Σε θρίαμβο του Ντόναλντ Τραμπ και του Ρεπουμπλικανικού κόμματος κατέληξαν οι εκλογές στις ΗΠΑ. Ο δισεκατομμυριούχος έγινε μόλις ο δεύτερος πρόεδρος που επανεκλέχθηκε, ενώ ηττήθηκε μετά την πρώτη θητεία του (προηγήθηκε το 1892 ο Γκρόβερ Κλίβελαντ). Κερδίζοντας όχι μόνο τους απαραίτητους εκλέκτορες αλλά και την πλειοψηφία στην εθνική ψήφο, με περίπου 5 εκατ. διαφορά, πέτυχε την καλύτερη επίδοση για υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών τα τελευταία 36 χρόνια.
Ο ίδιος στη νικητήρια ομιλία του δεσμεύθηκε να βοηθήσει «τη χώρα να γιατρευτεί» και προέβλεψε ότι ξεκινά η «χρυσή εποχή» των ΗΠΑ. Το σίγουρο είναι ότι ξεκινά μια χρυσή εποχή για τον ίδιο, καθώς οι δικαστικές του υποθέσεις θα μπουν στο αρχείο, ενώ μόλις χθες η περιουσία του αυξήθηκε κατά τουλάχιστον 1 δισ. δολ., χάρη στην άνοδο 25% της τιμής των μετοχών της εταιρείας κοινωνικής δικτύωσης Truth Social.
Μεγάλος κερδισμένος είναι και ο Νοτιοαφρικανός δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ, που βοήθησε ιδιαίτερα τον Τραμπ στην τελική ευθεία, προσφέροντας πόρους, αξιοπιστία και πρόσβαση σε ένα κοινό που έβλεπε τον Τραμπ επιφυλακτικά. Τώρα αναμένεται να αναλάβει κεντρικό ρόλο στο οικονομικό επιτελείο, ενώ υπάρχουν αρκετοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να ωφελήσει τις επιχειρήσεις του.
Η ξεκάθαρη ατζέντα Τραμπ του έδωσε το εισιτήριο για τον Λευκό Οίκο
Ο θρίαμβος του Τραμπ κόντρα σε πλήθος εμπόδια (εσωκομματική αμφισβήτηση, δικαστικές διώξεις, απόπειρες δολοφονίας) γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακός δεδομένου του καθαρού τρόπου με τον οποίο παρουσίασε την ατζέντα του. Αμφισβητώντας τη συνταγή της μετριοπάθειας, δεσμεύτηκε να επιτρέψει στην αστυνομία μία «πραγματικά βίαιη μέρα», να απολύσει εκατοντάδες χιλιάδες δημόσιους υπαλλήλους, να εκτοπίσει εκατομμύρια μεταναστών μετά από πογκρόμ, να καταργήσει την ανεξαρτησία του υπουργείου Δικαιοσύνης και να καταργήσει το υπουργείο Παιδείας.
Αμφισβητώντας βασικές αρχές της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, υποσχέθηκε να εγκαταλείψει την Ουκρανία κι αν χρειαστεί ολόκληρη την Ευρώπη στον Πούτιν και να επιβάλει δασμούς σε όλους τους εμπορικούς εταίρους. Κρίσιμο ρόλο στο εάν θα καταφέρει να προωθήσει αυτό το μέρος της ατζέντας του είναι εάν οι Ρεπουμπλικανοί εξασφαλίσουν τελικά και τον έλεγχο της Βουλής.
Η μεγάλη ήττα της Χάρις και των Δημοκρατικών
Από την πλευρά της η Κάμαλα Χάρις, ενώ αρχικά κατάφερε να δημιουργήσει τη δυναμική που έλειπε όσο ήταν υποψήφιος ο Μπάιντεν, απέτυχε να τη διατηρήσει μέχρι τέλους. Ως απερχόμενη αντιπρόεδρος ήταν δύσκολο να πείσει ότι, εάν εκλεγεί, θα φέρει την αλλαγή, οπότε χρεώθηκε την απογοήτευση πολλών Αμερικανών της μεσαίας τάξης για την πορεία της οικονομίας (αν και οι αριθμοί ευημερούν) και τη στήριξη του Ισραήλ στον πόλεμο της Γάζας. Εκεί αποδίδεται η απώλεια των τριών παραδοσιακών κάστρων των Δημοκρατικών στον βορρά (Πενσιλβάνια, Μίσιγκαν, Ουισκόνσιν), με αρκετούς ψηφοφόρους να στρέφονται στην υποψήφια του Πράσινου Κόμματος, Τζιλ Στάιν.
Από τη στιγμή που το αποτέλεσμα άρχισε να γίνεται σαφές, η Κάμαλα Χάρις δεν έκανε κάποια δημόσια εμφάνιση, ούτε καν για να μιλήσει στους οπαδούς της. Χθες το απόγευμα τηλεφώνησε στον πρόεδρο Τραμπ, του έδωσε συγχαρητήρια για τη νίκη του και υπογράμμισε τη σημασία μιας ομαλής μετάβασης της εξουσίας. Το ίδιο αναφέρουν και στον Λευκό Οίκο, όπου ο Μπάιντεν δηλώνει αποφασισμένος να κάνει όλα όσα δεν έκανε ο Τραμπ, όταν ηττήθηκε το 2020: Θα του τηλεφωνήσει για να τον συγχαρεί, θα τον προσκαλέσει στον Λευκό Οίκο και θα παραστεί στην ορκωμοσία του.
