Πού µπλοκάρουν οι απελάσεις παράνοµων µεταναστών

Αν και οι διαδικασίες έχουν επισπευσθεί, όπως και ο µηχανισµός µεταφοράς τους, πολλοί παραµένουν «ξεκρέµαστοι», καθώς αρκετά ασιατικά και αφρικανικά κράτη αρνούνται να συνεργαστούν – Τι δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ.
07:00 - 3 Φεβρουαρίου 2025

Εφιαλτικές διαστάσεις λαµβάνει ο αριθµός των αλλοδαπών που διαµένουν παράνοµα στην επικράτεια και µάλιστα µε τελεσίδικες απορ- ριπτικές αποφάσεις. Μόνο για το 2024, από τους περίπου 17.000 υπόχρεους να εγκαταλείψουν τη χώρα αποχώρησαν λιγότεροι από 3.000. Πιθανολογεί- ται ότι το σύνολό τους υπερβαίνει τις 80.000, ενώ πιο τραγική είναι η κατάσταση στα βόρεια χερσαία σύνο- ρα. Το γεγονός αυτό σε συνάρτηση µε την αύξηση των µεταναστευτικών ροών οδηγεί τον υπουργό Μετανά- στευσης και Ασύλου Νίκο Παναγιωτόπουλο σε ανα- µόρφωση και περαιτέρω αυστηροποίηση του σχετι- κού πλαισίου.

Και ενώ οι διαδικασίες για την εξέταση των αιτηµάτων ασύλου έχουν επισπευσθεί, όπως και ο µηχανισµός µε- ταφοράς τους, εν τούτοις πολλοί παραµένουν «ξεκρέ- µαστοι» ένεκα της άρνησης αρκετών ασιατικών και αφρικανικών κρατών να συνεργαστούν πρώτα µεταξύ τους και µετά µε τις ελληνικές υπηρεσίες, προκειµένου να τους δεχθούν. Συνολικά για τα µέλη της Ε.Ε., σύµ- φωνα µε τη Eurostat, το τελευταίο τρίµηνο του 2024 εκδόθηκαν αποφάσεις απέλασης για 112.335 πολίτες τρίτων χωρών, εκ των οποίων έφυγαν 27.740, δηλαδή 1 στους 4. Οι υπόλοιποι δεν εντοπίστηκαν ένεκα των ασαφών διατάξεων του ευρωπαϊκού κανονισµού (∆ου- βλίνο ΙΙΙ 604/2013), ο οποίος παρέχει τη δυνατότητα ακόµη και σε όσους δεν δικαιούνται άδεια διαµονής να φεύγουν µόνοι τους.

Στην Ελλάδα, βάσει του Ν. 4939/2022 και του παλαιό- τερου Ν. 3907/2011, οι στερούµενοι του δικαιώµατος παραµονής πρέπει να βγαίνουν από τα σύνορα εντός 30 ηµερών µε δικά τους έξοδα. Σε περίπτωσης οικονοµι- κής αδυναµίας υποστηρίζονται από τον ∆ιεθνή Οργανι- σµό Μετανάστευσης (∆ΟΜ), όπως συµβαίνει σε πολλές περιπτώσεις. Υπάρχουν δε διακρατικές συµφωνίες µε την Αλβανία, τη Βουλγαρία, το Πακιστάν, την Ινδία, την Τουρκία κ.ά. ώστε να διασφαλίζεται η µετάβασή τους.

Η περίπτωση της Τουρκίας

Το γεγονός όµως ότι ορισµένες χώρες χαρακτηρίζο- νται ασφαλείς για τους πρόσφυγες, όπως για παράδειγµα η Τουρκία, καθιστά ανέφικτη την εφαρµογή τέτοιων διατάξεων, ιδίως από Κούρδους, πολιτικούς (γκιουλε- νιστές ) και θρησκευτικούς διαφωνούντες, καθώς και πρώην αξιωµατούχους, κατηγορούµενους για συµµε- τοχή στην απόπειρα πραξικοπήµατος εναντίον της κυ- βέρνησης Ερντογάν το 2016. Στην ίδια κατηγορία εµπί- πτουν και οι δύο Τούρκοι δολοφόνοι ανυποψίαστων Ελλήνων, στην Καλαµάτα τις παραµονές Χριστουγέννων και στο Παλαιό Φάληρο στις 19 Ιανουαρίου. Αµφό- τεροι είχαν απολέσει, µήνες νωρίτερα, την ιδιότητα του αιτούντος άσυλο και διέµεναν παράνοµα, αφού πλέον δεν είναι υποχρεωτική η διοικητική τους κράτηση µέ- χρι την ολοκλήρωση των 30 ηµερών.

