Αμετακίνητη από την απόφαση να προχωρήσει σε επανεκκίνηση των ερευνών για την ηλεκτρική διασύνδεση (καλώδιο) Ελλάδας – Κύπρου (Great Sea Interconnector – GSI) παραμένει η Αθήνα, απορρίπτοντας εμπράκτως τις αυθαίρετες τουρκικές διεκδικήσεις στην περιοχή. Η Τουρκία, πάντως, έσπασε τη σιωπή της και προκαλεί ευθέως την Ελλάδα αν προχωρήσει κανονικά με τον ενεργειακό σχεδιασμό της, ανεβάζοντας κατακόρυφα το θερμόμετρο σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
«Όχι τετελεσμένα»
«Τέτοια τετελεσμένα γεγονότα σίγουρα δε θα επιτραπούν», διαμηνύουν από την Άγκυρα, σύμφωνα με την τουρκική φιλοκυβερνητική «Τουρκιγέ». Διπλωματικές και στρατιωτικές πηγές εκτιμούν πως η τουρκική πλευρά δεν θα κάτσει με τα «χέρια σταυρωμένα» καθώς, σύμφωνα με την Τουρκία, οι έρευνες πραγματοποιούνται σε ζώνη συμφερόντων της και δεν αποκλείουν σύντομα τα «ήρεμα νερά» να βρεθούν (και πάλι) υπό μεγάλη δοκιμασία, ακόμα και με… θερμό επεισόδιο. Η Αθήνα, από την πλευρά της, βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα και, σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ένοπλες Δυνάμεις ήδη σχεδιάζουν ένα πλάνο για την προστασία των ερευνών σε περίπτωση που επιχειρηθεί να τεθούν εμπόδια από την Άγκυρα.
Επιστροφή των ερευνητικών πλοίων στην Κάσο
Η αντίστροφη μέτρηση για την επιστροφή των ερευνητικών πλοίων στα ανατολικά της Κάσου και της Καρπάθου έχει ξεκινήσει, καθώς έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή η διαδικασία που οδηγεί στην έκδοση NAVTEX. Δεδομένου πάντως ότι το «Ievoli Relume» φαίνεται αγκυροβολημένο στην Ολλανδία τις τελευταίες εβδομάδες, πιθανότατα η κλήση, ακόμα και εντός της εβδομάδας, θα γίνει για το «NG Worker», που βρίσκεται στα ανοιχτά του λιμανιού της Μεσσήνης στην Ιταλία.
Σημειώνεται πως ένας από τους λόγους που η επανεκκίνηση των ερευνών για το GSI μετατέθηκε για τον Απρίλιο ήταν και η διαθεσιμότητα των ερευνητικών πλοίων. Το αίτημα για έκδοση Navtex έχει υποβληθεί στο υπουργείο Εξωτερικών από τον ΑΔΜΗΕ και εφόσον εγκριθεί, η Navtex προωθείται στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Τη σκυτάλη μετά παίρνει η Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ), που αναλαμβάνει τη σχεδίαση του χάρτη των ερευνών.
«Κόκκινος συναγερμός» στην Άγκυρα
Τα παραπάνω, όπως φαίνεται, έχουν σημάνει «κόκκινο συναγερμό» στην Άγκυρα, η οποία επιτίθεται ευθέως στην Αθήνα. «Τέτοια τετελεσμένα γεγονότα σίγουρα δε θα επιτραπούν. Αυτές οι δραστηριότητες παραβιάζουν σαφώς το Διεθνές Δίκαιο και τους βασικούς κανόνες σχετικά με τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες», δηλώνουν τουρκικές διπλωματικές πηγές, που μίλησαν στην «Τουρκιγέ». «Τα μονομερή βήματα της Ελλάδας ήταν προκλητικά σε συνθήκες όπου τα όρια της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο δεν έχουν ακόμη καθοριστεί με κοινή συναίνεση», αναφέρουν επίσης.
