Δυόμισι ώρες διήρκεσε η «εν κρυπτώ» συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στο Λονδίνο. Ο Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Χακάν Φιντάν προσπαθούσαν εδώ και αρκετές εβδομάδες να βρουν μια ημερομηνία που να τους διευκολύνει, ώστε διά ζώσης να προετοιμάσουν τη συνάντηση των δύο ηγετών, Κυριάκου Μητσοτάκη και Ταγίπ Ερντογάν, που θα γίνει στις 13 Μαΐου στην Άγκυρα. Τα κατάφεραν την τελευταία στιγμή.
ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟ ΡΑΝΤΕΒΟΥ
Μετά και τη συνάντηση των υφυπουργών Εξωτερικών, Κώστα Φραγκογιάννη και Μπουράκ Ακσαπάρ, την Παρασκευή στην Κωνσταντινούπολη, τα γραφεία των δύο υπουργών ήρθαν σε επαφή προκειμένου να βρουν ένα «παράθυρο» για συνάντηση πριν από το Πάσχα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Α», επέλεξαν το Λονδίνο επειδή θεωρείται ουδέτερο έδαφος. Δεν κάλεσε, δηλαδή, ο ένας τον άλλον στην πόλη του.
Οι ανακοινώσεις των δύο υπουργείων δημοσιοποιήθηκαν -ως είθισται- σχεδόν ταυτόχρονα και ήταν πανομοιότυπες. Έκαναν λόγο για προπαρασκευαστική συνάντηση ενόψει του τετ α τετ των κυρίων Μητσοτάκη και Ερντογάν. Αρμόδιες πηγές έλεγαν στην εφημερίδα μας ότι συζητήθηκε η πρόοδος των έως τώρα ελληνοτουρκικών συναντήσεων. Δηλαδή, η έκβαση του πολιτικού διαλόγου, της θετικής ατζέντας και των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ).
Παράλληλα, εξετάστηκε και το ενδεχόμενο να υπογραφεί κάποια συμφωνία στην Άγκυρα. Αν τελικώς αυτό συμβεί, δεν θα πρόκειται για ένα νέο έγγραφο όπως η Διακήρυξη των Αθηνών. Θα μπορούσε να ήταν μια συμφωνία για τη συνεργασία των χωρών μας στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας. Ούτε στα βαθιά διπλωματικά νερά φαίνεται ότι θα μπουν οι δύο πλευρές τον Μάιο. «Δεν είμαστε ακόμα εκεί», λένε χαρακτηριστικά γνώστες των συνομιλιών, αναφερόμενοι στη μοναδική διαφορά μας: την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι φειδωλές διαρροές περί της «μυστικής» συνάντησης των δύο υπουργών αφήνουν περιθώρια στη φαντασία για πολλά σενάρια.
ΟΥΔΕΝ ΣΧΟΛΙΟΝ
Η Αθήνα, πάντως, εκτιμά ότι οι πρόσφατες -παράλογες- τουρκικές αντιδράσεις για τα θαλάσσια πάρκα, που θα δημιουργήσει η Ελλάδα σε Αιγαίο και Ιόνιο, δεν θα επηρεάσουν την πορεία του διαλόγου. Εκτιμάται, επίσης, ότι η ακύρωση του ραντεβού Τζο Μπάιντεν – Ταγίπ Ερντογάν, που θα προηγούνταν (9 Μαΐου) της ελληνοτουρκικής συνάντησης κορυφής, δεν θα επιφέρει κάποια αλλαγή στην ατζέντα των συζητήσεων του Κ. Μητσοτάκη και του Τ. Ερντογάν. Η Αθήνα επισήμως δεν έχει σχολιάσει τη ματαίωση της μετάβασης του Τούρκου προέδρου στην Ουάσινγκτον, που σημειωτέον ουδέποτε είχε ανακοινωθεί επισήμως από τον Λευκό Οίκο. Αυτή είναι εξάλλου η πάγια τακτική της χώρας μας, δεδομένου του ότι η ελληνική εξωτερική πολιτική δεν ετεροπροσδιορίζεται.
Φαίνεται, πάντως, ότι η ακύρωση αυτή βόλεψε και τον Μπάιντεν και τον Ερντογάν. Τον μεν πλανητάρχη επειδή δεν πήγε (προεκλογικά) κόντρα στο εβραϊκό λόμπι, υποδεχόμενος συνομιλητή της Χαμάς στον Λευκό Οίκο. Τον -δε- Τούρκο πρόεδρο επειδή δεν μπήκε στη διαδικασία να τοποθετηθεί επί της Χαμάς εντός της αμερικανικής έδρας.
Πάιατ: «Δεν θέλουμε ξανά εντάσεις Ελλάδας – Τουρκίας, όπως το 2020»
Ο άνθρωπος που υπήρξε επί σειρά ετών πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, εν μέσω και μιας ταραχώδους περιόδου για τα Ελληνοτουρκικά, ο Τζέφρι Πάιατ, άνοιξε τα χαρτιά του. Ο κ. Πάιατ, ως υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για τους Ενεργειακούς Πόρους πλέον, μιλώντας στο συνέδριο του «Economist» στη Νέα Υόρκη για την Ανατολική Μεσόγειο δέχθηκε ερωτήσεις από το κοινό για τα της περιοχής μας.
Μεταξύ άλλων, δήλωσε, αναφερόμενος στην ένταση που προκάλεσε η Τουρκία με το «Oruc Reis», οδηγώντας τότε τις δύο χώρες στα πρόθυρα σύγκρουσης: «Οι ΗΠΑ πιστεύουν ακράδαντα ότι η ενέργεια πρέπει να είναι οδηγός συνεργασίας και όχι αντιπαράθεσης. Δεν θέλουμε να δούμε ξανά περιόδους όπως τότε με την ένταση μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας το 2020». «Νομίζω ότι σήμερα η κατάσταση έχει πλέον βελτιωθεί δραστικά από τότε», κατέληξε ο κ. Πάιατ, σχολιάζοντας το σημερινό status των σχέσεων Αθήνας – Άγκυρας, που -έως έναν βαθμό- «πιστώνεται» και ο ίδιος.
Τέλος, κατά τη διάρκεια της παρέμβασής του στο συνέδριο, ο κ. Πάιατ επισήμανε ότι «οι παγκόσμιες αγορές δεν θα κοιτάξουν ξανά τη Ρωσία ως αξιόπιστο προμηθευτή ενέργειας» και πως «το γεγονός αυτό δημιουργεί τεράστια ευκαιρία για την Ανατολική Μεσόγειο, η οποία είναι σε θέση να συνδράμει στην ενεργειακή ασφάλεια και τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας».
