Οι ανασκαφές στο ιερό της Αμαρυσίας Αρτέμιδος στην Αμάρυνθο της Εύβοιας κρύβουν θησαυρούς. Ομάδα Ελλήνων και Ελβετών αρχαιολόγων ερευνά επί μακρόν τα κατάλοιπα του ιερού, ενώ η τρέχουσα ανασκαφική περίοδος, που μόλις ολοκληρώθηκε, σηματοδότησε μια νέα φάση στο ερευνητικό αυτό έργο, ιδιαίτερα σημαντική μάλιστα. Ο λόγος; Κάτω από τα θεμέλια του ναού της θεάς αποκαλύφθηκαν οικοδομήματα που μαρτυρούν την αρχαιότητα της λατρείας της. Ήδη από το 2017 οι αρχαιολόγοι έφεραν στο φως τα θεμέλια ενός μνημειώδους κτιρίου στην καρδιά του ιερού. Οι ανασκαφές που ακολούθησαν απέδειξαν ότι πρόκειται για τον ναό της θεάς Αρτέμιδος, που χτίστηκε προς το τέλος του 6ου αιώνα π.Χ.
Οι ανασκαφές του 2023 όμως έφεραν στο φως έναν ακόμη ναό, που χρονολογείται στον 7ο αιώνα π.Χ. και το μήκος του αγγίζει τα 34 μέτρα. Ο ναός είναι χτισμένος από ωμές πλίνθους και καταστράφηκε πιθανότατα από πυρκαγιά στο τρίτο τέταρτο του 6ου αιώνα π.Χ. Μιλάμε με άλλα λόγια για πλούσια αναθήματα: κορινθιακά αλάβαστρα, αττικά αγγεία, τελετουργικές πρόχους τοπικής παραγωγής, καθώς και κοσμήματα από πολύτιμα υλικά (χρυσό, ασήμι, κοράλλι, κεχριμπάρι), φυλαχτά από την Ανατολή, χάλκινα και σιδερένια εξαρτήματα οπλισμού, όλα είναι στο «μενού».
Τα ευρήματα
Κάτω από τα επίπεδα χρήσης του πρώτου αρχαϊκού ναού εντοπίστηκαν αρκετά πανέμορφα χάλκινα ειδώλια της Γεωμετρικής περιόδου που αναπαριστούν ταύρους και ένα κριάρι, ενώ εντύπωση προκαλεί μία πήλινη κεφαλή ταύρου της Μυκηναϊκής περιόδου. Έξω από τον χώρο του ναού δοκιμαστικές τομές αποκάλυψαν επίσης κατάλοιπα κτιρίων του 9ου και 8ου αιώνα π.Χ. Επιπλέον, οι ανασκαφικές τομές στον λόφο των Παλαιοεκκλησιών επιβεβαίωσαν την ύπαρξη επιβλητικών τοίχων της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού (3η χιλιετία π.Χ.), που αναμφίβολα ανήκουν σε ένα σύστημα οχύρωσης του προϊστορικού οικισμού, ο οποίος εκτεινόταν στις πλαγιές και την κορυφή του. Όπως είναι ευνόητο, μιλάμε για τη χαρά του αρχαιολόγου!
Για την ιστορία, ανασκαφική ομάδα συγκέντρωσε το 2023 περισσότερους από 50 αρχαιολόγους, συντηρητές, εργάτες και φοιτητές από την Ελβετία και την Ελλάδα. Το ερευνητικό πρόγραμμα της Αμαρύνθου είναι μια συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ευβοίας του ΥΠΠΟ, υπό τη διεύθυνση της Αγγελικής Γ. Σίμωσι, και του Sylvian Fachard, διευθυντή της ΕΑΣΕ και καθηγητή του Πανεπιστημίου της Λωζάννης. Οι έρευνες πάντως θα συνεχιστούν. Άλλωστε από τη συγκεκριμένη ανασκαφή αναμένονται και άλλα θαυμαστά αρχαιολογικά ευρήματα… Επομένως ο χώρος, δεδομένου ότι θεωρητικά δεν έχει ολοκληρωθεί η έρευνα, δεν αναμένεται να είναι σύντομα επισκέψιμος.