Παράταση του άτυπου «μορατόριουμ» στο Αιγαίο συμφώνησαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ταγίπ Ερντογάν στην επί 41 λεπτά συνομιλία που είχαν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ αντί για ένα τέταρτο, όπως αρχικά αναμενόταν, παρουσία των υπουργών Εξωτερικών και διπλωματικών συμβούλων. Τα χαμόγελα πάντως ήταν λίγα και αυτά «παγωμένα» και, σύμφωνα με πληροφορίες, ούτε φιλοφρονήσεις έγιναν όπως τις προηγούμενες φορές. Όπως και να έχει όμως, ακόμα και αυτή η τυπική συνάντηση θεωρείται προτιμότερη από το «Μητσοτάκης γιοκ» που ακούγαμε από τα χείλη του Τούρκου προέδρου πριν από δύο χρόνια.
Ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συνεργασία στην καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης και οι δύο ηγέτες συμφώνησαν στο αμοιβαίο όφελος από τη διατήρηση του κλίματος ηρεμίας. Δηλαδή συμφώνησαν να συνεχιστεί το άτυπο «μορατόριουμ» στο Αιγαίο, ανανεώνοντας το ραντεβού τους για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στη Σύνοδο του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Πάντως, το τυπικό κλίμα που «πρωταγωνίστησε» ενδεχομένως να οφείλεται στη βαριά σκιά του Κυπριακού. Ο κ. Μητσοτάκης έθεσε το Κυπριακό ευθέως στον Τούρκο πρόεδρο, λέγοντας ότι δεν είναι δυνατόν πενήντα χρόνια μετά την εισβολή ένα κράτος-μέλος της ΕΕ να παραμένει διαιρεμένο. Να σημειωθεί ότι σε δέκα ημέρες, ανήμερα της μαύρης επετείου του «Αττίλα», οι δύο ηγέτες θα βρίσκονται στην Κύπρο (ο κ. Μητσοτάκης στη Λευκωσία, ο κ. Ερντογάν στα Κατεχόμενα).
ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ
Σε αυτό το κλίμα η ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Ολγκίν Κουεγιάρ, κατέθεσε την έκθεσή της με την οποία προτείνει επανεκκίνηση των συνομιλιών και στη συνέχεια ταξίδεψε εκτάκτως στην Ουάσινγκτον για να δει (διμερώς) τον Γιώργο Γεραπετρίτη και ακολούθως τον Χακάν Φιντάν. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Απογευματινής», ο κ. Γεραπετρίτης διεμήνυσε πως η λύση του Κυπριακού οφείλει να είναι εντός του πλαισίου των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Κοινώς, ότι η διχοτόμηση είναι εκτός συζήτησης και εξέφρασε την ελληνική υποστήριξη στις προσπάθειες που κάνει για την επανέναρξη του διαλόγου.
Σήμερα ο πρωθυπουργός θα έχει τετ α τετ επί του θέματος με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, στη Νέα Υόρκη. Ουδείς ξεχνά βεβαίως ότι πριν αναχωρήσει για την Ουάσινγκτον ο Τ. Ερντογάν έκανε δηλώσεις περί… αναγνώρισης του ψευδοκράτους – τουρκικά όνειρα που απορρίπτουν κατηγορηματικά η Αθήνα και η Λευκωσία. «Πιστεύουμε στον διάλογο, χωρίς την παραμικρή διάθεση υποχώρησης στα κυριαρχικά μας δικαιώματα», δήλωσε με νόημα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.
«ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ»
Από την πλευρά τους, οι Τούρκοι αναφέρθηκαν επιδερμικά στο ραντεβού των δύο ηγετών, με γενικές τοποθετήσεις που δεν άγγιζαν τα ακανθώδη ζητήματα. «Συζητήθηκαν οι διμερείς σχέσεις Τουρκίας – Ελλάδας καθώς και περιφερειακά και παγκόσμια θέματα. Ο πρόεδρος Ερντογάν κατά τη διάρκεια της συνάντησης ανέφερε ότι η Τουρκία με βάση την αρχή της καλής γειτονίας συνεχίζει τις προσπάθειές της να αναπτύξει το πνεύμα αλληλεγγύης προς την Ελλάδα και ότι αυτές οι προσπάθειες θα συνεχιστούν ολοένα και περισσότερο», αναφέρει ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας και μέχρι εκεί, χωρίς να γίνεται η παραμικρή νύξη στο Κυπριακό, εστιάζοντας γενικώς και αορίστως στα περιφερειακά ζητήματα. «Ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε επίσης ότι πρέπει να αυξηθούν οι θετικές προσπάθειες για τον τερματισμό των συγκρούσεων στην Ουκρανία και την Παλαιστίνη και ότι θα ήταν ωφέλιμο για όλες τις χώρες της περιοχής να εργαστούν για να εξασφαλίσουν την επικράτηση της ειρήνης σε αυτές τις περιοχές».
