Ένα «ξυπνητήρι» για την Ευρωπαϊκή Ένωση επιχειρεί να θέσει σε λειτουργία ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος ζητά επιτακτικά από τις Βρυξέλλες να αναλάβουν άμεσα πρωτοβουλίες τουλάχιστον σε δύο μεγάλα ζητήματα: Την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και το ενεργειακό, θέματα μάλιστα που αποκτούν και άλλες διαστάσεις μετά την ανάληψη της εξουσίας στις ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ και τις πρώτες εξαγγελίες και πράξεις του νέου προέδρου.
Η ανανεωμένη ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Αντόνιο Κόστα, Ρομπέρτα Μετσόλα) έχει ουσιαστικά μια πενταετία μπροστά της, μέχρι το χειμώνα του 2029, για να οδηγήσει την Ευρώπη μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον πολλαπλών κρίσεων, πολιτικών αναταράξεων και πολεμικών συγκρούσεων, που δημιουργούν ανασφάλεια και πολλά ερωτηματικά.
Aκρίβεια, ενέργεια και Άμυνα
Στην ενέργεια, με τη νέα επιστολή που έστειλε προ ημερών στην πρόεδρο της Κομισιόν, ο πρωθυπουργός ζητά την εφαρμογή προτάσεων που μπορεί να αποτελέσουν μέρος της «Πυξίδας Ανταγωνιστικότητας». Ειδικότερα, για την ηλεκτρική ενέργεια, υποστηρίζει μια νέα ώθηση στην εσωτερική αγορά και προτείνει τη συγκρότηση ειδικής ομάδας εργασίας για την αύξηση των διασυνοριακών ροών όπου υπάρχουν σημαντικές διαφορές στις τιμές. Για το φυσικό αέριο, επισημαίνει μεταξύ άλλων πως απαιτείται μια νέα προσέγγιση για να φέρουμε φυσικό αέριο στην Ευρώπη σε ανταγωνιστική τιμή, ενώ παράλληλα υποστηρίζει πως πρέπει να περιοριστεί το κόστος που προκύπτει από την υπερρύθμιση των εκπομπών ρύπων.
Για την άμυνα, μιλώντας στο podcast «Table Τoday» και στο Γερμανό δημοσιογράφο Michael Bröcker επανέλαβε την πρόταση που έχει διατυπώσει από κοινού με τον Ντόναλντ Τουσκ για τη δημιουργία μιας κοινής ασπίδας για την αεράμυνα της Ευρώπης, με ευρωπαϊκούς πόρους, η οποία θα προστατεύει την Ευρώπη από εχθρικά αεροσκάφη, πυραύλους και drones. «Δεν υπάρχει περίπτωση να μπορούμε να χρηματοδοτούμε τις αυξημένες αμυντικές μας δαπάνες μόνο από τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Ίσως χρειαστούμε ένα μικρό -σε σύγκριση με το Ταμείο Ανάκαμψης- ευρωπαϊκό ταμείο, εστιασμένο στην Άμυνα, το οποίο θα χρηματοδοτείται από κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό», υπογράμμισε στη συνέντευξή του.
Χθες το βράδυ ο κ. Μητσοτάκης επανήλθε στο θέμα και τόνισε πως «ως Ευρωπαίοι θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα για τη θωράκιση της ηπείρου μας», μιλώντας με τον Ενρίκο Λέτα στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο. Η σχετική συζήτηση αναμένεται να ανοίξει στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης («informal retreat» την ονόμασε ο Κόστα) τη Δευτέρα, 3 Φεβρουαρίου, στο Château de Limont, ένα ανακαινισμένο κάστρο του 13ου αιώνα στην επαρχία της Λιέγης στο Βέλγιο.
Πού συμφωνεί με τον Ντόναλντ Τραμπ
Όπως μάλιστα ανέφερε χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «έχει δίκιο ο Τραμπ όταν παρότρυνε τους Ευρωπαίους εταίρους να αναλάβουν περισσότερες ευθύνες ως προς τις δαπάνες στην άμυνα. Θεωρώ ότι θα συμφωνήσουμε σε περισσότερο ποσοστό επί του ΑΕΠ σε ό,τι αφορά στις αμυντικές δαπάνες στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, δεν ξέρω πόσο θα είναι, αλλά θεωρώ πως δεν θα είναι στο 5%. Είναι σαφές ότι θα χρειαστεί να δαπανήσουμε περισσότερα χρήματα σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα πρέπει να έχουμε περισσότερο δημοσιονομικό χώρο για τις επενδύσεις στην άμυνα, αλλά επίσης χρειαζόμαστε περισσότερα ευρωπαϊκά χρήματα για την άμυνα. Το κατορθώσαμε εν μέσω πανδημίας με το Ταμείο Ανάκαμψης, είμαστε σε κρίσιμο γεωπολιτικό σταυροδρόμι και νομίζω ότι αυτή η συζήτηση θα ξεκινήσει συντεταγμένα στην άτυπη Σύνοδο της Ε.Ε. στις 3 Φεβρουαρίου».
Αποφασιστική παρέμβαση για την ακρίβεια
Μία ακόμα πρωτοβουλία που αναμένει η Αθήνα από τις Βρυξέλλες και ιδίως τη νέα Κομισιόν αφορά σε μια αποφασιστική παρέμβαση που μπορεί να χτυπήσει την ακρίβεια σε μία από τις ρίζες της. Ήδη πριν τις ευρωεκλογές ο κ. Μητσοτάκης είχε στείλει επιστολή στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναδεικνύοντας το προβληματικό γεγονός των μεγάλων διαφοροποιήσεων στις τιμές που πωλούν οι πολυεθνικές τα προϊόντα τους στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά. Ο πρωθυπουργός επιμένει στην ανάγκη παρέμβασης από τις Βρυξέλλες «προκειμένου να μας εξηγούν οι πολυεθνικές γιατί τιμολογούν διαφορετικά τα ίδια προϊόντα σε διαφορετικές αγορές», όπως έχει τονίσει ο ίδιος. «Και η Ευρώπη εκεί έχει τη δυνατότητα κανονιστικά να παρέμβει, γιατί είναι πολύ δύσκολο, όπως καταλαβαίνετε, μια χώρα μεμονωμένα να βάλει ένα πλαίσιο σε πολυεθνικές που πουλούν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες», είναι η θέση που έχει εκφράσει ο κ. Μητσοτάκης.
