Τι γίνεται αλήθεια όταν ένας αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης λύνει ένα μυστήριο αιώνων; Kαι πότε η τεχνολογία γίνεται σύμμαχος της υψηλής τέχνης; Είναι η στιγμή που αμφισβητείς αυτό που βλέπεις. Κάπως έτσι προέκυψε το μυστήριο με ένα μοναδικό έργο τέχνης του Ραφαήλ. Πρόκειται για τον πίνακα «Μadonna della Rosa» που αναπαριστά τη Μαρία, τον Ιωσήφ και τον Ιησού μωρό, που εκτίθεται στο φημισμένο Πράδο της Μαδρίτης. Ένα έργο που διχάζει τους ιστορικούς τέχνης που αναρωτιούνται αν αποτελεί τελικά δημιούργημα του συγκλονιστικού ζωγράφου της πρώιμης Αναγέννησης. Η διαφορετική τεχνοτροπία στην αποτύπωση των προσώπων όπως και το ότι συμμετείχαν ίσως και άλλοι τεχνίτες στο εργαστήριο του Ραφαήλ έβαλαν σε υποψίες τους ειδικούς της τέχνης για αιώνες. Χωρίς κανείς να μπορεί να είναι σίγουρος για την τελική υπογραφή.
Ειδικοί τώρα από τα Πανεπιστήμια του Νότιγχαμ, του Μπράντφορντ και του Στάνφορντ ανακάλυψαν ότι, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του πίνακα είναι πράγματι του Ραφαήλ, το πρόσωπο του Ιωσήφ πιθανότατα δεν είναι από το ίδιο χέρι. Ίσως να έχει συμβάλει ο μαθητής του Ραφαήλ, Τζούλιο Ρομάνο.
Ο καθηγητής Χασάν Ουγκέιλ, από το Πανεπιστήμιο του Μπράντφορντ, επινόησε τον αλγόριθμο που αναγνωρίζει αυθεντικά έργα του Ραφαήλ με ακρίβεια 98%. Για να πει: «Όταν παρουσιάζεται μια εικόνα στον υπολογιστή, αυτός θα δώσει μια δυαδική ταξινόμηση για το αν πρόκειται για αυθεντικό Ραφαήλ ή όχι. Τώρα μπορούμε να πούμε με μεγάλη σιγουριά αν ένας πίνακας είναι αυθεντικός ή όχι. Καθώς οι αλγόριθμοι των υπολογιστών τελειοποιούνται και οι μελετητές της ανθρωπιστικής τέχνης ασκούν κριτική και βελτιώνουν τις μεθόδους των υπολογιστών, οι μέθοδοι θα βελτιωθούν και θα χρησιμοποιηθούν ευρέως στην ιστορία της τέχνης».
