Από αλλού περιμέναμε θερμό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδος – Τουρκίας κι από αλλού μας ήρθε, με τη Δέσποινα Βανδή να πρωταγωνιστεί και να επιδεικνύει εξαιρετικά πατριωτικά αντανακλαστικά σε μια περίεργη και από το πουθενά τουρκική πρόκληση. Η δημοφιλής ερμηνεύτρια ακύρωσε προγραμματισμένη συναυλία στον Τσεσμέ, αρνούμενη να τραγουδήσει υπό του βλέμμα του Κεμάλ Ατατούρκ, γιγαντοαφίσα του οποίου είχε στηθεί ως… ντεκόρ μαζί με τουρκικές σημαίες στη σκηνή, με προφανή σκοπό οι διοργανωτές να δώσουν πολιτική χροιά στη συναυλία. Η κυρία Βανδή, όταν διαπίστωσε τις πραγματικές προθέσεις των Τούρκων, ακύρωσε τη συναυλία εξηγώντας αναλυτικά τον λόγο αυτής της εξέλιξης.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Υπεύθυνο για την όλη διοργάνωση στον Τσεσμέ, που απέχει μόλις εκατό χιλιόμετρα από τη Σμύρνη, ήταν το Τουρκικό Ίδρυμα Παιδείας. Η Ελληνίδα τραγουδίστρια ενημερώθηκε από συνεργάτες που είχαν φτάσει νωρίτερα για το λεγόμενο ρεπεράζ, να ελέγξουν δηλαδή τον χώρο. Μόλις η κυρία Βανδή πληροφορήθηκε το σκηνικό προπαγάνδας, αντέδρασε και ζήτησε να κατέβει η αφίσα του Κεμάλ και να αναρτηθεί η ελληνική σημαία δίπλα στην τουρκική σημαία. Όταν ανακοινώθηκε η απόφασή της, οι Τούρκοι θεατές άρχισαν να τη γιουχάρουν, με τη χορωδία του ιδρύματος να τραγουδά το «Εμβατήριο της Σμύρνης», εξυμνώντας την είσοδο του Κεμάλ στη Σμύρνη και τη σφαγή των Ελλήνων.
«Μη γιουχάρετε. Δεν είναι άνθρωπος για τον οποίο αξίζει να κουράσετε τις ανάσες σας. Καμία δύναμη δεν μπορεί να κατεβάσει ούτε τη σημαία μας ούτε την αφίσα του Ατατούρκ. Η κυρία να φύγει από τα σύνορα αυτής της πόλης», είπε στο πλήθος η Λαλ Ντενιζλί, δήμαρχος Τσεσμέ. Ακολούθησε η πληρωμένη απάντηση της Δέσποινας Βανδή, η οποία έγραψε μεταξύ άλλων στο instagram: «Με αποκλειστική ευθύνη του Τουρκικού Ιδρύματος Παιδείας, που αποφάσισε μονομερώς να αλλοιώσει τον χαρακτήρα της εκδήλωσης ως μια συναυλία, δίνοντάς της μια μη συμφωνημένη πολιτική προσέγγιση, η συμμετοχή μου στην εκδήλωση δεν είναι δυνατό να συμβεί». Η Ευγενία Λιάκου, η τραγουδίστρια που συνεργάζεται με την κυρία Βανδή, είπε στον Σκάι πως ούτε λίγο ούτε πολύ… φυγαδεύτηκαν κατά την αναχώρησή τους: «Μας έβγαλαν έξω και γυρίσαμε στο ξενοδοχείο. Η Δέσποινα έφυγε κατευθείαν, εμείς φύγαμε μια μέρα μετά».
