Τον κομβικό ρόλο της Ελλάδας στις σχέσεις της Αιγύπτου με την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και γενικότερα στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου αναδεικνύουν οι τρέχουσες περιφερειακές προκλήσεις στη γειτονιά μας, όπως επισφραγίστηκε στη σύνοδο για το Μεταναστευτικό (και όχι μόνο), που πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο, με την παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη και Ευρωπαίων ηγετών. Η σύνδεση Αιγύπτου και ΕΕ αναβαθμίστηκε πλέον σε στρατηγική και συνολική συνεργασία, ενώ οι συμφωνίες που υπεγράφησαν καλύπτουν ευρύτατους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος για τις δύο πλευρές, που εδράζονται σε πολιτικές σχέσεις, οικονομική σταθερότητα, επενδύσεις και εμπόριο, μετανάστευση, ασφάλεια, ανθρώπους και δεξιότητες.
Στον απόηχο της ευρωπαϊκής αποστολής στο Κάιρο και της εξαγγελίας για νέο οικονομικό και επενδυτικό πακέτο 7,4 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Αίγυπτο για τα επόμενα τέσσερα χρόνια (2024-2027), αξίζει να σημειωθεί ότι σε δεύτερο χρόνο η παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού επισφραγίζει τόσο την ενίσχυση του γεωπολιτικού κύρους της Αθήνας στο διεθνές και περιφερειακό πολιτικό γίγνεσθαι όσο και το γεγονός ότι προσωπικά ο κ. Μητσοτάκης αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο με διεθνείς αναφορές. Κάτι που επιβεβαιώνεται από τις συνεχείς παρεμβάσεις του κ. Μητσοτάκη στα περιφερειακά και ευρωπαϊκά φόρα.
Στο πεδίο της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κάιρο επιβεβαιώθηκαν κατ’ αρχάς οι άριστες διμερείς σχέσεις με την Αίγυπτο, χώρα εξαιρετικά σημαντική για την Ελλάδα, με την οποία μοιραζόμαστε κοινή αντίληψη για την ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου και την εξεύρεση λύσεων με στόχο τη σταθερότητα και την ειρήνη στην εύφλεκτη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης μετά τη συνάντησή του με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αλ Σίσι υπογράμμισε τη στενή συνεργασία Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αιγύπτου, αναγνωρίζοντας ότι το Κάιρο αποτελεί δύναμη σταθερότητας και τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει σε ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον, ειδικότερα μετά την έναρξη των πολεμικών συγκρούσεων στη Λωρίδα της Γάζας. Η Ελλάδα, όπως είπε ο πρωθυπουργός, θα συνεχίσει να στηρίζει τις καλές σχέσεις της Αιγύπτου με την ΕΕ και έκανε ειδική αναφορά στο Μεταναστευτικό, επισημαίνοντας ότι η Αθήνα θα συνεργαστεί στενά με το Κάιρο για την αποτροπή δημιουργίας ενός νέου διαδρόμου μετανάστευσης από τη Λιβύη προς την Κρήτη. Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε επίσης στη συνεργασία με την Αίγυπτο στα θέματα ενέργειας, εκφράζοντας την ικανοποίησή του για το επίπεδο των διμερών σχέσεων και για την ενεργειακή συνεργασία με έμφαση στο έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου GREGY Interconnector. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της συνάντησης Μητσοτάκη – Αλ Σίσι επιβεβαιώθηκε η απόφαση των δύο ηγετών να αναβαθμίσουν και να εμβαθύνουν τη στρατηγική σχέση των δύο χωρών με τη σύσταση Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου, η πρώτη συνεδρίαση του οποίου θα διεξαχθεί στην Αθήνα κατά το επόμενο χρονικό διάστημα.
Στο Κάιρο μετέβησαν επίσης η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ Ντε Κρο, ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης και ο καγκελάριος της Αυστρίας Καρλ Νεχάμερ, σε μια αποστολή με ξεκάθαρο μήνυμα να στηριχθεί η Αίγυπτος που πλήττεται ιδιαίτερα από την κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, έχοντας επιφέρει δραματική μείωση των διελεύσεων από το Σουέζ και τεράστια απώλεια εσόδων στην αιγυπτιακή οικονομία. Η πρόεδρος της Κομισιόν έκανε ειδική αναφορά στον σταθεροποιητικό ρόλο της Αιγύπτου, τονίζοντας παράλληλα ότι θα πρέπει να αποφευχθεί δραματική αύξηση των προσφύγων προς την Αίγυπτο αρχικά και στην Ευρώπη στη συνέχεια. Σύμφωνα με το επίσημο κείμενο που δημοσιεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει την Αίγυπτο ως αξιόπιστο εταίρο, καθώς και τον μοναδικό και ζωτικό γεωστρατηγικό ρόλο της Αιγύπτου ως πυλώνα ασφάλειας, μετριοπάθειας και ειρήνης στην περιοχή της Μεσογείου, της Εγγύς Ανατολής και της Αφρικής. Παράλληλα, συμφωνήθηκε η Αίγυπτος και η ΕΕ να συνεχίσουν να εργάζονται για την οικοδόμηση και την εφαρμογή μιας θετικής ατζέντας για κοινή ευημερία και σταθερότητα.
Οι έξι πυλώνες και ο τρόμος των Αδελφών Μουσουλμάνων
Καθοριστική ήταν η ελληνική συνεισφορά για την επίτευξη της στρατηγικής συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αιγύπτου, καθώς η Αθήνα έχει προφανές και άμεσο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στην περιοχή, κι όχι μόνον εξαιτίας του Μεταναστευτικού. Η Ελλάδα προσβλέπει σε μια σταθερή και ευημερούσα Αίγυπτο, κάτι που κατέστησε σαφές ο Κυριάκος Μητσοτάκης, και με δεδομένο ότι η ελληνική διπλωματία δεν θα επιθυμούσε διόλου την αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης Αλ Σίσι. Λόγω βεβαίως των άριστων διμερών σχέσεων αλλά και γιατί μέσω των Αδελφών Μουσουλμάνων η Άγκυρα καραδοκεί, με ό,τι αυτό σημαίνει για τα εθνικά συμφέροντα.
