«Η απόλυτη καταστροφή» είναι μόνο τρεις λέξεις που μπορούν να χαρακτηρίσουν όσα αφήνει πίσω του για δεύτερη ημέρα η πύρινη λαίλαπα που ξεκίνησε από τον Βαρνάβα και κατέληξε στο Πάτημα Χαλανδρίου και τη Νέα Μάκρη. Δεκάδες σπίτια, σχολεία, επιχειρήσεις, κτηνοτροφικές μονάδες, κατασκηνώσεις αυτοκίνητα, αποθήκες αλλά και χιλιάδες στρέμματα δασικών και καλλιεργήσιμων εκτάσεων έγιναν στάχτη από την αποκαλούμενη «megafire» που έκανε στάχτη τον δασικό πλούτο της Βορειοανατολικής Αττικής.
Εκατοντάδες ιδιοκτήτες χθες αρνούνταν πεισματικά να εγκαταλείψουν τις περιουσίες τους, ερχόμενοι συχνά σε συγκρούσεις με τους αστυνομικούς που τους παρακαλούσαν να φύγουν από την περιοχή, μιας και τα πύρινα μέτωπα πλησίαζαν απειλητικά. Από πραγματική τύχη δεν υπήρξαν για μια ακόμη ημέρα θύματα αυτού του πρωτοφανούς μετώπου που χτύπησε τα βόρεια προάστια.
Βαρνάβας, Σταμάτα, Διόνυσος, Μαραθώνας, Καλλιτεχνούπολη, Νέα Μάκρη, Νέα και Παλαιά Πεντέλη, Βριλήσσια, Πάτημα Χαλανδρίου και Γέρακας είναι οι περιοχές στις οποίες η πρώτη «megafire» του 2024 στην Ελλάδα προκάλεσε το απόλυτο χάος. Η φωτιά έφτασε μάλιστα μέχρι την οδό Αναπαύσεως στα σύνορα Χαλανδρίου – Γέρακα.
Τρία διαφορετικά μέτωπα δημιούργησαν μια νοητή ευθεία μήκους 51 χιλιομέτρων, καίγοντας τα πάντα στο πέρασμά τους, με τους 800 και πλέον πυροσβέστες, εκατοντάδες δασοκομάντος, εθελοντές δασοπυροσβέστες και εθελοντές πολίτες να μοιάζουν επί της ουσίας ανύπαρκτοι. Τα 32 εναέρια μέσα, ελικόπτερα και αεροπλάνα, δεν σταμάτησαν από το πρώτο φως της ημέρας, μέχρι και τη δύση του ηλίου τις ρίψεις. «Ρίχνουμε, ξαναρίχνουμε, ξαναρίχνουμε εννέα αεροσκάφη στο ίδιο σημείο και η φωτιά δεν σβήνει», διαβίβασε χειριστής Canadair στο κέντρο επιχειρήσεων χθες το μεσημέρι, ενδεικτικό της δραματικής κατάστασης. Οι δορυφορικές εικόνες της NASA απεικονίζουν το μέγεθος της καταστροφής αλλά και το γεγονός πως οι καπνοί από τα μέτωπα έφταναν σε απόσταση 300 χιλιομέτρων μακριά από τον Βαρνάβα.
Τεράστιες καταστροφές σε υποδομές
Υπό τον κίνδυνο ενός μπλακ-άουτ βρίσκεται η Αττική, καθώς δεκάδες κολόνες του ΔΕΔΔΗΕ έχουν γίνει στάχτη από τις πυρκαγιές, ενώ εκτεταμένα είναι τα προβλήματα και στην υδροδότηση πολλών περιοχών, καθώς έχουν καταστραφεί όλες οι σωληνώσεις, ακόμη και οι υπόγειες. Τα συνεργεία αποκατάστασης των ζημιών, μέχρι και αργά χθες το απόγευμα, δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν τα σημεία από τα οποία είχε περάσει η πύρινη λαίλαπα, αφού σημειώνονταν διαρκώς αναζωπυρώσεις, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη ζωή των εργαζομένων. Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων των πληγεισών περιοχών, προβλήματα παρατηρήθηκαν ακόμη στα σήματα των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας αλλά και στις γραμμές των σταθερών τηλεφώνων, ενώ πολλοί δρόμοι είχαν αποκοπεί, καθώς καμένοι κορμοί δένδρων είχαν καταλήξει στο οδόστρωμα.
