Το «αηδόνι της Θράκης» σταμάτησε να κελαηδά χθες το πρωί, βυθίζοντας στη θλίψη τη γενέτειρά του και όλη την Ελλάδα. Ο Χρόνης Αηδονίδης, από τους κορυφαίους ερμηνευτές της παραδοσιακής μουσικής, «έσβησε» στα 95 του χρόνια, αφήνοντας πίσω το έργο του, πολύτιμη κληρονομιά.
Ο μεγάλος δάσκαλος έθρεψε τέσσερις γενιές με τη γνώση και το τραγούδι του, στα εβδομήντα πέντε χρόνια γόνιμης πορείας και προσφοράς του. Διέδωσε και κατέγραψε όσο λίγοι τη θρακιώτικη μουσική παράδοση, ενώ το έργο του και ο σκοπός του υποστηρίχθηκαν και από τον σύλλογο Αρχείο Μουσικολαογραφικής Παράδοσης «Χρόνης Αηδονίδης» που ιδρύθηκε το 2002 στην Αλεξανδρούπολη. Ήταν ένας από τους καλλιτέχνες που επιλέχθηκαν να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στο παγκόσμιο τηλεοπτικό εορταστικό πρόγραμμα στην αλλαγή της χιλιετίας, στέλνοντας τη μουσική της Θράκης από το Σούνιο σε ολόκληρο τον πλανήτη, αλλά και τραγούδησε το καθιστικό «Φίλοι μ’ καλωσορίσατε» στην τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας.
Τα τραγούδια του ταξίδεψαν σε όλη τη Γη είτε μέσα από τις συναυλίες του είτε μέσα από την πλούσια δισκογραφία του, που διέθετε τα ωραιότερα κομμάτια της Βόρειας, Ανατολικής και Δυτικής Θράκης, ενώ ηχογράφησε και βυζαντινούς εκκλησιαστικούς ύμνους. Συνεργάστηκε με πολλούς μεγάλους και άξιους καλλιτέχνες, όπως με τον Γιώργο Νταλάρα, τον Νίκο Κυπουργό, τον Παντελή Θαλασσινό και άλλους, αλλά και με τη χορωδία του Σίμωνα Καρά.
Από το Διδυμότειχο
Γεννήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 1928 στην Καρωτή Διδυμοτείχου. Παιδί ακόμη, μαζί με τα τέσσερα αδέλφια του, μυήθηκε στα τραγούδια του τόπου του από τη μητέρα του Χρυσάνθη και στους βυζαντινούς ύμνους από τον ιερέα και δάσκαλο πατέρα του Χρήστο. Το 1950 και ενώ είχε διοριστεί νεότατος ως κοινοτικός δάσκαλος σε χωριό του Έβρου, η οικογένεια μετακόμισε στην πρωτεύουσα. Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη βυζαντινή μουσική στο Ελληνικό Ωδείο, κοντά στον δάσκαλο Θεόδωρο Χατζηθεοδώρου, ο νεαρός Χρόνης, που παράλληλα τέλειωσε και λογιστικά, έπιασε δουλειά ως λογιστής στο «Σισμανόγλειο» Νοσοκομείο, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1988, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε.
Μία πρόταση να πάρει μέρος σε ραδιοφωνική εκπομπή για τη μουσική της Θράκης από τον σπουδαίο λαογράφο Πολύδωρο Παπαχριστοδούλου ήταν η αφορμή για να ακολουθήσει τον δρόμο όπου τον γνωρίσαμε. Απέκτησε τη δική του εκπομπή το 1957 -ενώ ήδη έδινε συναυλίες και ηχογραφούσε- και από εκεί προέβαλλε όλη τη θρακιώτικη μουσική παράδοση με τον καλύτερο τρόπο, φτάνοντάς τη σε κάθε γωνιά της χώρας και έξω από αυτή: στην Αμερική, την Αυστραλία, την πρώην Σοβιετική Ένωση, την Ευρώπη.
«Να ασχολείται κανείς με την παράδοση είναι λειτούργημα», είχε πει. «Τα τραγούδια αυτά για μένα ήταν σαν ιερό κειμήλιο, έτσι με είχαν διδάξει οι δάσκαλοί μου. Και αυτό το κειμήλιο πρέπει να το παραδώσουμε στις νέες γενιές για να μην κοπεί η αλυσίδα της προφορικής μας παράδοσης που έρχεται από τα βάθη των αιώνων. Αλίμονό μας αν κοπεί, θα χαθεί η ταυτότητά μας. Σκιρτάει η καρδιά μου όταν βλέπω νέα παιδιά να ενδιαφέρονται για τη μουσική μας παράδοση, για τον μουσικό θησαυρό της Θράκης. Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος μας, να μεταλαμπαδεύσουμε αυτό το μεράκι και στους νέους».
Άφησε πίσω του τέσσερις γενιές μαθητών
Την είδηση του θανάτου του σπουδαίου Εβρίτη γνωστοποίησε ο Απόστολος Ευφραιμίδης, πρόεδρος του Αρχείου Μουσικολαογραφικής Παράδοσης «Χρόνης Αηδονίδης» (ΑΜΠΧΑ). «Με μεγάλη οδύνη ανακοινώνουμε πως ο αγαπημένος μας Δάσκαλος Χρόνης Αηδονίδης δεν είναι πια μαζί μας. Σε ηλικία 95 ετών και μετά από 75 χρόνια συνεχούς διακονίας και προσφοράς στη διδασκαλία, διάσωση, διάδοση και καταγραφή της μουσικής παράδοσης της Θράκης, οδεύει για τον Παράδεισο, αφήνοντας πίσω του πολύτιμες μουσικές καταγραφές και τέσσερις γενιές μαθητών και συνεργατών που θα διαιωνίσουν το όνομα, το όραμα και τη διδασκαλία του ες αεί. Αιωνία η μνήμη του και η ευγνωμοσύνη όλων μας για την προσφορά του. Για το Αρχείο Μουσικολαογραφικής Παράδοσης “Χρόνης Αηδονίδης”», αναφέρεται στην ανακοίνωση. Τι μένει; Το μότο του: «Ελπίζω να υπήρξα χρήσιμος».