Πολιτικές σχέσεις, οικονομική σταθερότητα, επενδύσεις και εμπόριο, μετανάστευση, ασφάλεια, άνθρωποι και δεξιότητες είναι οι έξι τομείς πάνω στους οποίους Βρυξέλλες και Κάιρο συμφώνησαν να κάνουν πιο στενή τη συνεργασία τους, με την Αθήνα να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επίτευξη της συμφωνίας. Η ΕΕ δεσμεύεται σταθερά να ενισχύσει όλες τις πτυχές της συνεργασίας με την Αίγυπτο σε πολλούς τομείς, μεταξύ αυτών της οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και του ανανεώσιμου υδρογόνου, της προηγμένης εκβιομηχάνισης, της γεωργίας, της επισιτιστικής ασφάλειας, της συνδεσιμότητας και της ψηφιοποίησης, της ασφάλειας και της διαχείρισης των υδάτων.
Πέραν όλων αυτών όμως, καθώς και του Μεταναστευτικού, που μας καίει, όπου οι Αιγύπτιοι θα αναλάβουν δράση για να ανακόψουν τη δημιουργία του νέου διαδρόμου που πάει να δημιουργηθεί από τη Λιβύη προς τις νότιες ακτές της Κρήτης, ζωτικής σημασίας θεωρούνται τα θέματα ασφάλειας και η μάχη κατά της τρομοκρατίας. Όπου «τρομοκρατία», υπονοούνται οι ελεγχόμενοι από την Άγκυρα Αδελφοί Μουσουλμάνοι, που επιδιώκουν και με ένοπλα μέσα την ανατροπή της τωρινής κυβέρνησης. Ελλάδα και Ευρώπη δεν μπορούν να μείνουν απαθείς σε μια τέτοια εξέλιξη, που θα άλλαζε ραγδαία τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, σε μια γεωπολιτική συγκυρία μάλιστα άκρως επικίνδυνη, τόσο για τα ελληνικά όσο και τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Με δύο πολέμους να μαίνονται στα σύνορά της, σε Γάζα και Σουδάν, και την κατάσταση χάους που επικρατεί σε άλλες χώρες της περιοχής όπως η Λιβύη, η Αίγυπτος «είναι πολύ μεγάλη για να πέσει», όπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές στην Αθήνα θέλοντας να καταδείξουν την κρισιμότητα των προκλήσεων.
Αντιπαράθεση για την όαση της Σίβα
Η… όαση της Σίβα βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης με αφορμή το ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Αίγυπτο. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγόρησε τον κ. Μητσοτάκη ότι χρησιμοποίησε το πρωθυπουργικό αεροσκάφος για ταξίδι αναψυχής, ενώ από την πλευρά του το Μέγαρο Μαξίμου σήκωσε το γάντι και απάντησε επαναφέροντας το θέμα για την επιχειρηματική δραστηριότητα του Στέφανου Κασσελάκη. Από την κυβέρνηση πάντως εξηγούσαν πως η επίσκεψη στην όαση Σίβα οργανώθηκε από τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. «Ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε τον πρόεδρο της Αιγύπτου για την οργάνωση της επίσκεψης στη Σίβα. Η όαση της Σίβα έχει ξεχωριστή σημασία για τις πολιτιστικές σχέσεις Ελλάδας – Αιγύπτου, καθώς εκεί βρίσκεται το μαντείο του Άμον Ρα, το οποίο επισκέφθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος το 331 π.Χ.», ανέφεραν κυβερνητικές πηγές. «Στον ΣΥΡΙΖΑ, αντί να προσπαθούν να αλλάξουν ατζέντα, επαναφέροντας ζητήματα που έχουν απαντηθεί και πετώντας χαρταετό μία ημέρα νωρίτερα, ας απαντήσουν στα νέα ερωτήματα που θέσαμε για την παραβίαση του νόμου από τον πρόεδρό τους, τις επιχειρηματικές δραστηριότητες και τις διαδρομές του χρήματος», τόνιζαν οι ίδιες πηγές.
«Πόσο κόστισε η πτήση του πρωθυπουργικού αεροσκάφους μέχρι την όαση της Σίβα στους Έλληνες φορολογούμενους; Πόσοι, ποιοι και με ποια ιδιότητα επέβαιναν στο κρατικό αεροσκάφος στην πτήση από την Ελευσίνα μέχρι την όαση Σίβα;», σημείωναν από τον ΣΥΡΙΖΑ. Την ίδια ώρα και το ΠΑΣΟΚ με ανακοίνωσή του ανέβαζε ψηλά το θέμα. «Έχουμε πολλές φορές επισημάνει ότι ο κ. Μητσοτάκης έχει “ζηλέψει” τη “δόξα” του προκατόχου του. Επιθέσεις στις ανεξάρτητες αρχές, “παραμάγαζα” και παράκεντρα εξουσίας. Ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είχε κάνει σημαία το Disneyland-gate της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Ως πρωθυπουργός κρύβει κουτοπόνηρα το ταξίδι στην όαση Σίβα με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Χαριλάου Τρικούπη και στη συνέχεια διερωτάται: «Αφού περιλαμβανόταν στο “επίσημο” πρόγραμμα της επίσκεψης του κ. Μητσοτάκη στην Αίγυπτο, γιατί δεν δημοσιοποιήθηκε εκ των προτέρων;».
