Αυτές τις ημέρες οι ισχυροί ηγέτες των χωρών του ΝΑΤΟ βρίσκονται στην Ουάσινγκτον. Εκεί όπου χθες άνοιξε η αυλαία της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής που φέτος συμπίπτει με την 75η επέτειο ίδρυσης της Συμμαχίας. Ο Έλληνας πρωθυπουργός βρίσκεται ήδη εκεί. Μαζί του είναι οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, Γιώργος Γεραπετρίτης και Νίκος Δένδιας αντιστοίχως. Στο περιθώριο της συνόδου ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντήσει τον Ταγίπ Ερντογάν. Το τετ α τετ δεν ήταν προγραμματισμένο, αναμενόταν ότι θα συναντηθούν στο πόδι, αλλά δεν είχε οριστεί επίσημη διμερής συνάντηση. Άλλωστε έχει προγραμματιστεί ραντεβού κορυφής τον Σεπτέμβριο, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη. Ωστόσο χθες η τουρκική πλευρά ζήτησε να προηγηθεί ραντεβού και στην Ουάσινγκτον. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι σύντομο. Θα συμμετάσχουν οι υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, αλλά και οι διπλωματικοί σύμβουλοί τους Άννα Μαρία Μπούρα και Τσαγατάι Κιλίτς αντιστοίχως.
Δεν αναμένεται να μπουν στα βαθιά νερά των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Θα βγάλουν τις απαραίτητες φωτογραφίες χαμογελώντας, ως μια επιβεβαίωση του καλού κλίματος, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος νέας όξυνσης. Τούτο διότι επίκειται η συνύπαρξή τους στην Κύπρο. Υπενθυμίζεται ότι, ανήμερα της μαύρης επετείου των πενήντα ετών από την τουρκική εισβολή στο νησί, ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος θα συμπέσουν στη Μεγαλόνησο. Φυσικά, ο Τ. Ερντογάν θα πάει στο ψευδοκράτος. Σε κάθε περίπτωση, όμως, προβλέπεται δύσκολη συνύπαρξη. Ειδικά αν ο Τούρκος πρόεδρος προκαλέσει από τα Κατεχόμενα, όπου θα βρίσκεται στο πλευρό του Ερσίν Τατάρ.
Πριν μπει στο αεροπλάνο για την Ουάσινγκτον, ο Τ. Ερντογάν έδωσε το στίγμα των προθέσεών του. Έβαλε στο στόχαστρο την Κύπρο, προδίδοντας ότι κάνει όνειρα για αναγνώριση του ψευδοκράτους. Συγκεκριμένα, ο Τούρκος πρόεδρος είπε ότι ήρθε η ώρα να γίνει το ψευδοκράτος πλήρες μέλος του Οργανισμού Τουρκόφωνων Κρατών. Επιμένοντας στη «λύση» της διχοτόμησης του νησιού, που η Αθήνα και η Λευκωσία απορρίπτουν κατηγορηματικά. Δηλώσεις σαν και αυτές επιβαρύνουν το κλίμα και προδικάζουν την έκβαση της σημερινής συνάντησης. Φαίνεται ότι δεν μπορεί παρά να είναι… τυπική. Σημειωτέον, σήμερα βρίσκεται στην Αθήνα ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης για επετειακή εκδήλωση του ΕΚΠΑ με τίτλο «50 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο», ενώ την Παρασκευή ο κ. Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Ο ΜΙΤΣΚΟΣΚΙ
Στη νατοϊκή σύνοδο συμμετέχει και ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι. Ούτε με εκείνον έχει προγραμματισμένη συνάντηση ο κ. Μητσοτάκης. Ωστόσο στον ίδιο χώρο θα βρίσκονται, επομένως δεν αποκλείεται να συναντηθούν. Ο Έλληνας πρωθυπουργός εμφανίζεται αποφασισμένος να θέσει σε ανώτατο επίπεδο το ζήτημα της μη τήρησης της Συμφωνίας των Πρεσπών από πλευράς Σκοπίων. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα σταθεί κυρίως στην παραβίαση του erga omnes.
Ο Κ. Μητσοτάκης αναμένεται να στρέψει την προσοχή των συμμάχων σε πρόσφατες δηλώσεις αξιωματούχων της γείτονος και να υπογραμμίσει ότι η ίδια η παρουσία της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ είναι αποτέλεσμα της Συμφωνίας των Πρεσπών, που όμως συστηματικά παραβιάζεται από την ηγεσία της γειτονικής χώρας. Πάντως, οι επίσημες επαφές του κ. Μητσοτάκη ξεκίνησαν χθες. Ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον πρόεδρο της αμερικανικής Βουλής, Μάικ Τζόνσον, τον Δημοκρατικό γερουσιαστή από το Μέριλαντ, Κρις Κουνς, αλλά και τον ηγέτη της πλειοψηφίας των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ.
