Με την ευρωπαϊκή ασφάλεια και την άμυνα, τη στήριξη της Ουκρανίας, το μέτωπο των αγροτών και τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή στην ατζέντα της συζήτησης ξεκίνησαν χθες στις Βρυξέλλες οι εργασίες της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα ολοκληρωθεί σήμερα, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να μεταβαίνει μετά τις Βρυξέλλες στον Καναδά, όπου θα δώσει το «παρών» στις επετειακές εκδηλώσεις της ελληνικής ομογένειας για την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου. Προσερχόμενος στη σύνοδο, ο πρωθυπουργός επεσήμανε πρωτίστως την ανάγκη έκδοσης ευρωομολόγου, προκειμένου να καλυφθούν οι αυξημένες αμυντικές δαπάνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκφράζοντας την σταθερή θέση της χώρας μας για κοινό βηματισμό στις αμυντικές προμήθειες της ΕΕ, με στόχο την οικοδόμηση ενιαίας ευρωπαϊκής αμυντικής στρατηγικής.
«Η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης σημαίνει περισσότερες επενδύσεις σε εξοπλισμούς. Η Ελλάδα ξεπερνά ήδη τα τελευταία χρόνια το 2% των αμυντικών δαπανών επί του ΑΕΠ. Αυτό δεν συμβαίνει για άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αν θέλει η Ευρώπη να μείνει θωρακισμένη αμυντικά, πρέπει να εξετάσει νέους τρόπους για τη χρηματοδότηση των αμυντικών δαπανών», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης, αναδεικνύοντας τα αυξημένα κονδύλια που η Ελλάδα λόγω των τουρκικών προκλήσεων είναι αναγκασμένη να δίνει για την άμυνά της. Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε ειδικότερα στην ανάγκη να μπορέσει η Ευρώπη να εκδώσει ευρωομόλογα που θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για την αμυντική της θωράκιση. «Έχει έρθει η ώρα πια ώστε να μπορέσουμε να περιβάλουμε με ουσιαστικό περιεχόμενο την ανάγκη της Ευρώπης να διασφαλίσει την άμυνα και την ασφάλειά της. Και ελπίζω σε αυτό το ευρωπαϊκό συμβούλιο να κάνουμε μια ουσιαστική συζήτηση για τα θέματα αυτά», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης, με τον ευρωπαϊκό Νότο να συντάσσεται στην προοπτική έκδοσης ευρωομολόγου.
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ
Υπενθυμίζεται ότι στην 60ή Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια (MSC), που πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο στη βαυαρική πρωτεύουσα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισημάνει ότι ευρωπαϊκή άμυνα σημαίνει προτεραιοποίηση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, που τώρα είναι κατακερματισμένη, ενώ συγκεκριμένα για την Ελλάδα είχε τονίσει ότι αντιμετωπίζει γεωπολιτικές προκλήσεις που άλλες χώρες δεν αντιμετωπίζουν. «Αντιμετωπίζουμε έναν επιθετικό γείτονα στα ανατολικά μας, πάντοτε αισθανόμαστε ότι πρέπει να δαπανούμε περισσότερα, για να αποφύγουμε προκλήσεις», δήλωνε τότε ο πρωθυπουργός καθιστώντας σαφή στους Ευρωπαίους την ελληνική ιδιαιτερότητα επί του συγκεκριμένου θέματος.
ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στην κατάσταση που επικρατεί στη Λωρίδα της Γάζας και ευχήθηκε να καταλήξει η σύνοδος σε συγκεκριμένα συμπεράσματα, τα οποία θα αναγνωρίζουν ότι «αυτό που συμβαίνει είναι μια ανθρωπιστική καταστροφή», επαναλαμβάνοντας πως η Ελλάδα τάσσεται σταθερά στην επίλυση του Παλαιστινιακού μέσα από τη λύση των δύο κρατών, ζητώντας κατάπαυση πυρός και πλήρη απελευθέρωση των ομήρων. «Θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα που θα αποθαρρύνουν το Ισραήλ να επιτεθεί στη Ράφα», τόνισε. Ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε ικανοποιημένος γιατί θα συζητηθούν και τα θέματα του πρωτογενούς τομέα που αφορούν τους αγρότες, άλλωστε στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, εν μέσω των έντονων αγροτικών κινητοποιήσεων στην Ευρώπη, είχε ταχθεί υπέρ της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την παύση της αγρανάπαυσης. «Το ΕΛΚ είναι η πολιτική οικογένεια που θα βάλει φρένο στα υπερβολικά φιλόδοξα σχέδια κάποιων για πράσινη μετάβαση που θα ζημιώσει του αγρότες μας. Θα τους βοηθήσουμε να κάνουν πράξη την πράσινη μετάβαση αλλά με ρυθμό που δεν θα θέσει σε κίνδυνο τα εισοδήματά τους», σημείωσε.
