Στους αρχαίους ελληνικούς μύθους οι Αμαζόνες ήταν φοβερές και τρομερές γυναίκες πολεμίστριες που ζούσαν στα όρια του γνωστού κόσμου. Αλλά ήταν και γυναίκες χειραφετημένες, ανεξάρτητες, πολύ μπροστά από την εποχή τους, οι οποίες προκαλούσαν τον φόβο και τον θαυμασμό.
Οι μύθοι γύρω από τις Αμαζόνες είναι ουκ ολίγοι και περιβάλλονται από μια αχλή μυστηρίου. Στον ένατο άθλο του Ηρακλή περιγράφεται η μάχη του ημίθεου με τις Αμαζόνες για την απόκτηση της ζώνης της βασίλισσάς τους. Υπάρχουν πολλές αναφορές πάνω στον συγκεκριμένο μύθο ήδη από τον 6ο-5ο αιώνα π.Χ., στον Ίβυκο, τον Επίμαρχο και τον Ευριπίδη.
ΑΛΛΙΩΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Πάντως ο Διόδωρος ο Σικελιώτης έγραψε τον 1ο αιώνα για μια φυλή από «τρομακτικές πολεμίστριες» που ζούσαν κάποτε «στα δυτικά μέρη της Λιβύης, στα όρια του κατοικημένου κόσμου». Ήταν μια κοινωνία, έγραφε, αλλιώτικη από κάθε γνωστή κοινωνία μέχρι τότε. Προηγουμένως ο Όμηρος στην «Ιλιάδα» τις τοποθετεί στη Φρυγία και τη Λυκία, ενώ ο Ευριπίδης στον Πόντο. Ο Αισχύλος, με τη σειρά του, στον «Προμηθέα Δεσμώτη» έγραφε ότι οι Αμαζόνες σχετίζονταν με την πόλη Θεμίσκυρα του Εύξεινου Πόντου.
Οι Αμαζόνες, σύμφωνα με τους Έλληνες, έκαναν πολλές επιδρομές στις γειτονικές χώρες, χτίζοντας ταυτόχρονα καινούργιες πόλεις. Η Έφεσος, για παράδειγμα, που φιλοξενούσε τον ναό της Αρτέμιδος, της προστάτιδας των Αμαζόνων, θεωρείται ότι ήταν αμαζονική πόλη – όπως και η Κολχίδα. Ο Ηρόδοτος, πάλι, μετά την ήττα τους από τον Ηρακλή αναφέρει ότι κατέφυγαν στον βόρειο Καύκασο.
Αυτές οι πολεμίστριες, που ίππευαν και κρατούσαν τόξα, οι οποίες πολεμούσαν και κυνηγούσαν όπως οι άνδρες, έχουν από καιρό περιβληθεί από μύθους, αλλά οι αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν όλο και περισσότερες αποδείξεις ότι πράγματι υπήρχαν! Ποια είναι λοιπόν τα όρια ανάμεσα στον μύθο και στην πραγματικότητα;
ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ ΣΤΗ ΝΕΚΡΟΠΟΛΗ
Οι ανασκαφές σε τάφους μέσα σε μια νεκρόπολη της Εποχής του Χαλκού στο Ναχτσιβάν του Αζερμπαϊτζάν αποκάλυψαν γυναίκες που είχαν ταφεί με όπλα, όπως ένα χάλκινο στιλέτο και ένα ρόπαλο, αιχμές από τόξα που ήταν αιχμηρά σαν ξυράφια, καθώς και κοσμήματα. Οι αρχαιολόγοι έπειτα από συγκριτικές μελέτες πηγών κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι αρκετά πιθανό να ήταν Αμαζόνες που έζησαν πριν από 4.000 χρόνια. Άλλωστε αυτές οι γυναίκες φημίζονταν για τις χωρίς άνδρες κοινωνίες τους και το θάρρος τους στο πεδίο της μάχης – ιδιαίτερα στην τοξοβολία.
«Όλα δείχνουν ότι υπάρχει αλήθεια πίσω από τους μύθους και τους θρύλους της αρχαίας Ελλάδας», δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα «Observer» η ιστορικός Bettany Hughes, τονίζοντας ότι «τα συγκεκριμένα στοιχεία είναι ακόμη πιο σημαντικά όταν συνδέονται με προηγούμενα ευρήματα. Το 2019 βρέθηκαν στη Ρωσία τα λείψανα τεσσάρων γυναικών πολεμιστριών που είχαν θαφτεί με βέλη και λόγχες και το 2017 Αρμένιοι αρχαιολόγοι έφεραν στο φως τα λείψανα μίας γυναίκας που φαίνεται ότι πέθανε από τραύματα μάχης, καθώς ένα βέλος ήταν καρφωμένο στο πόδι της. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 βρέθηκαν τα λείψανα μίας γυναίκας θαμμένης με στιλέτο κοντά στα σύνορα με το Καζακστάν».
ΜΕ ΤΟΞΑ ΚΑΙ ΒΕΛΗ
Ορισμένοι από τους σκελετούς αποκαλύπτουν ότι οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν εκτενώς τόξα και βέλη σύμφωνα με την ιστορικό, η οποία επισημαίνει ότι «τα δάχτυλά τους είναι παραμορφωμένα, επειδή χρησιμοποιούσαν τόσο πολύ τα βέλη. Οι αλλαγές στις αρθρώσεις των δαχτύλων δεν θα συνέβαιναν μόνο από το κυνήγι. Αυτό που είναι επίσης συναρπαστικό είναι ότι πολλά από τα ευρήματα των οστών δείχνουν σαφείς ενδείξεις για παρατεταμένο χρόνο πάνω στη σέλα. Οι λεκάνες των γυναικών είναι βασικά ανοιχτές επειδή ιππεύουν άλογα».
Επιπλέον, η ιστορικός στάθηκε και στο γεγονός ότι τα κοσμήματα που βρέθηκαν περιλαμβάνουν περιδέραια από καρνεόλη: «Η καρνεόλη (ή κορνεόλη) είναι ορυκτό που χρησιμοποιείται ως ημιπολύτιμος λίθος. Τη συναντάς συχνά όταν πρόκειται για αρχιέρειες ή θεές». Είναι λοιπόν ένα σημάδι γυναικών με ιδιαίτερο κύρος. Όπως ακριβώς ήταν οι Αμαζόνες…