Η εκ Νικόπολης Πόντου καταγόμενη Δέσποινα Μαλέα-Μαρουφίδου, κατά κόσμον Δέσποινα Βανδή, εκτός από εξαιρετικά μορφωμένη, με γνώση της ιστορίας, ως απόφοιτη της Φιλοσοφικής, δεν έχει ξεχάσει προφανώς την ποντιακή της καταγωγή. Πώς θα μπορούσε λοιπόν να τραγουδήσει με φόντο τον Κεμάλ, πρωτεργάτη της Γενοκτονίας των Ποντίων; Το Ποντιακό Σωματείο Δράσης «Νίκος Καπετανίδης» συνεχάρη με θερμές εκφράσεις την κυρία Βανδή για τη στάση της κι ανέφερε στην ανακοίνωσή του: «Πώς δεν ζήτησαν τη σύλληψη και τη φυλάκισή της ισοβίως για την προσβολή του “Πατέρα όλων των Τούρκων”, του Σταχτή Γκρίζου Λύκου δηλαδή, που η πορεία του βαρύνεται με εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
Η αντίδραση της Δέσποινας έφερε παραλήρημα από τα τουρκικά media και «πόλεμο» στο διαδίκτυο
Με το που έγινε γνωστό ότι η Δέσποινα Βανδή αρνήθηκε να τραγουδήσει με φόντο τη γιγαντοαφίσα του Κεμάλ, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πήραν φωτιά. Χιλιάδες ήταν οι αντιδράσεις, με τους Τούρκους να εξαπολύουν επίθεση στην τραγουδίστρια. Στον αντίποδα, οι Έλληνες θαυμαστές της τη στήριξαν και δήλωσαν υπερήφανοι για τη στάση της.
Το «όχι» της κυρίας Βανδή μονοπώλησε το ενδιαφέρον των τουρκικών ΜΜΕ, αρκετά εκ των οποίων έκαναν λόγο για… «σκάνδαλο», αναφερόμενα στην απαίτηση της Ελληνίδας ερμηνεύτριας να αναρτηθεί η γαλανόλευκη δίπλα στη τουρκική σημαία και να κατέβει η αφίσα του Κεμάλ. Συγκεκριμένα, το Haber7 μίλησε για «μεγάλο σκάνδαλο από Ελληνίδα τραγουδίστρια». Η τουρκική izgazete μετέδωσε την ανάρτηση της Δέσποινας Βανδή και την κατηγορία της προς το Τουρκικό Ίδρυμα Παιδείας για πολιτικοποίηση της εκδήλωσης. Το σχετικό άρθρο είχε τον ειρωνικό τίτλο: «Φταίει το Τουρκικό Ίδρυμα Παιδείας». Η τουρκική Dunya έκανε λόγο για «κρίση» στη συναυλία. Ακόμα πιο εμπρηστικοί ήταν οι τίτλοι και τα άρθρα των φιλοκυβερνητικών εφημερίδων. Η «Χουριέτ», με τίτλο «Θράσος από Ελληνίδα τραγουδίστρια», προσέγγισε το θέμα ως εξής: «Η Ελληνίδα τραγουδίστρια Δέσποινα δεν εμφανίστηκε στη συναυλία που θα έδινε στον Τσεσμέ, επειδή επί σκηνής είχαν αναρτηθεί η τουρκική σημαία και αφίσα του Ατατούρκ. Όταν ενημερώθηκαν οι θεατές και άρχισαν να γιουχαΐζουν, ανέβηκε επί σκηνής η δήμαρχος του Τσεσμέ, Λαλ Ντενιζλί, η οποία ηρέμησε τους θεατές». Η δε «Μιλιέτ» το τερμάτισε. Στο πρωτοσέλιδό της κυριάρχησε ο τίτλος: «Δεν το χώνεψε».
