Χθες το βράδυ κορυφώθηκε η διαδικασία της πρότασης δυσπιστίας στην κυβέρνηση, την οποία υπέβαλαν από κοινού το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ, η Νέα Αριστερά και η Πλεύση Ελευθερίας με αφορμή την τραγωδία των Τεμπών και τις εξελίξεις γύρω από αυτή. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε αργά με τη φανερή ονομαστική ψηφοφορία που ενέχει και ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και ενώ είχαν προηγηθεί οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών. Η προϊστορία των προτάσεων δυσπιστίας έχει το δικό της ενδιαφέρον και έναν κοινό παρονομαστή: καμία δεν οδήγησε σε άρση της εμπιστοσύνης της Βουλής προς κυβέρνηση ή μέλος της. Αντιθέτως, λειτούργησε συσπειρωτικά στην κυβέρνηση κατά της οποίας στρεφόταν και άφηνε αλώβητο -αν δεν θωράκιζε κιόλας- τον υπουργό που έβαζε στο στόχαστρο. Από το 1988 έως σήμερα έχουν κατατεθεί 17 προτάσεις δυσπιστίας.
Η πρώτη φορά που κατατέθηκε το σχετικό αίτημα ήταν το 1988 προς την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ από τη ΝΔ, με φόντο την εξωτερική πολιτική και την οικονομία. «Υπέρ» είχαν ταχθεί 123 βουλευτές και «κατά» 157. Τον Μάρτιο του 1989 και ενώ η χώρα βρισκόταν στη δίνη του σκανδάλου Κοσκωτά, η ΝΔ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας. Μέσα σε ένα πολωμένο κλίμα είχε καταψηφιστεί από την ΚΟ του ΠΑΣΟΚ, «υπέρ» είχαν ταχθεί 123 βουλευτές και ένας είχε δηλώσει «παρών». Το 1993 ο Ανδρέας Παπανδρέου ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, με φόντο το Σκοπιανό. Για την ακρίβεια υπήρξε αίτημα ενημέρωσης της Βουλής από τον πρωθυπουργό για τις εξελίξεις στο θέμα (σύμφωνα με το άρθρο 142Α του Κανονισμού της Βουλής), το οποίο μετατράπηκε από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ σε πρόταση δυσπιστίας και η συζήτηση ξεκίνησε αμέσως. «Υπέρ» της πρότασης τάχθηκαν 145 βουλευτές, «κατά» 152, ενώ δύο είχαν ψηφίσει «παρών».
Τον Ιανουάριο του 1996 και ενώ ο Ανδρέας Παπανδρέου νοσηλευόταν στο Ωνάσειο, η ΝΔ του Μιλτιάδη Έβερτ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας με το επιχείρημα της ακυβερνησίας. Η πρόταση απορρίφθηκε με 118 ψήφους «υπέρ» και 168 «κατά», ενώ καταμετρήθηκαν και 10 λευκές ψήφοι. Το 1999 η ΝΔ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά του τότε υπουργού Παιδείας, Γεράσιμου Αρσένη. Αφορμή η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και η αναταραχή στην Παιδεία. Η πρόταση απορρίφθηκε από την κυβερνητικής πλειοψηφία. «Υπέρ» ψήφισαν 127 βουλευτές (ΝΔ, ΚΚΕ, ΣΥΝ και ανεξάρτητοι) και «κατά» 163. Το 2001 η ΝΔ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Γιάννου Παπαντωνίου, για το χρηματιστήριο. «Υπέρ» ψήφισαν οι 125 βουλευτές (ΝΔ, ΣΥΝ) και «κατά» οι 154 του ΠΑΣΟΚ. «Παρών» δήλωσε το ΚΚΕ και ο βουλευτής Γιώργος Καρατζαφέρης.