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΜΑΡΕΒΑ ΣΤΟΝ ΛΕΥΚΟ ΟΙΚΟ
Στο επίσημο δείπνο στον Λευκό Οίκο, προς τιμήν των ηγετών του ΝΑΤΟ, παρέστησαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Μαρέβα Γκραμπόφσκι. Τον πρωθυπουργό και τη σύζυγό του υποδέχθηκαν ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και η πρώτη κυρία, Τζιλ Μπάιντεν, και κατά τη διάρκεια του δείπνου κάθισαν δίπλα στο πρωθυπουργικό ζεύγος της Γερμανίας. Πρόθεση του Λευκού Οίκου ήταν να δημιουργηθεί πιο χαλαρή ατμόσφαιρα, γι’ αυτό και κάλεσε τους αρχηγούς των 32 χωρών-μελών της Συμμαχίας σε «κοινωνικό δείπνο» και όχι σε δείπνο εργασίας. Το μενού ήταν σχετικά λιτό και ξεκίνησε με ψητά ροδάκινα και σαλάτες. Τα κυρίως πιάτα ήταν μοσχαρίσιο φιλέτο στα κάρβουνα και μπακαλιάρος Αλάσκας. Για επιδόρπιο είχε πανακότα με λεμόνι, λουίζα και κόκκινα μούρα και παγωτό με μασκαρπόνε και μέλι. Τα κρασιά που επιλέχθηκαν για το δείπνο ήταν Ridge Estate Chardonnay του 2021, κόκκινο Morlet Cabernet Sauvignon Mon Chevalier του 2009 και αφρώδης οίνος Roederer Estate Brut Rose.
Πόλεμος δηλώσεων ΝΑΤΟ, Κίνας και Ρωσίας
«Να μην εξοπλίζει τη Ρωσία» προειδοποιεί για πρώτη φορά την Κίνα το ανακοινωθέν της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Δεν πέρασαν παρά λίγες ώρες από τη δημοσίευση της είδησης και η κινεζική διπλωματία εξέφρασε τη «σθεναρή απόρριψή της» για το κείμενο, υποστηρίζοντας ότι είναι γεμάτο «ψυχροπολεμική νοοτροπία», «πολεμοχαρή ρητορική» και «ψέματα και συκοφαντίες». Επισημαίνει δε ότι «όπως γνωρίζουμε όλοι, δεν είναι η Κίνα ο δημιουργός της κρίσης στην Ουκρανία».
Προκειμένου ο πόλεμος να μην έχει απότομο (και άδοξο κατά πολλούς) τέλος, εφόσον ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέψει στον Λευκό Οίκο, οι Σύμμαχοι σπεύδουν να «κλειδώσουν» τις επόμενες κινήσεις: υπόσχονται βοήθεια τουλάχιστον 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2025 και χαρακτηρίζουν «μη αναστρέψιμη» την ενταξιακή πορεία της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Η ρωσική απάντηση ήρθε από τον πρώην πρόεδρο Ντμίτρι Μεντβέντεφ: «Πρέπει να κάνουμε τα πάντα ώστε η “μη αναστρέψιμη πορεία” της Ουκρανίας προς το ΝΑΤΟ να καταλήξει στην εξαφάνιση είτε της Ουκρανίας είτε του ΝΑΤΟ. Ή ακόμα καλύτερα και των δύο».
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Ριαμπκόφ, δήλωσε ότι η Μόσχα ετοιμάζει στρατιωτική απάντηση στην απόφαση των ΗΠΑ να αναπτύξουν πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στη Γερμανία και νέα αντιαεροπορική βάση στη βόρεια Πολωνία, με αποστολή να αναχαιτίζει βαλλιστικές πυραυλικές επιθέσεις.
ΝΕΑ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΖΟΥΡΑΦΑ!
Σοβαρό συμβάν με σκάφος του Λιμενικού και τουρκικό αλιευτικό βορειοανατολικά της βραχονησίδας Ζουράφα σημειώθηκε χθες, μία ημέρα μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν Σύμφωνα με το Λιμενικό, «ένα πλωτό περιπολικό εντόπισε ένα τουρκικό αλιευτικό εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων. Κατά την προσπάθεια ελέγχου, το τουρκικό πραγματοποίησε απότομη αλλαγή πορείας με αποτέλεσμα την επακούμβηση των δύο σκαφών. Το αλιευτικό αποχώρησε αυτοδύναμα με κατεύθυνση προς τα τουρκικά παράλια, ενώ το πλωτό του Λιμενικού παρέμεινε στην περιοχή για την εκτίμηση των ζημιών». Σε ανακοίνωσή της, η τουρκική ακτοφυλακή ισχυρίζεται με θράσος ότι «η Ζουράφα υπάγεται στις τουρκικές θαλάσσιες ζώνες δικαιοδοσίας της και ότι το τουρκικό αλιευτικό παρενοχλήθηκε από την Ελληνική Ακτοφυλακή».