Ήταν το 1983 όταν o Κώστας Φέρρης σκηνοθέτησε και παρουσίασε την ταινία «Ρεμπέτικο». Μια ταινία-ορόσημο, η οποία με αφορμή την πορεία της μεγάλης τραγουδίστριας του ρεμπέτικου, Μαρίκας Νίνου, κατέγραψε την Ελλάδα του μεσοπολέμου – τα ρεμπέτικα, τη ζωή των καλλιτεχνών, τη ζωή στα προσφυγικά. Όσο για τη μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου για την ταινία, είναι ένα διαχρονικό αριστούργημα.
Έπειτα από δύο σαρωτικά sold out στο Ηρώδειο, το θρυλικό «Ρεμπέτικο» του Σταύρου Ξαρχάκου παρουσιάζεται την Τετάρτη 17 και την Πέμπτη 18 Ιανουαρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Έτσι, για δύο βραδιές, η σκηνή της Αίθουσας Τριάντη μετατρέπεται σε ρεμπέτικο πάλκο, για να φιλοξενήσει αυτήν την ιστορική συναυλία, που καθήλωσε και συγκίνησε 9.000 θεατές πέρυσι το καλοκαίρι.
Όταν πρωτοκυκλοφόρησε το «Ρεμπέτικο» πολλοί νόμιζαν ότι επρόκειτο για παλιά ρεμπέτικα τραγούδια. Αυτό συνέβη και λόγω της ηχογράφησης, που έδινε την αίσθηση του παλιού ήχου, αλλά και χάρη στο απαράμιλλο ταλέντο του Ξαρχάκου, που πέτυχε κάτι μοναδικό: να γεννήσει γνήσια ρεμπέτικα, με βάση όλες τις (πολλές) ιδιαιτερότητες του είδους. Πήρε στα χέρια του τους ειδικούς κώδικες και τα κλειδιά και τα χρησιμοποίησε με προσήλωση και αυστηρότητα.
Και, βέβαια, καταλυτικό ρόλο έπαιξε η ποίηση του Νίκου Γκάτσου. Άλλωστε, τα τραγούδια «Καίγομαι», «Μάνα μου Ελλάς», «Το δίχτυ», «Το πρακτορείο», «Στου Θωμά», «Στης πίκρας τα ξερόνησα», «Μπουρνοβολιά», «Στην Αμφιάλη», γνώρισαν ευρύτατη αποδοχή και έγραψαν τη δική τους αυτόνομη ιστορία.
Στις δύο επερχόμενες συναυλίες λοιπόν, ο ίδιος ο Σταύρος Ξαρχάκος, μαζί με την Ηρώ Σαΐα και 20 ακόμα μουσικούς, τραγουδιστές και ψάλτες, θα μας μεταφέρει τη συγκίνηση, τον διονυσιασμό, το φως αλλά και τα σκοτάδια των ορχηστρικών και των τραγουδιών του εμβληματικού αυτού έργου. Όλοι μαζί παίζουν, τραγουδούν, συνθέτουν μια σύγχρονη ρεμπέτικη κομπανία, δημιουργείται η συνθήκη του ρεμπέτικου πάλκου του σήμερα, με τη σύγχρονη μουσική ματιά του Ξαρχάκου πάνω στο ιστορικό πλέον αυτό έργο.
Εάν κάτι σίγουρα εξακολουθεί να εντυπωσιάζει με το συγκεκριμένο κομψοτέχνημα, είναι ότι συνεχίζει να εξελίσσεται και να πρωτοπορεί, εκφράζοντας πάντα τη βαθύτερη ουσία του ρεμπέτικου. Και αυτή -από μόνη της- είναι μια σπουδαία καλλιτεχνική κατάκτηση, μια παρακαταθήκη για όλους μας.