ΕΛ.ΑΣ.: Μην επιστρέφετε στα καμένα
Σοβαρά προβλήματα με τους κατοίκους των πληγεισών περιοχών αντιμετώπισαν χθες οι περίπου 200 αστυνομικοί διαφόρων υπηρεσιών οι οποίοι προσπαθούσαν είτε να απομακρύνουν πολίτες από τα σπίτια τους που κινδύνευαν από τις φλόγες ή άλλους που προσπαθούσαν να επιστρέψουν στις περιουσίες τους. Το απολύτως δικαιολογημένο άγχος των πολιτών μετατράπηκε αρκετές φορές σε έντονο εκνευρισμό, αφού με γνώμονα την ανθρώπινη ασφάλεια οι αστυνομικοί δεν επέτρεπαν σε κανέναν να επιστρέψει σε Βαρνάβα, Σταμάτα και Μαραθώνα.
Συγκλονιστική ήταν η διάσωση μιας οικογένειας που είχε εγκλωβιστεί στις φλόγες, καθώς σε βίντεο κατεγράφη η δραματική διέλευση περιπολικού μέσα από τις φλόγες. Η κλήση στο «100» κινητοποίησε άμεσα το πλήρωμα ενός περιπολικού. Αρκετά λεπτά αργότερα, ο συνεπιβάτης του περιπολικού διαβίβασε στο κέντρο της «Άμεσης Δράσης»: «Κέντρο, τους έχουμε βάλει σε όχημα». Ήταν μόνο τρεις από τις τουλάχιστον 250 διασώσεις πολιτών από τους αστυνομικούς το τελευταίο 24ωρο, σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση του αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ.
Παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες πυροσβεστών και αστυνομικών, αρκετοί ήταν οι πολίτες οι οποίοι είδαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται και ξέσπασαν στους τηλεοπτικούς σταθμούς: «Πρόκειται για μια απαράδεκτη κατάσταση, λυπάμαι που είμαι Έλληνας», ανέφερε ηλικιωμένος στην Πεντέλη. Μια γυναίκα, κάτοικος Βαρνάβα, κατήγγειλε πως η φωτιά ήταν αποτέλεσμα εμπρησμού, ενώ υποστήριξε πως τα πυροσβεστικά έδιναν προτεραιότητα στις βίλες επωνύμων, αφήνοντας τα σπίτια των απλών πολιτών αφύλακτα.
Σε επιφυλακή τρία μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας
Σοβαρά εγκαύματα δευτέρου βαθμού στα χέρια και τα πόδια, τα οποία οι θεράποντες γιατροί αποφόρτισαν άμεσα με την κατάλληλη αναλγητική φαρμακευτική αγωγή, φέρει ο πυροσβέστης ο οποίος διακομίσθηκε περίπου στις 3 τα ξημερώματα της Δευτέρας από το Κέντρο Υγείας Νέας Μάκρης στο 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας (ΓΝΑ) και θα χρειασθεί να υποβληθεί σε πλαστικές χειρουργικές επεμβάσεις, προκειμένου να επουλωθούν και να αναταχθούν τα τραύματά του.
Την ίδια στιγμή, πέντε ασθενείς με ελαφρά αναπνευστικά προβλήματα εξακολουθούν να νοσηλεύονται στο νοσοκομείο της Αθήνας «Σισμανόγλειο», σύμφωνα με τις πληροφορίες τις οποίες δίνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημοσίων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ), Μιχάλης Γιαννάκος, ενώ άλλοι πέντε πυρόπληκτοι συνάνθρωποί μας φιλοξενούνται, για κοινωνικούς λόγους και χωρίς προβλήματα υγείας, στα νοσοκομεία της Αθήνας «Παμμακάριστος» και «Σισμανόγλειο». Μέχρι χθες το μεσημέρι 38 ήταν συνολικά οι πολίτες με ελαφρά αναπνευστικά προβλήματα οι οποίοι μεταφέρθηκαν στα τρία νοσοκομεία, τα οποία ήταν διαρκώς σε πλήρη ετοιμότητα, δηλαδή το «Σισμανόγλειο», το «Γεώργιος Γεννηματάς» και το «Σωτηρία».
Ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, σε χθεσινή του ενημέρωση για την εκκένωση του Νοσοκομείου Παίδων Πεντέλης και του πρώην ΠΙΚΠΑ Πεντέλης τόνισε ότι «το υπουργείο Υγείας βρίσκεται σε απόλυτη ετοιμότητα». 29 παιδάκια διακομίσθηκαν από το Παίδων Πεντέλης στο «Αγία Σοφία» και το «Π. και Α. Κυριακού», εκ των οποίων τα πέντε διακομίσθηκαν διασωληνωμένα στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) των δύο ιδρυμάτων. Μετακινήθηκαν επίσης στο Κέντρο Βρεφών «Μητέρα» 35 παιδιά του πρώην ΠΙΚΠΑ Πεντέλης, ενώ εκκενώθηκε και το 414 Στρατιωτικό Νοσοκομείο. Μετά τις 3 μ.μ. της Δευτέρας εκκενώθηκε προληπτικά και το νοσοκομείο της Αθήνας «Αμαλία Φλέμιγκ», με τους νοσηλευόμενους ασθενείς του να διακομίζονται στα νοσοκομεία «Παμμακάριστος» και «Σισμανόγλειο».
Στο «κόκκινο» η χώρα όλη την εβδομάδα
Με τη μισή Ελλάδα στο «κόκκινο» μέχρι και τον Δεκαπενταύγουστο, οι πυροσβέστες μιλούν για «διαβολοβδομάδα», καθώς ξέρουν ότι τα δύσκολα είναι μπροστά.
Μέχρι την Πέμπτη θα επικρατήσουν εξαιρετικά επικίνδυνες καιρικές συνθήκες για την εκδήλωση δασικών πυρκαγιών: ένας συνδυασμός ισχυρότατων ανέμων 6, 7 και με ριπές 8 μποφόρ, ανομβρίας και ξηρασίας.
«Αυτό που καθιστά την κατάσταση τόσο επικίνδυνη είναι η παρατεταμένη ξηρασία και οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες που διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι άνεμοι σε κάποιες περιοχές θα φτάσουν τα 80, ακόμη και τα 90 χιλιόμετρα ανά ώρα. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων καθιστά τις επόμενες ημέρες εξαιρετικά κρίσιμες», τόνισε, μιλώντας στην ΕΡΤ, ο διευθυντής Ερευνών του Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος.
Οι συνθήκες είναι ιδανικές για την εκδήλωση mega πυρκαγιών: σήμερα στα ηπειρωτικά το θερμόμετρο θα αγγίξει τους 40 βαθμούς Κελσίου και οι άνεμοι θα φτάσουν τοπικά τα 6 μποφόρ. Αύριο υπάρχει πιθανότητα για μεμονωμένες καταιγίδες στα βόρεια ορεινά και υπό αυτές οι συνθήκες οι κεραυνοί θεωρούνται οι πιο επιτυχημένοι… εμπρηστές, ειδικά με τα σαραντάρια που θα επιμείνουν στα ηπειρωτικά, ενώ η πτώση της θερμοκρασίας θα ξεκινήσει την Πέμπτη από τα βορειοανατολικά. Την Παρασκευή αναμένονται μεμονωμένες καταιγίδες στα κεντρικά και βόρεια ορεινά, με τους ανέμους να επιμένουν στα 7 μποφόρ.
Οδηγίες επιβίωσης από τον καπνό και τη στάχτη
Ιδιαίτερα σοβαρά προβλήματα μπορεί να προκαλέσει σε ανθρώπους με υποκείμενα νοσήματα, ειδικά με χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και χρόνιο άσθμα, αλλά και σε υγιείς ανθρώπους, η έκθεση σε αέρα με καπνό και αιωρούμενα σωματίδια από τις καύσεις της μεγάλης πυρκαγιάς στην Αττική, μια ατμόσφαιρα την οποία το Αστεροσκοπείο Αθηνών χαρακτηρίζει κυριολεκτικά ως «δηλητηριώδη».
Με ανακοίνωσή της η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία υπογραμμίζει τις βασικές οδηγίες για την προστασία όλων μας:
«- Άμεση απομάκρυνση από την εστία της φωτιάς.
– Πλήρη αποφυγή μετακινήσεων για τους ανθρώπους με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, τους ηλικιωμένους, τα παιδιά και τις εγκύους.
