Η επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα σε καμία περίπτωση δεν θύμιζε την τελευταία παρουσία του το 2017 επί ελληνικού εδάφους, όταν επί διακυβέρνησης Αλέξη Τσίπρα επιχείρησε να τινάξει στον αέρα τις συνομιλίες, προκαλώντας διαρκώς και βάζοντας ακόμη και θέμα αλλαγής συνόρων. Αντιθέτως με τότε, χθες ο Τούρκος πρόεδρος εμφανίστηκε… άλλος άνθρωπος, φιλικός και ήρεμος και από τις πολλές συναντήσεις των δύο πλευρών βγήκαν ειδήσεις και μάλιστα πολύ θετικές για τη συνέχεια των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
- Θετικό κλίμα που θύμιζε Βενιζέλο – Ινονού του 1930
Η πρώτη είδηση ήταν το ομολογουμένως εξαιρετικό κλίμα που επικράτησε στη σύντομη επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα. Υπό αυτή την έννοια, διόλου τυχαία ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου στο Μέγαρο Μαξίμου προχώρησε σε ιστορικό παραλληλισμό, υπενθυμίζοντας το Σύμφωνο Φιλίας που υπογράφηκε από τον Ισμέτ Ινονού και τον Ελευθέριο Βενιζέλο τον Οκτώβριο του 1930, την περίοδο δηλαδή που ακολούθησε τη Μικρασιατική Εκστρατεία και χαρακτηρίστηκε από άριστες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Σε αυτή τη συγκυρία ο κ. Μητσοτάκης επέλεξε να σημειώσει ότι τη σύναψη διακήρυξης περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας οραματίστηκε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, όταν παρέλαβε το 1997 το μεγάλο βραβείο ειρήνης και φιλίας Αμπντί Ιπεκτσί.
- Υπογραφή διακήρυξης για διάλογο, ειρήνη και στο βάθος Χάγη
Η Κοινή Διακήρυξη των Αθηνών, με την οποία τα δύο μέρη δεσμεύονται να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει το γράμμα και το πνεύμα αυτής της διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους. Δεσμεύονται επίσης ότι θα προσπαθήσουν να επιλύσουν οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ τους με φιλικό τρόπο, μέσω απευθείας διαβουλεύσεων μεταξύ τους ή με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής, όπως προβλέπεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Η τελευταία αποστροφή βεβαίως θα μπορούσε να ερμηνευτεί διαφορετικά από την κάθε πλευρά, καθώς η Άγκυρα θέλει να βάλει το σύνολο των θεμάτων που πιστεύει ότι υπάρχουν στο Διεθνές Δικαστήριο, ενώ η Αθήνα δηλώνει σε όλους τους τόνους πως η μόνη διαφορά με τη γείτονα είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
- Ανοιχτό τηλέφωνο για την εξάλειψη στρατιωτικής κρίσης
Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία περιλαμβάνουν ασφαλιστικές δικλίδες στον στρατιωτικό τομέα, που δυνητικά μπορούν να συμβάλλουν στην εξάλειψη πηγών έντασης καθώς και των κινδύνων που απορρέουν από αυτές. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να λάβουν όλα τα απαιτούμενα μέτρα αποτροπής επιθετικών ή άλλων ενεργειών που θα μπορούσαν να εκληφθούν ως αιτίες έντασης, αλλά και την ενίσχυση των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας και σε στρατιωτικό επίπεδο. Κάτι που σημαίνει λειτουργία «κόκκινης γραμμής» επικοινωνίας σε περίπτωση ανάγκης. Να σημειωθεί ότι οι υπουργοί Άμυνας Ελλάδας και Τουρκίας είχαν πραγματοποιήσει συναντήσεις σε καλό κλίμα τους περασμένους μήνες στο περιθώριο συνόδων και είχε συμφωνηθεί να υπάρχει η δυνατότητα άμεσης μεταξύ τους τηλεφωνικής επικοινωνίας, εφόσον χρειαστεί.
- Ανοίγει η ατζέντα της συνεργασίας σε όλους τους τομείς
Η Θετική Ατζέντα, όπως αυτή περιγράφεται στη διακήρυξη, στο πλαίσιο δηλαδή του ενισχυμένου Κοινού Σχεδίου Δράσης, που περιλαμβάνει μέτρα κοινού ενδιαφέροντος στους τομείς επιχειρηματικότητας-οικονομίας, τουρισμού, μεταφορών, ενέργειας, καινοτομίας, επιστήμης και τεχνολογίας, γεωργίας, περιβαλλοντικής προστασίας, κοινωνικής ασφάλισης και υγείας, νεολαίας, εκπαίδευσης και αθλητισμού και όποιον άλλο τομέα συμφωνηθεί από κοινού, με στόχο την επίτευξη σημαντικών και συγκεκριμένων παραδοτέων, εξορθολογίζοντας και επικαιροποιώντας συνεχώς την ατζέντα με νέα πεδία κοινού ενδιαφέροντος.
- Στα 10 δισ. δολάρια θα φτάσουν σύντομα οι εμπορικές συναλλαγές
Απόρροια της Θετικής Ατζέντας θα είναι η ενίσχυση της εμπορικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, κάτι που αποτέλεσε από τα βασικά θέματα που συζήτησαν τα επιτελεία των δύο χωρών επί αθηναϊκού εδάφους, στο πλαίσιο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας. Μάλιστα τη σχετική ανακοίνωση έκανε πρώτος ο Ταγίπ Ερντογάν κατά τη συνάντησή του με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου, όπου αποκάλυψε τον στόχο που δεν είναι άλλος από τον διπλασιασμό της αξίας των ελληνοτουρκικών εμπορικών συναλλαγών. Στόχος λοιπόν είναι να αυξηθεί ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών από 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε 10 δισεκατομμύρια δολάρια.
