Θα προχωρήσει η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου

Ανεξαρτήτως των όποιων συνθηκών, γεωπολιτικών δεδομένων, για την Ελλάδα η επανέναρξη των ερευνών πρέπει να γίνει χωρίς ενδοιασμούς και δεύτερες σκέψεις
10:58 - 25 Απριλίου 2025

Θα προχωρήσει ή όχι η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου; Με βάση τα όσα μεταδίδονται από την Αθήνα, η ελλαδική πλευρά παρουσιάζεται αυτή τη φορά αποφασισμένη να προχωρήσει στην υλοποίηση του έργου αυτού. Στην αντίπερα όχθη, με βάση τα όσα μεταδίδονται από την Τουρκία, η κατοχική δύναμη διαμηνύει πως θα αντιδράσει στην περίπτωση κατά την οποία θα προχωρήσει η υλοποίηση του σχεδιασμού.

Όλα αυτά θα κριθούν στην πράξη και η κάθε πλευρά θα αξιολογηθεί με το πώς θα προχωρήσει στη συγκεκριμένη περίπτωση για το καλώδιο, που δεν είναι αποκομμένη από τα όσα διαδραματίζονται ευρύτερα στο Αιγαίο αλλά και στην Κύπρο. Για την Ελλάδα προφανώς και συνιστούν μονόδρομο τα επόμενα βήματα. Είναι θέμα άσκησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της, ενώ το έργο έχει και προδήλως οικονομική διάσταση.
Δεν θα πρέπει, σε καμία περίπτωση, να είμαστε στο ίδιο έργο θεατές, όπως τον περασμένο Ιούλιο, όταν τα ερευνητικά σκάφη παρεμποδίστηκαν από την κατοχική δύναμη και η Αθήνα δεν αντέδρασε. Εάν επαναληφθεί το σκηνικό του Ιουλίου με το καλώδιο, τότε θα είναι μια επιτυχία της Άγκυρας.

Θα είναι εν πολλοίς επανάληψη της πρακτικής της επιβολής, της πολιτικής των κανονιοφόρων και της τουρκικής… λογικής πως «τίποτε δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη συμμετοχή της» ή χωρίς τη δική της «άδεια». Τότε, σε αυτή την περίπτωση, τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας θα βρεθούν στα αζήτητα και η κατοχική Τουρκία θα επιβάλει την επεκτατική πολιτική της. Και πρόκειται για ένα ζήτημα οικονομικής δραστηριότητας στην ανοιχτή θάλασσα.

Το μεγάλο διακύβευμα

Είναι σαφές πως στο καλώδιο Great Sea Interconnector έχουν επενδυθεί πολλά και δεν είναι εύκολο να «παγώσει» το όλο έργο επειδή παρεμποδίζει η Τουρκία την υλοποίησή του. Έχουν επενδυθεί χρήματα, που είναι πολλά. Την ίδια ώρα, διαμορφώθηκε και ένας σχεδιασμός ο οποίος έχει γεωπολιτικά χαρακτηριστικά, προσφέροντας με βάση τα όσα υποστηρίζουν αυτοί που εκπόνησαν το όλο εγχείρημα στρατηγικό βάθος. Είναι ένα θέμα ενεργειακής ασφάλειας για τις χώρες που συμμετέχουν.

Είναι γνωστό πως η Άγκυρα αναμένοντας τα επόμενα βήματα από ελλαδικής πλευράς έσπευσε να προλάβει εξελίξεις. Υιοθετώντας την πάγια τακτική του εκφοβισμού και των απειλών, η κατοχική δύναμη έστειλε, διά διαρροών σε τουρκικά ΜΜΕ, συστημένο μήνυμα προς την Αθήνα, υποστηρίζοντας ότι θα αντιδράσει σε «μονομερή βήματα (!) προκλητικά», προσθέτοντας ότι «θα προστατεύσει τα δικαιώματά της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο».

Προηγήθηκαν, όπως είναι γνωστό, συναντήσεις των δύο υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, όμως δεν φαίνεται να προέκυψε συνεννόηση επί του θέματος. Άλλωστε, θα ήταν λάθος η όποια συζήτηση, καθώς θα έστελνε λανθασμένα μηνύματα στην Άγκυρα, η οποία θα μπορούσε -επειδή δεν είναι καλών προθέσεων- να θεωρήσει πως εγείροντας το θέμα η Αθήνα ζητά την «άδειά της» για να προχωρήσει.

Η ελληνική πλευρά δεν μπορεί αυτή τη φορά να κάνει πίσω με το καλώδιο. Ενδεχομένως σε αυτή τη φάση, με όσα διαδραματίζονται στην περιοχή αλλά και στο εσωτερικό της Τουρκίας, τα δεδομένα να είναι πιο ευνοϊκά να προχωρήσει η ελληνική μεριά. Αλλά ανεξαρτήτως των όποιων συνθηκών, γεωπολιτικών δεδομένων, για την Ελλάδα η επανέναρξη των ερευνών πρέπει να γίνει χωρίς ενδοιασμούς και δεύτερες σκέψεις.

Καλώδιο ή υποτέλεια

Να προχωρήσει η ελληνική πλευρά, κι αν χρειαστεί τα ερευνητικά να συνοδεύονται από σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού. Και να αντιδράσει, αν η Τουρκία αποφασίσει να κάνει παράλληλες έρευνες σε θαλάσσιες περιοχές, οι οποίες επηρεάζουν τους σχεδιασμούς του καλωδίου Great Sea Interconnector. Το μήνυμα πρέπει να είναι ξεκάθαρο. Η τουρκική συμπεριφορά αποτελεί εκδήλωση ενός νεοοθωμανικού αναθεωρητισμού. Ενός ιδεολογήματος, μεγαλεπήβολου σχεδίου, που θέλει την Τουρκία να είναι «περιφερειακή υπερδύναμη». Αυτή η συμπεριφορά δεν μπορεί να συνεχίζεται ανενόχλητα. Όταν η Άγκυρα εκλαμβάνει τη μη αντίδραση ως αδυναμία, τότε θα κλιμακώσει τις αμφισβητήσεις και θα προχωρήσει και στα επόμενα βήματα, μέσα από τα οποία θα υλοποιούνται οι επεκτατικοί σχεδιασμοί της. Η ακραία ρητορική της κατοχικής δύναμης, η επίδειξη ισχύος, δεν μπορεί να παραμένει αναπάντητη τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Κύπρο. Και από τα δύο κράτη μαζί.

Εφημερίδα Απογευματινή