Η αντίστροφη μέτρηση για ένα μουσείο-διαμάντι στη χώρα άρχισε. Έτοιμο το 2026, έπειτα από καθυστέρηση πολλών δεκαετιών, θα είναι το Εθνικό Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων που θα στεγάζεται στο κτίριο του Silo στον Πειραιά. Πρόκειται για «ένα από τα εμβληματικά έργα της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, που χρηματοδοτείται με περίπου 100.000.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και έρχεται να καλύψει ένα κενό στην Ιστορία, την Αρχαιολογία, την ανάδειξη και την προβολή του πολιτιστικού πλούτου των ελληνικών θαλασσών», υπογράμμισε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, στη διάρκεια των εγκαινίων της σημαντικής έκθεσης «Επιστροφή στα Αντικύθηρα» στην Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη.
Η έκθεση στοχεύει να αποκαλύψει και να αναδείξει τα πολλά ακόμη κρυμμένα μυστικά του ναυαγίου των Αντικυθήρων. «Η μερική ανέλκυση του ναυαγίου συνιστά την πρώτη μεγάλης έκτασης ενάλια έρευνα παγκοσμίως: μια τυχαία ανακάλυψη του 1900 από Συμιακούς σφουγγαράδες, που έφεραν από τον βυθό της θάλασσας στο φως της επιφάνειας ανεπανάληπτους θησαυρούς, με τη συνδρομή του Βασιλικού Ναυτικού και της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Έκτοτε συνεχίζει να κεντρίζει το παγκόσμιο ενδιαφέρον και να εμπλουτίζει τις γνώσεις μας για τον αρχαίο κόσμο», προσθέτει η κυρία Μενδώνη.
ΤΟ «ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΦΟΡΤΙΟ» ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ
«Το πολύτιμο φορτίο του ναυαγίου αποκαλύπτει πολλά για τις εμπορικές διασυνδέσεις, τις τάσεις της αγοράς και τις προτιμήσεις της υψηλής κοινωνίας εντός της ρωμαιοκρατούμενης Μεσογείου, που όμως ήταν σταθερά υπό την επήρεια της ελληνικής-ελληνιστικής πολιτιστικής οπτικής. Εντυπωσιακά γλυπτά, μαρμάρινα και χάλκινα, πολλά σε υπερφυσικό μέγεθος, όπως ο χάλκινος έφηβος, ο μαρμάρινος Ηρακλής του τύπου Farnese και ο ανδριάντας του φιλοσόφου, πολύτιμα μεταλλικά σκεύη, έπιπλα, γυάλινα και χρυσά κοσμήματα, αμφορείς ποικίλης προέλευσης και περιεχομένου μαρτυρούν την τεράστια ζήτηση της ρωμαϊκής αριστοκρατικής και αστικής τάξης για πολυτελή προϊόντα και έργα τέχνης από την Ανατολική Μεσόγειο, που προορίζονταν για να κοσμήσουν τις επαύλεις τους στην Ιταλία. Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, ένας καταπληκτικός αναλογικός υπολογιστής αστρονομικής χρήσης, επίτευγμα της ελληνικής επιστημονικής σκέψης και τεχνολογίας, που ανάλογό του δεν έμελλε να εμφανιστεί ξανά για πολλούς αιώνες, συγκαταλεγόταν ως γνωστόν στο φορτίο που βυθίστηκε μαζί με το πλοίο και διασκορπίστηκε στον απότομο πυθμένα των ακτών των Αντικυθήρων».
Το πρόγραμμα «Επιστροφή στα Αντικύθηρα» επανεκκίνησε την έρευνα το 2012 σε αρχαιολογική βάση. Από το 2021, με ορίζοντα το 2025, το ερευνητικό έργο τελεί υπό τη διεύθυνση της Αγγελικής Σίμωσι και του καθηγητή Lorenz Baumer, με τη σύμπραξη του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής διά της Ομάδας Ειδικών Καταδύσεων της Μονάδας Υποβρυχίων Αποστολών του Λιμενικού Σώματος. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου 2025 και πραγματοποιείται με τη στήριξη του υπουργείου Πολιτισμού και της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων.