– Παραμονή όσο το δυνατόν σε κλειστούς χώρους με κλειστά παράθυρα και πόρτες. Η χρήση κλιματισμού ανακυκλώνει τον αέρα του δωματίου και ενθαρρύνεται σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος, με την προϋπόθεση ότι το δωμάτιο είναι και μπορεί να παραμείνει προστατευμένο από τον εξωτερικό αέρα. Σε διαφορετική περίπτωση προτείνεται η δημιουργία ενός προστατευμένου και κλιματιζόμενου δωματίου εντός της οικίας.
– Συνιστάται η αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν περαιτέρω την ποιότητα του εσωτερικού αέρα και κυρίως το κάπνισμα. Κατ’ επέκταση αποθαρρύνεται η χρήση κεριών για φωτισμό, μαγειρέματος σε ανοιχτή εστία, η χρήση προϊόντων αεροζόλ και η χρήση ηλεκτρικής σκούπας».
Από τη δική του πλευρά, ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών «εφιστά την προσοχή στους πολίτες και ειδικά σε όσους ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού που βρίσκονται κοντά σε περιοχές που έχουν πληγεί από την πύρινη λαίλαπα. Στην ομάδα υψηλού κινδύνου είναι οι χρόνιοι πάσχοντες και ειδικά ηλικιωμένοι, οι έγκυες, μικρά παιδιά και όσοι πάσχουν από αναπνευστικά και καρδιαγγειακά νοσήματα (άσθμα, ΧΑΠ κ.τ.λ.)».
Μπαράζ μηνυμάτων από το «112»
Στις 15.33 της περασμένης Κυριακής ήχησε το πρώτο μήνυμα από το «112» για τη μεγάλη φωτιά της Αττικής. Προειδοποιούσε τους κατοίκους του Βαρνάβα να παραμείνουν σε ετοιμότητα λόγω πυρκαγιάς στην περιοχή τους. Έπειτα από 27 ώρες από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είχαν σταλεί περισσότερα από 30 μηνύματα, ενδεικτικά της κυκλικής πορείας του μετώπου που ανεξέλεγκτο πέρασε δύο και τρεις φορές από τις ίδιες περιοχές.
Αρχικά εκκενώθηκε ο Βαρνάβας, λίγο αργότερα ο οικισμός Μοναστήρι Παναγιάς και ακολούθησαν ο Βόθωνας, το Καλέντζι και το Πουρίθι. Αργά το βράδυ η φωτιά ήταν πια στη Σταμάτα, ενώ τη νύχτα εκκενώθηκε το Μικροχώρι του Ωρωπού.
Ακολούθησαν οι εκκενώσεις του Γραμματικού, της Ροδόπολης, της Αμυγδαλέζας, της Σταμάτας, της Ραπεντώσας, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας τα πράγματα σοβάρεψαν επικίνδυνα. Εκκενώθηκαν ο Μαραθώνας και ο Διόνυσος, ενώ η φωτιά ανεξέλεγκτη έκανε το μακρύ ταξίδι της των 51 και πλέον χιλιομέτρων, φτάνοντας τα ξημερώματα στην Πεντέλη. Στις 5.00 το πρωί της Δευτέρας εκκενώθηκε η Νέα Πεντέλη και ακολούθησαν το Ντράφι, η Διώνη, η Ανατολή Νέας Μάκρης και πάλι από την αρχή: Διόνυσος, Νταού, Καλλιτεχνούπολη, Νέα Πεντέλη, ενώ τα μηνύματα από το «112» ζητούσαν από τους κατοίκους να εκκενώσουν το Πάτημα Βριλησσίων και το Πάτημα Χαλανδρίου.
Στάχτη το σπίτι του 65χρονου εμπρηστή που έκαψε το Μάτι
Ως μια απίστευτη τραγική ειρωνεία μπορεί να χαρακτηριστεί μόνο η είδηση που είδε αργά χθες το βράδυ το φως της δημοσιότητας, σύμφωνα με την οποία κάηκε στην Πεντέλη το σπίτι του 65χρονου που είχε καταδικαστεί ως ο άνθρωπος που ξεκίνησε τη φωτιά στο Μάτι το 2018. Μόνιμος κάτοικος στο Νταού, είδε τη Δευτέρα το σπίτι του να γίνεται στάχτη. «Δεν έχω λόγια, δεν το περιμέναμε αυτό», είπε ο 65χρονος στο Star.
