50 χρόνια ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης μέσα από 700 εκθέματα

«Ένα ζωντανό αρχείο» με μοναδικά συλλεκτικά αντικείμενα αποκαλύπτει την ιστορία του θεατρικού οργανισμού στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων
11:38 - 6 Φεβρουαρίου 2025

Σκηνικά και κοστούμια, μακέτες, σχέδια, γλυπτά, αφίσες, προγράμματα, φωτογραφίες, βίντεο και ηχητικά ντοκουμέντα: Ένας ολόκληρος θεατρικός κόσμος ανεκτίμητης ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας μάς αποκαλύπτεται μέσα από την πολύπτυχη έκθεση «ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης – 50 χρόνια θέατρο – Ένα ζωντανό αρχείο», από τις 15 Φεβρουαρίου έως 30 Απριλίου, στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων. Και, βέβαια, το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι. Πρόκειται για τον πρώτο περιφερειακό θεατρικό οργανισμό που συγκροτήθηκε στην Ελλάδα! Αρχικά, γεννήθηκε ως Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης (ΕΘΕΚ) χάρη στην πρωτοβουλία μιας ομάδας εμπνευσμένων Κρητών, με την υποστήριξη του κορυφαίου θεατρανθρώπου Αλέξη Μινωτή και άλλων σπουδαίων καλλιτεχνών, όπως οι Μάνος Κατράκης, Μάνος Χατζιδάκις και ο αρχιτέκτων Μάνος Περάκης.

Οι Βάνα Μπλαζουδάκη – Αλέξης Μινωτής στη «Θυσία του Αβραάμ», σε σκηνοθεσία του Μινωτή, το 1974

Η Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης υπήρξε η αρχή και φέτος, η μετεξέλιξή της, το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης, συμπληρώνει μισό αιώνα ζωής και το γιορτάζει δεόντως με αυτήν την επετειακή, μουσειακού επιπέδου έκθεση. Περισσότερα από 700 εκθέματα συνθέτουν -επί της ουσίας- μία μεγάλη εικαστική εγκατάσταση από 129 παραγωγές του πλούσιου αρχείου του ΔΗΠΕΘΕΚ, σε επιμέλεια Αντώνη Βολανάκη. Στους τρεις ορόφους της Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν στις κύριες περιόδους του θεατρικού οργανισμού. Στόχος της έκθεσης είναι να δημιουργήσει τις συνθήκες ώστε το κοινό να προσεγγίσει αθέατες όψεις της προετοιμασίας μιας θεατρικής παραγωγής.

Τμήμα από τον χώρο της έκθεσης

Ενδεικτικά, ορισμένες από τις θεματικές διαδρομές της έκθεσης είναι: το κρητικού θεάτρου (Βιντσέντζος Κορνάρος, Γεώργιος Χορτάτσης κ.ά.), για να θαυμάσουν -μεταξύ άλλων- το κοστούμι που φορούσε ο Αλέξης Μινωτής στην εναρκτήρια παράσταση του οργανισμού. Του ξένου ρεπερτορίου (Μολιέρος, Μπέρτολτ Μπρεχτ κ.ά.), για να δουν, ανάμεσα σε άλλα, σε βίντεο τη «Φαίδρα» του Ρακίνα στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου. Της σύγχρονης ελληνικής γραφής (Καζαντζάκης, Κιτσοπούλου κ.ά.), προτείνοντας να δοκιμάσουν κοστούμια από τον «Καπετάν Μιχάλη» και να διαβάσουν σε μεγέθυνση χειρόγραφο του Καμπανέλλη. Αλλά και του αρχαίου θεάτρου (Αριστοφάνης, Ευριπίδης κ.ά.), για να απολαύσουν -ανάμεσα σε άλλα- την καταγραφή του «Αίαντα» του Γιάννη Ρίτσου σε σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου στο θέατρο της Αρχαίας Απτέρας και να δουν πώς ένα σχέδιο του Αντώνη Κυριακούλη μεταφράζεται σε κοστούμι που το φοράει ο ηθοποιός. Παράλληλα, υπάρχει για τους θεατές η δυνατότητα να ξεφυλλίσουν παρτιτούρες, επί παραδείγματι του Χρήστου Λεοντή.

Οι Χρήστος Βαλβανίδης, Μαρία Ζαχαρία, Μπέτυ Βαλάση και ο Λευτέρης Τζουλάκης διαφημίζουν στους δρόμους τη θεατρική παραγωγή του Ημικρατικού Θεάτρου Κρήτης «Ο Κατζούρμπος», σε σκηνοθεσία Κωστή Μιχαηλίδη, το 1980

Η διάδραση είναι ένας από τους βασικούς άξονες σχεδιασμού της έκθεσης, με τους επισκέπτες να μπορούν να δοκιμάσουν θεατρικά κοστούμια, να φωτογραφηθούν σε σκηνικό γλυπτό και να δουν τα σχέδια της έκθεσης πριν από την υλοποίησή της. Τη διοργάνωση θα συνοδεύει έγχρωμος κατάλογος με πλήρη καταγραφή και παρουσίαση των θεατρικών έργων, σε επιμέλεια του Αντώνη Βολανάκη. Η έκθεση διοργανώνεται από τον Δήμο Χανίων, τη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης, με την υποστήριξη του υπουργείου Πολιτισμού σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης.

Εφημερίδα Απογευματινή