Δύο «στρατόπεδα» για το κοινό εξοπλιστικό ταμείο
Si vis pacem, para bellum. Το γνωστό λατινικό ρητό «αν θέλεις ειρήνη, προετοιμάσου για πόλεμο» οδηγεί τη στρατηγική της ΕΕ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και όσα ακολούθησαν την προηγούμενη διετία. Προσερχόμενοι στη Σύνοδο Κορυφής, που ξεκίνησε χθες και ολοκληρώνεται σήμερα στις Βρυξέλλες, οι 27 ηγέτες είχαν ήδη λάβει… γράμμα από τη Γαλλία.
Στην άτυπη επιστολή (με ημερομηνία 14/3) γίνεται λόγος για «ανάγκη αναπλήρωσης των κενών στην άμυνα και στην αμυντική βιομηχανία έπειτα από δεκαετίες ελλιπών επενδύσεων». Αναφέρονται επίσης οι διαφορετικοί τρόποι που θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί κάτι τέτοιο, μεταξύ των οποίων η αξιοποίηση των κερδών από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν κατασχεθεί και η έκδοση ευρωομολόγων για την άμυνα. Η βασική ιδέα της επιστολής είναι: «Ο πόλεμος επέστρεψε στην ήπειρό μας».
Στο ίδιο συμπέρασμα δείχνει να καταλήγει και η Γερμανία, με τις υπηρεσίες πληροφοριών της να υποστηρίζουν ότι μια επίθεση σε χώρα της ΕΕ θα μπορούσε να συμβεί μόλις το 2026. Με το σενάριο επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο να είναι αρκετά πιθανό, οι Ευρωπαίοι δεν θα ήθελαν να βρεθούν στην… ανάγκη του και να ελέγξουν στην πράξη κατά πόσον ισχύει η ρήτρα συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ.
Ενώ όμως υπάρχει συμφωνία ως προς τον κίνδυνο, δεν ισχύει το ίδιο και για τη λύση. Οι γαλλικές θέσεις βρίσκουν σύμφωνες χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία (Εσθονία, Πολωνία) και του Νότου (με πρώτη την Ελλάδα, όπως δήλωσε προσερχόμενος στη Σύνοδο ο Κυριάκος Μητσοτάκης), αλλά όχι τους παραδοσιακά «φειδωλούς» του Βορρά (Γερμανία και Ολλανδία). Το μέτωπό τους πάντως έσπασε, καθώς η Φινλανδία, που συνήθως πρωτοστατεί στους Βόρειους, αυτή τη φορά συντάσσεται με τους Νότιους, πιθανότατα εξαιτίας της γειτνίασης με τη Ρωσία. Το προσχέδιο συμπερασμάτων περιορίζεται στην έκκληση προς την Κομισιόν «να αναζητήσει όλες τις επιλογές κινητοποίησης πόρων και να καταθέσει σχετική έκθεση τον Ιούνιο».
Τους ηγέτες απασχολεί επίσης η επόμενη μέρα του πολέμου, που περιλαμβάνει την ένταξη νέων μελών στην ΕΕ. Περιπτώσεων δυσκολότερων, όπως η Ουκρανία και η Αρμενία, ή πιο απλών, όπως η Βοσνία (όσο απλή μπορεί να είναι η περίπτωση μιας χώρας που είχε πρόσφατα εμφύλιο πόλεμο), με την οποία ξεκινούν ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Η διεύρυνση προϋποθέτει μεταρρυθμίσεις στη δομή της ΕΕ ώστε να γίνει πιο ευέλικτη παρά τα περισσότερα μέλη. Οι 27 ηγέτες συζήτησαν τις προτάσεις που προχθές δημοσίευσε η Κομισιόν.
Με τις ευρωεκλογές να πλησιάζουν, από το τραπέζι της Συνόδου δεν μπορούσε να λείψει το Μεταναστευτικό και η μεταρρύθμιση της αγροτικής πολιτικής. Η Πολωνία και η Γαλλία εμφανίστηκαν δυσαρεστημένες με τη συμφωνία που επήλθε προχθές με το Ευρωκοινοβούλιο, η οποία αποφεύγει την επιβολή δασμών στις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία.
