτεσταντών. Είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο. Το θρησκευτικό χάσμα μπορεί κάποια στιγμή να εκλείψει, το κοινωνικό σχεδόν απίθανο. Υπάρχουν περιοχές στη Γλασκόβη που τα φανάρια είναι μπλε και όχι πράσινα. Ενας τεχνίτης, ένας υπάλληλος, ένας εργαζόμενος που ζει και μεγαλώνει, για παράδειγμα, στην περιοχή κοντά στο “Αϊμπροξ” (σ.σ. έδρα των Ρέιντζερς), δεν υπάρχει περίπτωση να βρει δουλειά στην… απέναντι πλευρά της πόλης. Πας να δώσεις συνέντευξη και από το βιογραφικό σου ή το σχολείο που πήγες ξέρουν ποια από τις δύο
ομάδες υποστηρίζεις».
Και πώς συνυπάρχουν οι οπαδοί Σέλτικ και Ρέιντζερς στα παιχνίδια της εθνικής ομάδας, θα αναρωτηθείτε… «Κάθονται στην πλειοψηφία τους σε διαφορετικές κερκίδες», εξηγεί ο Γιώργος Σαμαράς.
Κομμάτι του πολιτισμού τους
Παρ’ όλ’ αυτά το ποδόσφαιρο αποτελεί για τους Σκοτσέζους, όπως και για την πλειονότητα των Βρετανών, αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού τους. «Το λατρεύουν! Οι Σκοτσέζοι δεν αισθάνονται ποδοσφαιρικά κόμπλεξ έναντι των Αγγλων, αλλά αντιλαμβάνονται ότι είναι
υποχρεωμένοι να ζουν στη σκιά τους. Η υπεροψία των Αγγλων είναι εκείνη που τους προκαλεί τη συγκεκριμένη αντίληψη. Ξέρουν, για παράδειγμα, ότι όσα ταλέντα και αν παραγάγουν, στα 14-15 τους χρόνια θα τα δουν να μετακομίζουν σε συλλόγους της Premier League. Διαχρονικά, άλλωστε, οι Αγγλοι έχουν το πάνω χέρι στο Νησί, όχι μόνο ποδοσφαιρικά», συνεχίζει την «ξενάγησή» του ο Γιώργος Σαμαράς. «Το “Χάμπτεν Παρκ”, όπου θα αγωνιστεί η Εθνική μας, είναι σαν το δικό τους “Ουέμπλεϊ”. Εκεί διεξάγονται τα παιχνίδια της Εθνικής και οι ημιτελικοί και τελικοί των εγχώριων κυπέλλων. Προσωπικά δεν μου άρεσε να αγωνίζομαι στο συγκεκριμένο γήπεδο, γιατί οι εξέδρες βρίσκονται μακριά από τον αγωνιστικό χώρο».
Οι διεθνείς Σκοτσέζοι ποδοσφαιριστές κουβαλούν, αλήθεια, στις πλάτες τους την πίεση που σηκώνουν οι συνάδελφοί τους στα «τρία λιοντάρια» της Αγγλίας;
«Οχι, σε καμιά περίπτωση. Οι δημοσιογράφοι αυξάνουν την πίεση σε απίστευτα ψηλά επίπεδα, ο κόσμος όχι. Οι φίλαθλοι που πάνε
να δουν την Εθνική ζουν με την προσδοκία της κάθε νίκης. Της κάθε στιγμής. Δεν σκέφτονται μακροπρόθεσμα. Δεν αποδοκιμάζουν στις ήττες, δεν γιουχάρουνε, δεν είναι στην κουλτούρα τους. Η νίκη και η προσμονή της νίκης σε κάθε αγώνα είναι η δική τους χαρά. Κι αν αυτή δεν έρθει, υπάρχει πάντα ένα επόμενο παιχνίδι».
Κυριακάτικη Απογευματινή