Την περίοδο 2012-2014, όταν λειτούργησε το κέντρο κράτησης στην Αµυγδαλέζα, εφαρµόστηκε η «αναγκα- στική αποµάκρυνση» όσων έχαναν την ιδιότητα του πρόσφυγα ή του µετανάστη. Τότε τα Αστυνοµικά Τµή- µατα σε συνεργασία µε τις ∆ιευθύνσεις Ασύλου επικοι- νωνούσαν µε τους υπόχρεους στις δηλωθείσες κατοι- κίες τους και αφού τους µετέφεραν στην Αµυγδαλέζα, τους γύριζαν πίσω. Πλέον κάτι τέτοιο είναι πρακτικώς αδύνατο να συµβεί αφού:

🞺τα κρατητήρια της Υπηρεσίας Αλλοδαπών στην Πέτρου Ράλλη και στην Αµυγδαλέζα είναι γεµάτα από συλ- ληφθέντες αλλοδαπούς,

🞺η απόρριψη χιλιάδων αιτηµάτων ισοδυναµεί µε τη δη- µιουργία πολλών ακόµη χώρων προσωρινής κράτησης.

Αλλοδαποί και εγκλήµατα

Συνολικά ο αριθµός των εγκληµάτων κατά τα έτη 1991- 2023 ανέρχεται στα 21.696 (21.543 τετελεσµένα και 153 απόπειρες). Οσον αφορά το ποσοστό των αλλοδα- πών δραστών, αυτό ανερχόταν το 1991 στο 4%, ενώ το 2022 στο 63%. Ο µέσος όρος των αλλοδαπών δραστών στα εγκλήµατα περί λαθρεµπορίας είναι 47%. Συνεπώς η σύνδεση του εγκλήµατος µε τους παρανόµως διαµέ- νοντας στη χώρα αλλοδαπούς δεν απηχεί την πραγµα- τικότητα. Επίσης τα διαθέσιµα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. συνηγορούν ότι µεταξύ 2017-2024 ο αριθµός αδειών διαµονής µειώθηκε περισσότερο από 100.000, πέφτο- ντας στις 472.000 από τις 580.000 που ήταν.

Από τον Μάρτιο του 2020 το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου δηµιούργησε δύο κλειστά κέντρα φιλο- ξενίας. Σε αυτά µεταφέρονται όσοι µπήκαν παράνοµα µετά την 1η Μαρτίου, τόσο από τον Εβρο όσο και από τα νησιά του Αιγαίου. Το πρώτο βρίσκεται στο Σιδηρό- καστρο Σερρών και το δεύτερο στη Μαλακάσα Αττι- κής. Στον πρωτογενή τοµέα φαίνεται πως εργάζονται 21.500 µετανάστες, δραµατικά µειωµένο από το ιστο- ρικό υψηλό του 2011 µε πάνω από 36.000 που εργάζο- νταν. Στη βιοµηχανία απασχολούνται 51.300 µετανά- στες, ενώ στον τριτογενή τοµέα, 96.800.

Υπάρχουν 839.519 νόµιµοι µετανάστες, εκ των οποίων 73.450 πρόσφυγες, µε 480.014 ισχύουσες άδειες πα- ραµονής, των οποίων το 57,9% ανήκει σε Αλβανούς, το 6,2% σε Κινέζους και το 4,4% σε Πακιστανούς. Το πρώ- το επτάµηνο του 2024 πραγµατοποιήθηκαν 23.204 αφίξεις (αύξηση 99% µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2023) και 36.162 αιτήσεις ασύλου, µε τις περισσότε- ρες να προέρχονται από Αφγανούς κατά 24,2% και Σύρους κατά 23,9%.

Κυριακάτικη Απογευματινή