Δεν ήταν εύκολο να μπεις στην έκθεση, να ανέβεις (ή να κατέβεις) στην ξύλινη σκάλα, να φωτογραφηθείς μπροστά στα έργα που βρήκαν τη θέση τους στους λευκούς τοίχους. Και το σήμερα. Σε μια Αθήνα που σκοτεινιάζει νωρίτερα, τα εγκαίνια της γκαλερί Gagosian, στο νεοκλασικό κτίριο της Αναπήρων Πολέμου, ήταν πολύχρωμα, φωτογενή και ζωντανά.
«Nostos», ο τίτλος της έκθεσης. Βρεθήκαμε στα εγκαίνια για να δούμε από κοντά τα έργα της Χίλαρι Πέτσις (από την Καλιφόρνια) και της Λίλι Στόκμαν (από το Ρόουντ Άιλαντ), που εμπνεύστηκαν από την πολυσυζητημένη νέα μετάφραση της «Οδύσσειας» σε ιαμβικό πεντάμετρο από την Έμιλι Ουίλσον.
Για να αποκρυπτογραφήσουμε το ταξίδι της επιστροφής του ήρωα, μαζί με πόνο και νοσταλγία. Την επιστροφή στην πατρίδα, ό,τι και αν μπορεί να σημαίνει αυτό για τον καθένα.
Τι έμαθα το βράδυ των εγκαινίων; Ο πατέρας της Λίλι Στόκμαν τής διάβαζε Όμηρο από τότε που θυμάται τον εαυτό της και τα παιδικά της χρόνια. Η Ιθάκη, ο Τρωικός Πόλεμος μπορούν να εξελιχθούν σε ένα παιχνίδι διαλογισμού. Και group therapy μαζί. Με φαντασία και αλήθεια.
Το έργο «Fishing Village» της Χίλαρι Πέτσις και πάνω ο πίνακας «Αegean» της Λίλι Στόκμαν
Και οι δύο Αμερικανίδες ζωγράφοι έχουν εμπνευστεί από το ελληνικό φως, το Αιγαίο, τον Οδυσσέα, τους Λωτοφάγους, για να ξεσπάσουν με έντονα χρώματα, βάζοντας την υπογραφή τους σε φωτογραφικά στιγμιότυπα καθημερινής ζωής.
Η βάρκα με το όνομα «Κelly H» σαν λεπτομέρεια σε ένα έργο. Το ψαροχώρι ή «Fishing Village». «Το πρώτο παιδί». «Aegean» ή συμφωνία σε μπλε με πτυχώσεις και καμπύλες. Με κάτι από Ντέιβιντ Χόκνεϊ. Διαίσθηση. Φυλαχτά σε σχήμα πυραμίδας. Καρέκλες, βιβλία, μπουκάλια, τραπεζομάντιλα, ποτήρια, πιάτα, λουλούδια… Πριν ή μετά τη γιορτή;
Αυτός είναι ο νόστος αλλιώς. Η ομηρική ευαισθησία ανάγλυφη. Στα εγκαίνια δεν άκουγες ελληνικά. Τόσο μέσα στην γκαλερί όσο και μετά, στον κήπο, με τα πηγαδάκια με τους πρωταγωνιστές της σύγχρονης τέχνης της πόλης, συλλέκτες, δημοσιογράφους, λάτρεις της αισθητικής. Σαν να αναζητούσαν όλοι τη χαμένη τους πατρίδα. Μέχρι τις 27 Ιανουαρίου του 2024 ο καρπός της λησμονιάς αναζητά τη δική μας ανάγνωση.