Θυμίζουμε πως τον περασμένο Ιούλιο τουρκικά πολεμικά πλοία εμπόδισαν το ερευνητικό «Ievoli Relume» να ολοκληρώσει τις έρευνες για το GSI. Αθήνα και Άγκυρα έχουν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις για την ηλεκτρική διασύνδεση, την οποία η ελληνική πλευρά θεωρεί ως αποτέλεσμα της άσκησης ενός απολύτως αυτονόητου δικαιώματος για κάθε κράτος που επιχειρεί να δραστηριοποιηθεί στην ανοιχτή θάλασσα. Αντιθέτως, η τουρκική πλευρά θεωρεί πως αυτή η περιοχή αγγίζει τα συμφέροντά της στην Ανατολική Μεσόγειο, και ως εκ τούτου οποιαδήποτε δραστηριότητα (ακόμα και αυτή που δεν αφορά την υφαλοκρηπίδα), θα έπρεπε να έχει και την άδεια της Άγκυρας, η οποία επικαλείται το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, αλλά και τις επιστολές Σινιρλίογλου του 2020 στον ΟΗΕ. H επανεκκίνηση των ερευνών, πάντως, έρχεται μετά τις συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας-Γαλλίας-Ισραήλ στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο για το έργο και τη στήριξή του, τη συνάντηση του επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάρκο Ρούμπιο, στον Λευκό Οίκο, αλλά και το τετ α τετ που είχαν Γεραπετρίτης – Φιντάν στο περιθώριο της άτυπης συνόδου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Συνάντηση Χριστοδουλίδη με τον αντιπρόεδρο της ExxonMobil για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου
Την περαιτέρω αναβάθμιση της Λευκωσίας και σε στρατηγικό ενεργειακό παίκτη στην ανατολική Μεσόγειο σηματοδοτεί η συνάντηση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, με τον αντιπρόεδρο της ExxonMobil, Τζον Αρντίλ, κατά την οποία συζήτησαν τα επόμενα βήματα για την ανάπτυξη και εμπορικοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου που βρίσκονται στην κυπριακή ΑΟΖ. Ο αμερικανικός πετρελαϊκός κολοσσός, σε κοινοπραξία με την QatarEnergy, κατέχει τα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης στα Τεμάχια 5 και 10. Στο Τεμάχιο 10 η ExxonMobil έχει ήδη ολοκληρώσει με επιτυχία δύο γεωτρήσεις, οι οποίες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη ποσοτήτων φυσικού αερίου στο κοίτασμα «Γλαύκος», ενώ στο Τεμάχιο 5 βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη γεώτρηση στον στόχο «Ηλέκτρα».
Στο τετ α τετ των Νίκου Χριστοδουλίδη και Τζον Αρντίλ, το περασμένο Σάββατο στο Χιούστον, μπήκαν επί τάπητος οι τρέχουσες και μελλοντικές ενεργειακές εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ, η στρατηγική παρουσία της ExxonMobil στην περιοχή, ενώ συζητήθηκε και το ενδεχόμενο συνεργειών με εταιρείες που διαχειρίζονται γειτονικά κοιτάσματα με στόχο την επίσπευση της εμπορικής ανάπτυξης όλων των ορυκτών πόρων. Η Λευκωσία, από την πλευρά της, εκφράζει την ικανοποίησή της για τη μέχρι σήμερα συνεργασία με τον αμερικανικό κολοσσό, χαρακτηρίζοντας σημαντική την παρουσία του στην κυπριακή ΑΟΖ. Σημειώνουν δε, πως οι ανακαλύψεις των κοιτασμάτων ενισχύουν τον ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας ως αξιόπιστου ενεργειακού εταίρου στην Ανατολική Μεσόγειο και συμβάλλουν προσπάθειες για υλοποίηση του στρατηγικού στόχου για ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το γεγονός ότι η επανέναρξη των γεωτρήσεων από τους δύο πετρελαϊκούς κολοσσούς ExxonMobil και Qatar Energy αποφασίστηκε σε μια περίοδο που οι έρευνες γίνονται με φειδώ -λόγω και του μεγάλου κόστους- αποδεικνύει πως υπάρχουν ενδείξεις για ύπαρξη σημαντικού κοιτάσματος φυσικού αερίου στην περιοχή. Η πραγματοποίηση γεωτρήσεων από την ExxonMobil δε, εκτιμάται πως «φρενάρει» τις κινήσεις της Άγκυρας στην περιοχή. Θυμίζουμε πως πρόγραμμα της Λευκωσίας για έρευνα και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων εντός της οριοθετημένης ΑΟΖ με την Αίγυπτο έχει προκαλέσει πολλάκις την αντίδραση της Τουρκίας και του ψευδοκράτους, καθώς στοχεύουν στο «πάγωμα» κάθε ερευνητικής δραστηριότητας και διεκδικούν ευθέως τμήμα ακόμη και της οριοθετημένης κυπριακής ΑΟΖ.
Εφημερίδα Απογευματινή