Ύστερα απ’ αυτές τις εξελίξεις, ήταν θέμα χρόνου να ξεκινήσει ελληνοτουρκικός «πόλεμος» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τούρκοι χρήστες γέμισαν το Instagram της κυρίας Βανδή με ύβρεις, υποτιμητικά σχόλια, εθνικιστικές κορόνες, σημαίες της Τουρκίας και εικόνες του Κεμάλ. «Ο Ατατούρκ πέταξε τον παππού σου στη θάλασσα. Το Αιγαίο είναι γεμάτο από κόκαλα Ελλήνων στρατιωτών», έγραψε ένας Τούρκος χρήστης. Άλλος άφησε το εξής σχόλιο στο Twitter: «Αγαπάμε τους Έλληνες, δεν αγαπάμε τους πολιτικούς και τους καλλιτέχνες που παριστάνουν τους πολιτικούς». «Ο Ατατούρκ δεν είναι πολιτικός. Ο Ατατούρκ είναι τα πάντα μας. Αν δεχτείς να έρθεις στην Τουρκία, θα πρέπει να ξέρεις ότι θα δεις τον Ατατούρκ παντού». Ανάλογες επιθέσεις δέχτηκε και ο Βασίλης Μπισμπίκης, καθώς το Instagram του γέμισε από εξαγριωμένα σχόλια Τούρκων. Στον αντίποδα, οι Έλληνες αποθέωσαν τη Δέσποινα Βανδή. «Ας μην ξεχνάμε ότι η Βανδή είναι Πόντια και πρόγονοί της βασανίστηκαν από τον Κεμάλ όπως και πολλοί άλλοι. Προφανέστατα, λοιπόν, το θεώρησε μεγάλη προσβολή και ΧΙΛΙΑ ΜΠΡΑΒΟ».
Επικίνδυνα παιχνίδια με NAVTEX νότια του Καστελλόριζου
Την πρακτική επαναφορά όλων των παράνομων τουρκικών αιτιάσεων επί της ελληνικής κυριαρχίας στην Ανατολική Μεσόγειο επιχειρεί η Άγκυρα, πριν από τη μετάβαση των Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Κύπρο για τη μαύρη επέτειο του «Αττίλα», ταράσσοντας τα «ήρεμα νερά» που επικρατούσαν επί μήνες στον νέο κύκλο ελληνοτουρκικής προσέγγισης. Λίγες μόνο ώρες μετά την αήθη επίθεση στον Νίκο Δένδια η Τουρκία εξέδωσε νέα προκλητική NAVTEX, με την οποία έχει στείλει από χθες το ερευνητικό σκάφος «Akdeniz Apastirma-1» στη θαλάσσια περιοχή που καλύπτει η κυπριακή ΑΟΖ και δυνητικά ελληνική. Το ερευνητικό σκάφος προβλέπεται να κινηθεί έως τις 5 Αυγούστου νότια και ανατολικά του Καστελλόριζου, προσεγγίζοντας και τα θαλάσσια οικόπεδα που έχει χαράξει η Κυπριακή Δημοκρατία. Τμήμα της περιοχής που έχει δεσμεύσει η τουρκική NAVTEX εμπίπτει στο ελληνικό FIR και τη μη οριοθετημένη ΑΟΖ της Ελλάδας. Παράλληλα, η περιοχή είναι μέρος αυτής που η Άγκυρα διεκδικεί ως ΑΟΖ με βάση το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο διαγράφει από τον χάρτη την επήρεια του Καστελλόριζου.
Θυμίζουμε ότι αυτή είναι η τρίτη NAVTEX που εκδίδει η τουρκική υδρογραφική υπηρεσία για τη συγκεκριμένη περιοχή. Την Τρίτη, μέσω του σταθμού της Αττάλειας, η Τουρκία είχε εκδώσει άλλη NAVTEX, με την οποία δήλωνε ότι η ελληνική NAVTEX που είχε εκδώσει ο σταθμός του Ηρακλείου για αεροναυτικές ασκήσεις στις 18 Ιουλίου νότια της Ρόδου αφορά περιοχή «ευθύνης της Τουρκίας για έκδοση αναγγελιών» και αναμετέδωσε την αναγγελία της άσκησης μέσω του τουρκικού σταθμού. Η Άγκυρα είχε αμφισβητήσει και πάλι την περιοχή ευθύνης της Αθήνας για έκδοση NAVTEX με αφορμή τις εργασίες του ιταλικού σκάφους «Teliri», το οποίο βύθιζε καλώδιο επικοινωνιών.