Την έντονη ενόχληση της Άγκυρας προκάλεσαν οι συζητήσεις Λευκωσίας και Ουάσινγκτον για την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στο ΝΑΤΟ, κάνοντας λόγο για «απαράδεκτη εξέλιξη» που θα μπορούσε να επηρεάσει τις διαπραγματευτικές διαδικασίες για λύση στο Κυπριακό.
«Η Τουρκία, ως χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, υπενθυμίζει ότι οι αποφάσεις της Συμμαχίας για διεύρυνση λαμβάνονται ομόφωνα και υποστηρίζει ότι αυτές οι διαδικασίες θα πρέπει να γίνουν λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια οποιασδήποτε χώρας. Στην παρούσα κατάσταση η “Ελληνοκυπριακή Διοίκηση της Νότιας Κύπρου” (σ.σ. Κυπριακή Δημοκρατία) δεν έχει υποβάλει αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ, αλλά ακόμη και οι όποιες πρωτοβουλίες είναι μια εξέλιξη που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την Τουρκία. Η πρωτοβουλία αυτή θα διαταράξει τη λεπτή ισορροπία στο Κυπριακό και θα επηρεάσει αρνητικά τις διαπραγματευτικές διαδικασίες για λύση», αναφέρουν πηγές του τουρκικού υπουργείου Άμυνας.
Η αντίδραση της Άγκυρας ήρθε μετά τις δηλώσεις του Νίκου Χριστοδουλίδη για την πρόθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας να ενταχθεί στην «οικογένεια» της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και τη στήριξη των ΗΠΑ.
Ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε, προσερχόμενος στην τελετή για τον 8ο Εθνικό Διαγωνισμό Δεξιοτήτων SkillsCyprus 2024, πως η Λευκωσία και η Ουάσινγκτον συζητούν σε τρία επίπεδα, κάτι που προσφέρεται στα κράτη που έχουν την ιδιότητα μέλους του ΝΑΤΟ, επισημαίνοντας ότι η Κυπριακή Δημοκρατία επεξεργάζεται πώς μπορεί να αξιοποιήσει αυτές τις ευκαιρίες, έτσι ώστε «όταν όλα είναι στη θέση τους» να μπορεί να ενταχθεί στη Συμμαχία. «Το γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να είναι κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ λόγω των ενστάσεων της Τουρκίας αποτρέπει την Εθνική Φρουρά από πολλές ευκαιρίες είτε αναβάθμισης είτε απόκτησης στρατιωτικού εξοπλισμού», είπε επίσης ο κ. Χριστοδουλίδης και πρόσθεσε:
«Η ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι για εμάς ύψιστης σημασίας και έτσι αξιοποιούμε κάθε ευκαιρία, τόσο προς την κατεύθυνση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ όσο και προς την ΕΕ, όπου υπάρχουν αρκετά προγράμματα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας στα οποία συμμετέχουμε για να πετύχουμε αυτόν τον στόχο». Υποστήριξε δε ότι η Λευκωσία έχει συγκριτικό πλεονέκτημα λόγω της γεωγραφικής θέσης της σε μια περιοχή, όπως είπε, ιδιαίτερης γεωστρατηγικής σημασίας και επανέλαβε ότι ήδη έχουν ληφθεί αποφάσεις για την ενίσχυση και αναβάθμιση των στρατιωτικών υποδομών της χώρας. «Σύντομα θα ακούσετε και άλλες σημαντικότατες εξελίξεις που αφορούν τον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας και όχι μόνο και που θα ενισχύουν την αποτρεπτική ισχύ της Κυπριακής Δημοκρατίας», ανέφερε. Ερωτηθείς πότε θα ωριμάσουν οι συνθήκες που θα επιτρέπουν υποβολή της αίτησης, ο Κύπριος Πρόεδρος απάντησε ότι «όσο πιο λίγα λέμε για αυτό το θέμα τόσο πιο κοντά είμαστε στον στόχο».
Η κυπριακή πλευρά αναγνωρίζει πλήρως τις δυσκολίες, τις αντιδράσεις και τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει στη μακρά πορεία για την επίτευξη του τελικού στόχου υλοποίησης του οράματος περί ενδεχόμενης μελλοντικής ένταξης στο ΝΑΤΟ. Το πρώτο εμπόδιο φυσικά είναι η Άγκυρα, καθώς ακόμα και αν σήμερα υποβαλλόταν αίτηση, θα ήταν ιδιαίτερα δύσκολη αν όχι αδύνατη η έγκρισή της λόγω βέτο εκ μέρους της, αφού δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Εκτιμάται όμως ότι και μόνο το γεγονός ότι ανοίγει αυτή η συζήτηση, έστω και σε καθαρά προκαταρκτικό στάδιο, είναι μια εξέλιξη μείζονος σημασίας για τον -μόνιμου χαρακτήρα πια και χωρίς αμφιταλαντεύσεις- προσανατολισμό της Λευκωσίας και μια εξέλιξη εξαιρετικά επωφελής τόσο για την ίδια όσο και για τη Βορειοατλαντική Συμμαχία και την Ουάσινγκτον.