Τα αποτελέσματα των εκλογών σε αριθμούς
Επικρατώντας και στις επτά Πολιτείες όπου το αποτέλεσμα έδειχνε αμφίρροπο, ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε να συγκεντρώσει 312 εκλέκτορες έναντι 226 της Κάμαλα Χάρις. Σε εθνικό επίπεδο έλαβε το 51% των ψήφων έναντι 47,5% της Χάρις.
Οι Ρεπουμπλικανοί κατάφεραν επίσης να αποκτήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας έπειτα από τέσσερα χρόνια. Αργά χθες το βράδυ είχαν εξασφαλίσει 52 από τις 100 έδρες, ενώ εκκρεμούσε ακόμα η καταμέτρηση σε έξι Πολιτείες, με τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών να έχει πιθανότητες να επικρατήσει σε δύο από αυτές.
Δεν είναι ακόμα σαφές αν οι Ρεπουμπλικανοί διατηρήσουν τον έλεγχο και της Βουλής των Αντιπροσώπων, στην οποία κερδίζουν 198 έδρες και έχουν προβάδισμα σε 23, ενώ η πλειοψηφία απαιτεί 218 έδρες.
Στις κάλπες προσήλθαν οι Αμερικανοί σε 11 Πολιτείες για να εκλέξουν κυβερνήτη. Οι Ρεπουμπλικανοί επικράτησαν σε οκτώ από αυτές. Πραγματοποιήθηκε επίσης πλήθος δημοψηφισμάτων, με σημαντικότερα εκείνα υπέρ του δικαιώματος των γυναικών στον έλεγχο του σώματός τους. Επτά από τις 10 Πολιτείες ψήφισαν υπέρ της προστασίας, διατήρησης και επέκτασης των δικαιωμάτων στην άμβλωση.
Πότε επιστρέφει ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο
Εξαιτίας της άρνησης του Ντόναλντ Τραμπ να αποδεχθεί την ήττα του το 2020 και των εμποδίων που προσπάθησε να βάλει στην επικύρωση των αποτελεσμάτων, υιοθετήθηκαν νέες και πιο σαφείς διαδικασίες. Σύμφωνα με αυτές, τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών της 5ης Νοεμβρίου θα πρέπει να επικυρωθούν από τον κυβερνήτη κάθε πολιτείας και να ανακοινωθούν τα ονόματα των εκλεκτόρων μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου. Στις 17 Δεκεμβρίου οι εκλέκτορες θα συγκεντρωθούν στην πρωτεύουσα της κάθε πολιτείας και θα ψηφίσουν για τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο. Τα αποτελέσματα θα πρέπει να σταλούν στην Ουάσινγκτον μέχρι την ημέρα των Χριστουγέννων.
Στις 3 Ιανουαρίου τα μέλη του 119ου Κογκρέσου θα συγκεντρωθούν στο Καπιτώλιο και θα ορκιστούν. Τρεις ημέρες αργότερα, στις 6 Ιανουαρίου, θα μετρήσουν τις ψήφους των εκλεκτόρων. Ο νέος πρόεδρος και ο νέος αντιπρόεδρος θα ορκιστούν το μεσημέρι της 20 Ιανουαρίου. Όλα αυτά βέβαια μικρή σημασία έχουν, καθώς με τον Τραμπ στην πλευρά των νικητών δεν θα υπάρξει κάποιος να παρακωλύσει τη διαδικασία.
Τα πρώτα ονόματα που ακούγονται για τη νέα κυβέρνηση Τραμπ – Οι πιθανοί υπουργοί Εξωτερικών και Οικονομικών
Αξιοποιώντας την εμπειρία της προηγούμενης φοράς, ο Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζει τη νέα του κυβέρνηση. Για το υπουργείο Εξωτερικών ακούγονται τρία ονόματα: ο Ρόμπερτ Ο’Μπράιεν, τελευταίος σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας στην πρώτη θητεία του Τραμπ και στενός συνεργάτης του έκτοτε, ο Μπιλ Χάγκερτι, που φαίνεται ο πλέον ευθυγραμμισμένος με τον Τραμπ στο θέμα της Ουκρανίας, και ο Μάρκο Ρούμπιο, με μακρά διαδρομή στις επιτροπές εξωτερικών υποθέσεων της Γερουσίας και σκληρές θέσεις απέναντι στο Ιράν και στην Κούβα.
Για τη θέση του υπουργού Οικονομικών φαβορί φέρεται να είναι ο Σκοτ Μπέσεντ, βασικός οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ, στενός συνεργάτης του αντιπροέδρου Βανς. Ακούγεται, επίσης, το όνομα του δισεκατομμυριούχου διαχειριστή hedge fund Τζον Πόλσον, εκ των σημαντικών χρηματοδοτών του Τραμπ όλα αυτά τα χρόνια. Εναλλακτικά θα μπορούσε να επιλεχθεί ο Ρόμπερτ Λαϊτχάιζερ, που ήταν υπεύθυνος για τις διεθνείς εμπορικές σχέσεις κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ και άρα μπορεί να χειριστεί καλύτερα το σχέδιο επιβολής δασμών.