Με το βλέμμα στον Μπάιντεν και με τη σκέψη στον Τραμπ οι σύμμαχοι
Τα 75α γενέθλια του ΝΑΤΟ γιορτάζουν οι ηγέτες των συμμάχων στη Σύνοδο Κορυφής που ξεκίνησε χθες και ολοκληρώνεται αύριο στην Ουάσινγκτον. Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να βρίσκεται στον τρίτο του χρόνο, στην κορυφή της ατζέντας βρίσκεται η ενίσχυση της συμμαχίας. Το… φάντασμα, όμως, που πλανιέται πάνω από την πόλη δεν είναι του Πούτιν αλλά του Τραμπ.
Ως πρόεδρος των ΗΠΑ, ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών είχε προτάξει την αύξηση των δαπανών όλων των κρατών-μελών, ώστε να ξεπεράσουν το ελάχιστο όριο του 2% του ΑΕΠ. Στη βάση αυτή απείλησε ακόμα και με αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμμαχία. Λόγια που απέκτησαν ιδιαίτερα βαρύ περιεχόμενο το πρωινό που ο Πούτιν επιτέθηκε στην Ουκρανία.
Έκτοτε τα ευρωπαϊκά κράτη αύξησαν κατακόρυφα τις εξοπλιστικές δαπάνες τους. Ακόμα και σήμερα όμως οκτώ κράτη-μέλη (Καναδάς, Βέλγιο, Ισπανία, Λουξεμβούργο, Σλοβενία, Ιταλία, Πορτογαλία και Κροατία) υπολείπονται του στόχου του 2%. Χθες η Ιταλία ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να δαπανήσει 7,5 δισ. ευρώ τα επόμενα 11 χρόνια για την απόκτηση 24 νέων Eurofighter. Οι πιέσεις αναμένεται να επικεντρωθούν στην Ισπανία, που δίνει τα λιγότερα χρήματα από όλους για όπλα (1,28% του ΑΕΠ). Ο πρωθυπουργός Σάντσεθ έχει υποσχεθεί, πάντως, να αυξήσει τους εξοπλισμούς και να φτάσει τον στόχο του 2% μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Ενδεχόμενη επιστροφή Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα αυξήσει τις πιέσεις. Ο μόνος (επί του παρόντος) που μπορεί να εμποδίσει κάτι τέτοιο είναι ο πρόεδρος Μπάιντεν, πετυχαίνοντας να επανεκλεγεί. Καθώς όμως πληθαίνουν οι ανησυχίες για την κατάσταση της υγείας του, τα μάτια όλων θα είναι πάνω του, με φόβους για νέα παραπατήματα ή γλωσσικά ολισθήματα.
Στρατιωτική συμφωνία με Βουλγαρία – Ρουμανία
Τη δική του ειδική αποστολή έχει στην Ουάσινγκτον ο Νίκος Δένδιας, ο οποίος συνοδεύει τον Κυριάκο Μητσοτάκη στις εργασίες της Συνόδου Κορυφής του NATO και σήμερα θα συμμετάσχει στο γεύμα που παραθέτει στους ομολόγους του ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν.
Αύριο, σε μια κίνηση που καταδεικνύει τον αναβαθμισμένο ρόλο της χώρας μας στην ανατολική πτέρυγα της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας αλλά και την κλιμάκωση που υπάρχει στην περιοχή με τις συνεχιζόμενες ρωσικές επιθέσεις στην Ουκρανία, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας θα υπογράψει με τους ομολόγους του της Βουλγαρίας, Ατανάς Ζαπριάνοφ, και της Ρουμανίας, Άνγκελ Τιλβάρ, την Επιστολή Προθέσεων (Letter of Interest) για τη δημιουργία Εναρμονισμένου Στρατιωτικού Διαδρόμου Κινητικότητας (Harmonized Military Mobility Corridor). Η υπογραφή της επιστολής έρχεται ως συνέχεια της πρωτοβουλίας που ανέλαβαν οι πρωθυπουργοί των τριών χωρών κατά την τριμερή Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Οκτώβριο στη Βάρνα. Οι Κυριάκος Μητσοτάκης, Νικολάι Ντένκοφ και Μαρσέλ Τσιολάκου συμφώνησαν στην εμβάθυνση της συνεργασίας σε θέματα άμυνας, ενέργειας και μεταφορών.
