Στα σύγχρονα πολιτικά συστήματα, ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα ενός κομματικού σχηματισμού είναι η ικανότητα να μετασχηματίζεται. Να προσαρμόζεται, δηλαδή, κατά τρόπο τέτοιο που όχι απλώς θα απαντά πειστικά σε κοινωνικές ανάγκες, αλλά θα μετουσιώνει δίκαια κοινωνικά αιτήματα και θέσεις σε πολιτικές ο πυρήνας των οποίων αποτελούσε μέχρι πρότινος προνομιακό χώρο άλλων κομματικών οργανισμών.
Γράφει η Κατερίνα Παπακώστα
Αυτή ακριβώς είναι άλλωστε η πολιτική φιλοσοφία που εμπεριέχεται αριστοτεχνικά στη φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη από το βήμα της Ρηγίλλης: «Αποδεικνύεται ότι εμείς, ως Νέα Δημοκρατία, στερήσαμε από άλλα κόμματα το πολιτικό τους “οξυγόνο”, σπάζοντας από τη μια πλευρά ιστορικές αγκυλώσεις και δόγματα… Με άλλα λόγια, είναι το κόμμα μας, το οποίο ακύρωσε τα θεμέλια πάνω στα οποία στέκονταν για πολλά χρόνια οι αντίπαλοί μας».
Και αυτή είναι όντως μια διαπίστωση βαθιά πραγματική. Η στρατηγική τοποθέτηση της ΝΔ στο πολιτικό σκηνικό -εκείνη που πολλοί, βιαστικά, χαρακτήρισαν προδοσία των παραδοσιακών της αρχών-, είναι η κύρια αιτία που οδήγησε την αντιπολίτευση σε αυτή την εσωτερική περιδίνηση, αναγκάζοντας τη σε εσωστρέφεια και ρήξεις.
Μέσω ενός συνδυασμού πραγματιστικής διακυβέρνησης, ιδεολογικής επαναπροσέγγισης κοινωνικών ομάδων και στοχευμένης αφομοίωσης δίκαιων κοινωνικών διεκδικήσεων, που άλλοτε δεν θα «αγγίζαμε» λόγω ιδεολογικών αγκυλώσεων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης όχι μόνο εδραίωσε την κυριαρχία του κόμματός του, αλλά κατάφερε το αδύνατο… Να στερήσει από το σύνολο του αντιπολιτευτικού χώρου το πολιτικό του αφήγημα.
Μια στέρηση πολιτικού αφηγήματος όχι μόνο με την αρνητική της χροιά, υπό την έννοια δηλαδή του μη πειστικού αντιπολιτευτικού λόγου εξαιτίας μιας διακυβέρνησης που χαρακτηρίζεται από ταχύτητα και αποτελεσματικότητα, αλλά και με τη θετική της διάσταση, αφού η ΝΔ εντοπίζοντας και εφαρμόζοντας εκείνες τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις χωρίς τις παρωπίδες ενός στενού ιδεολογικού προσανατολισμού οδήγησε την αντιπολίτευση στο να κατακεραυνώνει, αμήχανα, προτάσεις, κάποιες εκ των οποίων αποτελούσαν μέχρι πρότινος πάγια δικά της αιτήματα.
Ο δήθεν προνομιακός χώρος της ευρύτερης Αριστεράς σχετικά με τη στήριξη των πιο ευάλωτων και την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, για παράδειγμα, υποχώρησε πια κάτω από το βάρος μεταρρυθμίσεων, όπως τα προγράμματα στέγασης και η αποτελεσματική στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών μέσω κρατικών παροχών. Αλλά και η «αιώνια» κατηγορία περί ενίσχυσης των πολλών και εκλεκτών, σε βάρος των λίγων, κατέρρευσε με κρότο, όταν με πολιτικές και συνολική στρατηγική η ΝΔ αύξησε το εισόδημα όλων των πολιτών.
Με όλες αυτές τις στρατηγικές επιλογές, ο πρωθυπουργός κατάφερε να ηγεμονεύσει στον μεσαίο χώρο, ωθώντας την αντιπολίτευση σε ακραίες θέσεις χάριν επιβίωσης. Κατέληξε, στερούμενη το «οξυγόνο», να παλεύει ανώφελα με τις ερινύες της, όσο η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αλλάζει για πάντα το παρόν και το μέλλον του τόπου.
* Η κυρία Παπακώστα είναι υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας