Με γοργούς ρυθμούς προχωρά η κατασκευή του Εθνικού Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων στον Πειραιά, το οποίο αναμένεται να υποδεχθεί το κοινό το 2026. Το έργο, το μεγαλύτερο πολιτιστικό έργο σε εξέλιξη στην Ελλάδα, περιλαμβάνει την ανακαίνιση του βιομηχανικού κτηρίου του ΣΙΛΟ και την προσθήκη ενός νέου, σύγχρονου κτηρίου, με σκοπό την παρουσίαση των θησαυρών των ελληνικών θαλασσών.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού το Μουσείο θα εκθέτει περισσότερα από 2.500 εκθέματα και θα ενσωματώνει καινοτόμες τεχνολογίες για να προσφέρει μια μοναδική εμπειρία στους επισκέπτες. Η μόνιμη και περιοδική έκθεση θα καταλαμβάνει 7.550 τ.μ., ενώ το κτήριο θα διαθέτει και χώρους για εκπαιδευτικά προγράμματα, εργαστήρια συντήρησης και άλλες υπηρεσίες για τους επισκέπτες.
Ποιούς θεματικούς άξονες περιλαμβάνει το Εθνικό Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων
Η μουσειολογική μελέτη του Μουσείου, που περιλαμβάνει έξι θεματικούς άξονες, επικεντρώνεται στην ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού μέσω των θαλάσσιων αρχαιολογικών ευρημάτων, από ναυάγια έως ομοιώματα πλοίων και αρχαίους χάρτες.
Συγκεκριμένα η εκθεσιακή αφήγηση διαρθρώνεται στους εξής άξονες:
1. Θάλασσα, Περιβάλλον, Άνθρωπος,
2. Ενάλια Αρχαιολογία,
3. «Χρονοκάψουλες» στο βυθό…σταθμοί στον χρόνο»,
4. Προσεγγίζοντας αποσπασματικά το παρελθόν. Ένα ανοικτό ζήτημα προς διαχείριση,
5. Ενάλια πολιτιστική κληρονομιά ανοικτή στη κοινωνία,
6. Σιλό και Πειραιάς, αλληλένδετες ιστορίες. Η πορεία της έκθεσης είναι προκαθορισμένη και ξεκινά από το κτήριο του ΣΙΛΟ, όπου θα χωροθετηθούν οι θεματικοί άξονες 1 και 2.
Ο θεματικός άξονας 3, που είναι ο σημαντικότερος και πλουσιότερος σε ευρήματα άξονας, χωροθετείται στο νέο κτήριο. Ο άξονας 4 βρίσκεται στο ίδιο σχεδόν επίπεδο με τον άξονα 3. Ο θεματικός άξονας 5 αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα, τα οποία συνδέονται με κλίμακα. Ο θεματικός άξονας 6 τοποθετείται μέσα στον ταινιόδρομο, όπου ο επισκέπτης μεταβαίνει από το επίπεδο +8,85μ. του νέου κτηρίου.
Ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στο «εσωτερικό» του υφιστάμενου κτηρίου, να δει σημεία στα οποία υπό κανονικές συνθήκες δεν θα είχε πρόσβαση, και με αυτό τον τρόπο να κατανοήσει τη λειτουργία του. Η δομή των κυψελών της σιταποθήκης αποκαλύπτεται στον επισκέπτη, ενώ περιηγείται στην έκθεση μέσω μιας ομαλής διαδρομής με ράμπες, μια συνεχής γραμμή που ακολουθεί την αλληλουχία των θεματικών ενοτήτων της μουσειολογικής μελέτης που παρουσιάζονται τόσο στο υφιστάμενο όσο και στο τμήμα της επέκτασης.
Τι δήλωσε η Λίνα Μενδώνη για το Μουσείο
Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Ένα όραμα δεκαετιών μπαίνει πλέον στην τελική ευθεία για την υλοποίηση και ολοκλήρωσή του. Η εξέλιξη της πατρίδας μας, από την προϊστορία μέχρι τις μέρες μας, είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη θάλασσα, τη ναυτιλία, τη ναυτοσύνη.
Βασικός σκοπός της δημιουργίας του Εθνικού Μουσείου Ενάλιων Αρχαιοτήτων είναι, μέσα από τα ευρήματα των θαλασσών μας, να αναδειχθεί ο ελληνικός πολιτισμός στη μεγάλη διαχρονία του, στη μακρά ιστορική και αδιάλειπτη διάρκειά του, σ΄ έναν χώρο στον οποίο θα εκτίθενται αποκλειστικά οι ενάλιες αρχαιότητες.
Αυτά τα χαρακτηριστικά θέλουμε να αναδείξουμε στο Εθνικό Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων, σχεδόν μοναδικό στο είδος του: Είναι ένα εμβληματικό έργο πολιτισμού, σε ένα κτήριο τοπόσημο για τον Πειραιά, στην Ηετιώνεια Ακτή. Διασώζουμε και αναδεικνύουμε ένα σημαντικό βιομηχανικό κτήριο, το ΣΙΛΟ, το οποίο συνδέουμε με ένα σύγχρονο κτήριο.
Έτσι, δημιουργούνται οι αναγκαίες προϋποθέσεις για τη δημιουργία ενός πρότυπου, πρωτοποριακού Μουσείου. Ο μοναδικός πλούτος των ελληνικών θαλασσών αποκτά τον ιδανικό χώρο φιλοξενίας του. Ο σχεδιασμός του εκθεσιακού χώρου προκύπτει από τις δεσμεύσεις της γεωμετρίας και της διάρθρωσης του υφιστάμενου κελύφους, αλλά και της επέκτασής του.
Η δομή και η διάρθρωση του κτηρίου ορίζει μια έκθεση αναπτυγμένη σε έκταση, γεγονός που με τη σειρά του απαιτεί προσεγγίσεις που να την καθιστούν ευανάγνωστη για τους επισκέπτες. Απαιτεί χώρους ξεκούρασης και διαλείμματος, καθιστώντας απαραίτητη τη διαφοροποίηση από χώρο σε χώρο/θεματική ενότητα, ώστε το κοινό να έχει τη δυνατότητα ευκολότερης αντίληψης της διαδοχής των θεμάτων, βρίσκοντας διαρκώς νέα σημεία ενδιαφέροντος.
Αξιοποιούμε τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα και θα παραδώσουμε, το 2026, ένα ακόμη σημαντικό Μουσείο πλήρως προσβάσιμο, προσφέροντάς στους επισκέπτες του μια μοναδική εμπειρία κατάδυσης στο παρελθόν, με σταθμούς στον χρόνο, καταβυθισμένους οικισμούς, ναυάγια, ομοιώματα πλοίων, σκαριά και φορτία εμπορικών πλοίων, χάρτες και διαγράμματα. Είναι σαφές ότι η λειτουργία του Μουσείου αυτού εισάγει τον Πειραιά στους διεθνείς πολιτιστικούς προορισμούς».
Το έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και αναμένεται να καταστήσει τον Πειραιά έναν σημαντικό πολιτιστικό προορισμό.
