Η τέχνη της αντίστασης και της πρoπαγάνδας

Η έκθεση «1967-1974: Κουλτούρες σε αντιπαράθεση», στο Μέγαρο Εϋνάρδου αποτυπώνει την ιδεολογική περιπέτεια της νεοελληνικής κοινωνίας τα χρόνια της δικτατορίας
17:45 - 28 Νοέμβριος 2024

Είναι μία έκθεση με έργα τέχνης, αφίσες, βιβλία και ποικίλα τεκμήρια μιας ολόκληρης εποχής, μέσα από τα οποία αποτυπώνεται όχι μόνο η ιστορία της περιόδου αλλά και η ιδεολογική περιπέτεια της νεοελληνικής κοινωνίας τα χρόνια της δικτατορίας. Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης παρουσιάζει -από αύριο- την έκθεση «1967-1974: Κουλτούρες σε αντιπαράθεση», στο Μέγαρο Εϋνάρδου και είναι από τις λίγες περιπτώσεις που συγκεντρώνεται τέτοιο πλούσιο υλικό, που αναδεικνύει την κουλτούρα της ελληνικής κοινωνίας εκείνης της σκοτεινής εποχής. 

Η δικτατορία 1967-1974 επέφερε βαθύτατες αλλαγές στον ιστό της χώρας. Υπήρξε όμως και μια περίοδος με ιδιαίτερο αντίκτυπο στο ιδεολογικό υπόβαθρο και το πολιτιστικό παράδειγμα της ελληνικής κοινωνίας. Στα χρόνια εκείνα αναπτύχθηκαν, σχεδόν αμέσως, δύο αντίθετες κουλτούρες: η μία ήταν η κουλτούρα της αδέσμευτης σκέψης, της τέχνης, της άμεσης και έμμεσης αντίστασης, η οποία μέσω της λογοτεχνίας, του θεάτρου, του κινηματογράφου και της εικαστικής δημιουργίας αγωνιζόταν να διασώσει το δημιουργικό και κριτικό πνεύμα απέναντι στην ασφυκτική καταπίεση του δικτατορικού καθεστώτος

Η άλλη ήταν η μάσκα της χουντικής βαρβαρότητας, η οποία, μέσω της κρατικής προπαγάνδας, των φιλολαϊκών οικονομικών μέτρων και ενός χυδαίου δήθεν πατριωτισμού πρόβαλλε την ελαφρότητα ως τέχνη και ως εφόδιο για την προοπτική της χώρας. Η εντεινόμενη αντιπαράθεση των δύο αυτών ιδεολογικών τάσεων θα οδηγήσει σταδιακά σε ζυμώσεις που βοηθήσουν την ελληνική κοινωνία να ξεπεράσει το ασφυκτικό μετεμφυλιακό πλαίσιο και να συγκροτήσει μια νέα νοοτροπία, που με την πτώση της χούντας θα σφραγίσει την περίοδο της Μεταπολίτευσης. Και η έκθεση αυτή είναι ανεκτίμητης αξίας, γιατί έρχεται να φωτίσει αυτό το πολύπτυχο θέμα της κουλτούρας μιας ζοφερής εποχής που θα οδηγούσε, ωστόσο, στη μεταπολιτευτική περίοδο των υπερβολών και των κατακτήσεων: για όλα υπάρχει μια εξήγηση, αρκεί να ανατρέξει κανείς στα τεκμήρια (και τα εκθέματα) της εποχής…