Αρχαιολογικές ανακαλύψεις εν καιρώ πολέμου; Και όμως! Δύο Ουκρανοί στρατιώτες στη διάρκεια εργασιών για την κατασκευή αμυντικών χαρακωμάτων στην περιοχή του Μικολάιβ εντόπισαν ευρήματα από αρχαία ελληνική νεκρόπολη. Η ομάδα του ουκρανικού στρατού, της 123ης Ταξιαρχίας Άμυνας, εργαζόταν όταν βρέθηκαν σπασμένα κεραμικά και όστρακα. Οι στρατιώτες που τα εντόπισαν, δείχνοντας ευαισθησία και ιστορική συνείδηση, τα παρέδωσαν στο Μουσείο του Στρατώνα Σταροφλότσκι.
Η επιστημονική ομάδα του μουσείου έπειτα από πρώτη εξέταση αναγνώρισε ότι χρονολογούνται στον 5ο και 6ο αιώνα π.Χ. και ότι σχετίζονται με ταφικά τελετουργικά.
Συνδέονται άμεσα με την Ολβία Ποντική – από τις σημαντικότερες ελληνικές αποικίες στη βόρεια ακτή της Μαύρης Θάλασσας. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται ιωνικός αμφορίσκος με χαρακτηριστικό λεπτό λαιμό και διπλή λαβή, πιθανώς χρησιμοποιούμενος για ελαιοχυσίες σε τελετές, καθώς και οινοχόη με τρία στόμια και λαβή – αγγείο που χρησιμοποιούνταν σε συμπόσια.
Η ανακάλυψη έχει προκαλέσει διεθνές ενδιαφέρον, καθώς πρόκειται για σπάνιο περιστατικό με πρωταγωνιστές εν ενεργεία στρατιώτες που ανακαλύπτουν και διασώζουν αρχαιότητες. Η σημασία της είναι διττή για την αρχαιολογική/ιστορική επιστημονική κοινότητα: αφενός μεν επιβεβαιώνει την τότε ελληνική παρουσία στη νότια Ουκρανία, αφετέρου δε υπενθυμίζει ότι η πολιτισμική μνήμη επιβιώνει και κάτω από τις πιο βίαιες συνθήκες.
Η Ολβία Ποντική υπήρξε μητρόπολη του Ελληνισμού στη Μαύρη Θάλασσα – σταυροδρόμι πολιτισμών και εμπορίου. Δημιουργήθηκε τον 6ο αιώνα π.Χ. από αποίκους της Μιλήτου στη βόρεια ακτή της Μαύρης Θάλασσας (κοντά στο σημερινό Μικολάιβ). Πέρα από κόμβος για εξαγωγή σιτηρών, ψαριών, μελιού προς τη μητροπολιτική Ελλάδα, ταυτίστηκε με πολιτισμική γέφυρα για επαφές/ανταλλαγές με τους Σκύθες και άλλους λαούς της στέπας. Υπήρξε όμως και τόπος φιλοσοφίας/μαθητείας: σύμφωνα με ορισμένες μαρτυρίες, όχι μόνο την επισκέφθηκε αλλά έζησε κιόλας εκεί ο Αναξαγόρας.
Εφημερίδα Απογευματινή