- Θα δίνεται βίζα επτά ημερών για δέκα ελληνικά νησιά
Έκλεισε η συμφωνία για παροχή τουριστικής βίζας επτά ημερών σε Τούρκους πολίτες για δέκα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Η άδεια θα δίνεται επιτόπου και θα έχει συνολικά 12μηνη ισχύ ώστε να διευκολυνθούν οι επισκέψεις τους στα ελληνικά νησιά. Πρόκειται για τη Λήμνο, τη Λέσβο, τη Χίο, τη Σάμο, τη Λέρο, την Κάλυμνο, την Κω, τη Ρόδο, τη Σύμη και το Καστελλόριζο. Να σημειωθεί ότι τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου θα είναι η μοναδική εξαίρεση στη Ζώνη Σένγκεν με τη σύμφωνη γνώμη των Βρυξελλών, καθώς δεν υπάρχει πουθενά αλλού τέτοια διευκόλυνση. Η συγκεκριμένη εξέλιξη συνιστά κάτι το οποίο θέλουν πολύ οι Τούρκοι βεβαίως, το ζητούσαν όμως και οι νησιώτες μας, καθώς θα τονωθούν ο τουρισμός και οι τοπικές οικονομίες. Σε αυτό το πνεύμα ο πρωθυπουργός επέλεξε να κάνει λόγο για μια πρωτοβουλία που εμπεριέχει ένα ισχυρό μήνυμα και το οποίο δηλώνει ότι τα ελληνικά νησιά αποτελούν γέφυρα επικοινωνίας και φιλίας μεταξύ των δύο χωρών.
- Έκλεισε νέο ραντεβού κορυφής στην Άγκυρα για την άνοιξη
Το ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Άγκυρα ως ανταπόδοση της χθεσινής επίσκεψης του Τούρκου προέδρου και ως συνέχεια του θετικού κλίματος που διαμορφώνεται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Το ταξίδι του κ. Μητσοτάκη στην Τουρκία προσδιορίζεται χρονικά την άνοιξη του 2024 και συνδέεται ευθέως με την πρόταση του Τούρκου προέδρου να συνεδριάζει το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας κάθε χρόνο. Μένει βεβαίως να δούμε την πορεία των διμερών σχέσεων και αν φυσικά το καλό κλίμα που επικράτησε χθες στην Αθήνα θα έχει και συνέχεια ή απλώς μείνει ως μια καλή παρένθεση στη συνήθη εικόνα έντασης των διμερών σχέσεων.
Η συνάντηση με τη Σακελλαροπούλου, τα χαμόγελα και το μισογεμάτο ποτήρι
Το καλό κλίμα φάνηκε από την πρώτη συνάντηση που είχε ο Ταγίπ Ερντογάν με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου στο Προεδρικό Μέγαρο από την οποία ως ενσταντανέ έκλεψε τις εντυπώσεις ο αποχαιρετισμός του Τούρκου προέδρου στο τέλος της επίσκεψης. Όταν, δηλαδή, ο Τ. Ερντογάν φέρνοντας το χέρι στο μέρος της καρδιάς υποκλίθηκε στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας όταν ολοκληρώθηκε η συνάντηση τους.
Η κ. Σακελλαροπούλου υποδέχθηκε τον Τούρκο ηγέτη στην είσοδο του Μεγάρου και αφού μπήκαν στο εσωτερικό ακολούθησε ο διάλογός τους μπροστά στις κάμερες. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε την «ιδιαίτερη χαρά» του για το γεγονός ότι βρίσκεται και πάλι στην Αθήνα, έπειτα από έξι χρόνια. Έκανε λόγο για «ευκαιρία» προκειμένου να «ξεκινήσει μια νέα εποχή» και σημείωσε πως οι υπουργοί Ελλάδας και Τουρκίας θα έχουν «εποικοδομητικές» συνομιλίες.
«Πιστεύω ότι θα είναι καλύτερα για το μέλλον και των δύο πλευρών να μιλήσουμε βλέποντας το γεμάτο μέρος του ποτηριού», δήλωσε. Αποκάλυψε, δε, πως ένα από τους στόχους είναι να ανέβει ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών από τα 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια στα 10 δισεκατομμύρια.
«Τα τραγικά συμβάντα στις χώρες μας στάθηκαν αφορμή για να αποδειχθεί ότι το αίσθημα αλληλεγγύης είναι ένα χαρακτηριστικό που ενώνει τους δύο λαούς. Η διαπίστωση αυτή αποτελεί ισχυρή βάση για την εδραίωση κλίματος εμβάθυνσης της συνεργασίας και την αποφυγή εντάσεων στις διμερείς σχέσεις», ανέφερε από την πλευρά της η κ. Σακελλαροπούλου και συμπλήρωσε: «Αν αναλογιστούμε τι γίνεται στον περίγυρό μας, Ελλάδα και Τουρκία είναι αναγκαίο να εργαστούν από κοινού για την ενίσχυση της ευημερίας και τη διαφύλαξη της ειρήνης και την προώθηση των σχέσεων της καλής γειτονιάς προς όφελος των δύο λαών και της ευρύτερης περιοχής. Έχοντας επίγνωση ότι υπάρχουν ζητήματα στα οποία υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις, είναι σημαντική η εμπέδωση εποικοδομητικού κλίματος. Η επίσκεψή σας πιστεύω ότι αντανακλά το θετικό αυτό πνεύμα».