Ο διάδρομος που θα δημιουργηθεί θα συνδέει τη Θεσσαλονίκη και την Αλεξανδρούπολη με τη Βάρνα της Βουλγαρίας και την Κονστάντζα της Ρουμανίας, τέσσερις στρατηγικές πόλεις στα ανατολικά όρια του ΝΑΤΟ. Με το σχέδιο που θα υπογράψουν οι τρεις υπουργοί Άμυνας, διασφαλίζεται η ικανότητα των στρατιωτικών δυνάμεων να μετακινούνται από τοποθεσία σε τοποθεσία εντός και εκτός Ευρώπης αλλά και η απρόσκοπτη διέλευσή τους από συνοριακούς σταθμούς στο πλαίσιο της εκπλήρωσης της αποστολής τους, μειώνοντας σημαντικά τον χρόνο αλλά και τη γραφειοκρατία που απαιτείται σήμερα. Οι διευκολύνσεις του Εναρμονισμένου Στρατιωτικού Διαδρόμου Κινητικότητας δεν περιλαμβάνουν μόνο τις μεταφορές, τα λιμάνια και τα δίκτυα, που αναβαθμίζονται περαιτέρω σε περιοχές όπως η Αλεξανδρούπολη και η Θεσσαλονίκη και με αυτό τον τρόπο υπογραμμίζεται η σημασία τους για την αποτελεσματική αποτρεπτική ικανότητα της ανατολικής πτέρυγας της Συμμαχίας, αλλά επεκτείνονται στις εγκαταστάσεις, τη διαφύλαξη της λειτουργικότητάς τους έναντι απειλών, τον συντονισμό με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, τις διακρατικές συμφωνίες, τα μέτρα ασφαλείας καθώς και θέματα ενδιαίτησης, σίτισης, τελωνείων κ.λπ.
Βάσω Δελημήτρου
Σε Βερολίνο (Euro 2024), Λευκωσία και Παρίσι (Ολυμπιακοί Αγώνες) ο πρωθυπουργός
Από την Ουάσινγκτον για τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βερολίνο για τον τελικό του Euro 2024, μετά στη Λευκωσία για τη μαύρη επέτειο της εισβολής και στη συνέχεια στο Παρίσι για την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων θα βρεθεί το επόμενο διάστημα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η ταξιδιωτική ατζέντα του πρωθυπουργού είναι γεμάτη όχι μόνο με εγχώριες περιοδείες αλλά και με διεθνείς επισκέψεις που θα συνδυάσουν το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Δηλαδή πολιτικές επαφές υψηλού επιπέδου με ισχυρούς Ευρωπαίους ηγέτες και στόχο να εκπέμψει το μήνυμα ότι η κυβέρνηση δεν θα επαναπαυτεί το φετινό καλοκαίρι, αντιθέτως θα συνεχίσει να δουλεύει με στοχοπροσήλωση στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των διεθνών σχέσεων και της καθημερινότητας των πολιτών. Αλλά παράλληλα και συμμετοχή σε αθλητικά γεγονότα διεθνούς εμβέλειας.
Το επιτελείο του προετοιμάζει ήδη τα επόμενα ταξίδια του Κυριάκου Μητσοτάκη, με την επιστροφή του πρωθυπουργού από την Ουάσινγκτον, όπου σήμερα αναμένεται να έχει σύντομη συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο πλαίσιο της επανεκκίνησης του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Την Κυριακή 14 Ιουλίου θα μεταβεί στο Βερολίνο, όπου και θα παρακολουθήσει στο Olympiastadion τον τελικό του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου Euro 2024, πιθανότατα μαζί με τον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σολτς.
Στις 20 Ιουλίου θα βρεθεί στη Λευκωσία για τη μαύρη επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, σε μια κίνηση με υψηλούς συμβολισμούς. O Έλληνας πρωθυπουργός αποδέχθηκε την πρόσκληση του Κύπριου Προέδρου, Νίκου Χριστοδουλίδη, για συμμετοχή στις εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στη Λευκωσία επ’ αφορμή της συμπλήρωσης 50 χρόνων από τον Ιούλιο του 1974. Η παρουσία Μητσοτάκη στην Κύπρο θα τον καταστήσει τον πρώτο Έλληνα πρωθυπουργό που επισκέπτεται την Κύπρο σε επέτειο της εισβολής του 1974. Ο πρωθυπουργός θα δώσει το «παρών» και στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι, την Παρασκευή 26 Ιουλίου 2024 στη δεύτερη επίσκεψή του στη Γαλλία μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα.