Τον Ιούνιο του 2005 ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου, κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά του υπουργού Οικονομίας, Γιώργου Αλογοσκούφη, για την οικονομία. Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής απάντησε αμέσως, ζητώντας την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης της Βουλής και την έλαβε στις 11 Ιουνίου με 165 ψήφους «υπέρ» και 120 «κατά» (ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ). Από την ψηφοφορία απείχαν οι βουλευτές του ΚΚΕ. Το 2007 το ΠΑΣΟΚ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας με αφορμή το άρθρο 16 για τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Η πρόταση απορρίφθηκε με ψήφους 122 «υπέρ» και 164 «κατά». «Υπέρ» ψήφισαν οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, οι ανεξάρτητοι βουλευτές Γιάννος Παπαντωνίου και Στέφανος Μάνος και οι 6 βουλευτές του Συνασπισμού, ενώ οι βουλευτές του ΚΚΕ απείχαν. Το 2008 κατατέθηκε πρόταση δυσπιστίας από το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση για το ασφαλιστικό. «Υπέρ» ψήφισαν 138 βουλευτές, κατά 152 και 10 «παρών». Το 2013 κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας από τον αρχηγό της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα στην κυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ για το κλείσιμο της ΕΡΤ. «Υπέρ» τάχθηκαν 124 βουλευτές και 153 «κατά». Αμέσως μετά διεγράφη από το ΠΑΣΟΚ η Θεοδώρα Τζάκρη, η οποία είχε υπερψηφίσει την πρόταση.
Το 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ υπέβαλε πρόταση δυσπιστίας κατά του υπουργού Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα. Η πρόταση απορρίφθηκε ως αντισυνταγματική από τον τότε πρόεδρο της Βουλής, Ευάγγελο Μεϊμαράκη, με αποτέλεσμα ο ΣΥΡΙΖΑ να καταθέσει πρόταση μομφής εναντίον του. Η πρόταση απορρίφθηκε με 165 ψήφους έναντι 76. Το 2018 η ΝΔ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας στην κυβέρνηση για το Σκοπιανό, η οποία απορρίφθηκε από τους 153 βουλευτές της κυβέρνησης, ενώ υπερψηφίστηκε από 127 βουλευτές. Αμέσως μετά διεγράφη από τους ΑΝΕΛ ο Δημήτρης Καμμένος που είχε υπερψηφίσει. Το 2019 η ΝΔ υπέβαλε πρόταση δυσπιστίας κατά του τότε αναπληρωτή υπουργού Υγείας Παύλου Πολάκη, με αφορμή δηλώσεις του τελευταίου για τον τότε υποψήφιο ευρωβουλευτή Στέλιο Κυμπουρόπουλο. Η πρόταση δυσπιστίας απορρίφθηκε. Το 2020 ο ΣΥΡΙΖΑ υπέβαλε πρόταση δυσπιστίας κατά του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, για τον πτωχευτικό κώδικα. Η πρόταση δυσπιστίας απορρίφθηκε. Επί 291 ψηφισάντων, την πρόταση δυσπιστίας καταψήφισε το σύνολο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ (158), ενώ την υπερψήφισαν 133 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, του Κινήματος Αλλαγής, του ΚΚΕ και της Ελληνικής Λύσης. Απείχαν οι 9 βουλευτές του ΜέΡΑ25. Το 2022 ο ΣΥΡΙΖΑ υπέβαλε πρόταση δυσπιστίας στην κυβέρνηση για την κακοκαιρία «Ελπίς», η οποία απορρίφθηκε από την κυβέρνηση. Πέρυσι, κατατέθηκε πρόταση δυσπιστίας, την ίδια περίοδο, με αφορμή και πάλι την τραγωδία στα Τέμπη. Συγκεκριμένα αφορούσε τα χαλκευμένα ηχητικά ντοκουμέντα που δημοσίευσε κυριακάτικη εφημερίδα. Μάλιστα, η συγκεκριμένη πρόταση κατατέθηκε με πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ, που τότε ήταν τρίτο σε δύναμη κοινοβουλευτικό κόμμα.
Εφημερίδα Απογευματινή
