Τα σπάνια τεκμήρια της ιστορίας του θεάτρου σκιών στην Ελλάδα, που συγκροτούν τη συλλογή του Σπαθάρειου Μουσείου Θεάτρου Σκιών -νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου-, με τωρινή απόφαση χαρακτηρισμού από το υπουργείο Πολιτισμού προστατεύονται ως νεότερα μνημεία.
Έτσι, κατοχυρώνονται τα 465 πολύτιμα αντικείμενα του Δήμου Αμαρουσίου, τα οποία -ένα προς ένα- μαρτυρούν την εξέχουσα συμβολή του Ευγένιου Σπαθάρη και του πατέρα του, Σωτήρη, στην εξέλιξη και προβολή του Καραγκιόζη στη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Τα αντικείμενα, εκθέματα της μόνιμης συλλογής του Σπαθάρειου Μουσείου Θεάτρου Σκιών, αποτελούν δωρεά του Ευγένιου Σπαθάρη το 2003 προς τον Δήμο Αμαρουσίου. Πρόκειται κυρίως για έργα του Ευγένιου, ενώ υπάρχουν και αρκετά παλαιότερα του πατέρα του, Σωτήρη, καθώς και αντικείμενα από το παγκόσμιο θέατρο σκιών.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη: «Ο Ευγένιος Σπαθάρης διδάχθηκε από τον πατέρα του την τέχνη του θεάτρου σκιών, την οποία λάτρεψε, προστάτευσε, σεβάστηκε και ανέδειξε. Ανήσυχο πνεύμα και πολύπλευρο ταλέντο, ο δάσκαλος του ελληνικού θεάτρου σκιών καθιέρωσε τον Καραγκιόζη ως σημαντικό ελληνικό παραδοσιακό δρώμενο αλλά και ως εξαιρετικό είδος τέχνης και τεχνικής, χωρίς να χάσει τη γνήσια λαϊκότητα που εκπροσωπεί. Με τον χαρακτηρισμό της συλλογής του Σπαθαρείου Μουσείου ως μνημείο, αναγνωρίζουμε την ιδιαίτερη καλλιτεχνική, ιστορική και λαογραφική αξία της συλλογής, ως τεκμήριο της άυλης πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αλλά και τη σημαντική προσφορά του Ευγένιου Σπαθάρη στο να διατηρηθεί ζωντανή η ιστορία του ελληνικού θεάτρου σκιών».
Από το 1930 έως το 1972
Τα εκθέματα στο πανέμορφο αυτό μουσείο αφορούν την πορεία του έργου του Ευγένιου Σπαθάρη καρέ καρέ. Σαν να είστε στον κινηματογράφο και να αντικρίζετε τη ζωή του όλη: από τα πρώτα βήματά του μαζί με τον πατέρα του, τη δεκαετία του ’30, έως και το τέλος της ζωής του, το 2009. Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει φιγούρες κατασκευασμένες από χαρτόνι, που αποτελούσε το βασικό υλικό κατασκευής τους στα πρώιμα στάδια του Καραγκιόζη στην Ελλάδα. Συνολικά περιλαμβάνει 87 φιγούρες και σκηνικά του Σωτήρη και του Ευγένιου Σπαθάρη, φτιαγμένα μεταξύ του 1930 και του 1972. Μεταξύ αυτών και ο πρώτος «τηλεοπτικός» Καραγκιόζης που προβλήθηκε το 1966.
Η δεύτερη ενότητα, για την ιστορία και για τους infomaniacs, περιλαμβάνει έργα από δέρμα -18 βασικές φιγούρες του Ευγένιου Σπαθάρη μεταξύ 1935 και 1980-, το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως μία απόπειρα παρουσίασης χρώματος στις φιγούρες μέσα από τον μπερντέ, αφού το υλικό αυτό είναι διαπερατό στο φως επιτρέποντας την προβολή έγχρωμων μορφών.
Στην τρίτη ενότητα παρουσιάζονται έργα από ζελατίνη που αντικαθιστά το σκαλιστό χαρτόνι και το δέρμα. Την εισαγωγή του νέου υλικού έφερε στην Ελλάδα από την Αμερική ο καραγκιοζοπαίχτης Θεοδωρόπουλος περίπου το 1923. Αργότερα αυτή αντικαταστάθηκε από το πλαστικό. Τα περισσότερα θέματα σε αυτή την ενότητα προέρχονται από την ελληνική μυθολογία, ιστορία και πολιτική. Η τελευταία ενότητα αφορά τα εκθέματα που υπάρχουν στις βιτρίνες, μέσα στις οποίες παρουσιάζονται διάφορα αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν για τις παραστάσεις – όπως μουσικά όργανα, φιγούρες από ξένα θέατρα σκιών, αφίσες και ποικίλες διαφημίσεις.
Εφημερίδα Απογευματινή
