Σφοδρή (όσο και ξαφνική) διπλωματική κρίση στις σχέσεις Ελλάδας – Βρετανίας φέρνει η πρωτοφανής και πολιτικά απρεπής απόφαση του Ρίσι Σούνακ να ακυρώσει στο παρά πέντε τη σημερινή συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη με αφορμή τα όσα είπε ο πρωθυπουργός στο BBC για το ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Ο κ. Μητσοτάκης, όταν πληροφορήθηκε την ακύρωση, επέλεξε να εκφράσει δημοσίως την ενόχλησή του για αυτή την αναπάντεχη εξέλιξη. «Εκφράζω την ενόχλησή μου για το γεγονός ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός ακύρωσε την προγραμματισμένη μας συνάντηση λίγες ώρες πριν αυτή πραγματοποιηθεί. Ελλάδα και Βρετανία ενώνονται από παραδοσιακούς δεσμούς φιλίας και το πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων είναι εξαιρετικά ευρύ. Οι θέσεις της Ελλάδος για το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι γνωστές. Ήλπιζα να έχω την ευκαιρία να τις συζητήσω και με τον Βρετανό ομόλογό μου, μαζί με τις μεγάλες προκλήσεις της διεθνούς συγκυρίας: Γάζα, Ουκρανία, κλιματική κρίση, μετανάστευση. Όποιος πιστεύει στην ορθότητα και το δίκαιο των θέσεών του δεν φοβάται ποτέ την αντιπαράθεση επιχειρημάτων», δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Δεύτερη απρέπεια
Η συνάντηση Μητσοτάκη – Σούνακ ακυρώθηκε την ώρα που ο πρωθυπουργός έβλεπε τον ηγέτη των Εργατικών Κιρ Στάρμερ, ο οποίος προηγείται με 20 μονάδες του συντηρητικού Σούνακ και θεωρείται ο επόμενος πρωθυπουργός. Ο Στάρμερ σε πρόσφατη συνέντευξή του στους «Financial Times» δήλωνε ευθέως ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο σε πιθανή συμφωνία δανεισμού ανάμεσα στην Ελλάδα και το Βρετανικό Μουσείο. Υπενθυμίζεται πως ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Όσμπορν, έχει προτείνει τη σύναψη μιας συμφωνίας μακροχρόνιου δανεισμού, κατά την οποία μέρος των Γλυπτών θα σταλούν στο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα, με αντάλλαγμα την αποστολή αντικειμένων αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στο μουσείο στο Λονδίνο.
Η συνέντευξη που ενόχλησε
Είχε προηγηθεί η συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο BBC όπου μεταξύ άλλων τόνισε ότι από την ελληνική πλευρά δεν τίθεται ζήτημα δανεισμού, καθώς τα Γλυπτά ανήκουν στην Ελλάδα και πως αυτά εκλάπησαν.
«Θα φαίνονταν καλύτερα στο Μουσείο της Ακρόπολης. Για εμάς είναι ζήτημα επανένωσης, πού μπορείς να θαυμάσεις καλύτερα αυτά τα σημαντικά μνημεία. Αν κόβαμε μισή τη Μόνα Λίζα και η μισή ήταν στο Λούβρο, τι θα συνέβαινε;» διερωτήθηκε ο πρωθυπουργός μιλώντας στο βρετανικό τηλεοπτικό δίκτυο. Η ευθεία επισήμανση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα εκλάπησαν και η ξεκάθαρη βολή μέσω της παρομοίωσης με τον διάσημο πίνακα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι φέρεται να ενόχλησαν ιδιαίτερα τον Σούνακ, ο οποίος σε μια αψυχολόγητη για ηγέτη χώρας όπως το Ηνωμένο Βασίλειο επέλεξε να κρυφτεί ακυρώνοντας την συνάντηση.
Η ενημέρωση
Η ακύρωση έγινε γνωστή στην ελληνική αποστολή στο Λονδίνο από τον Βρετανό πρέσβη στην Αθήνα Μάθιου Λοτζ ο οποίος ενημέρωσε τη διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού Άννα-Μαρία-Ελένη Μπούρα ότι ο Ρίσι Σούνακ έλαβε την απόφαση να μην πραγματοποιηθεί η συνάντηση «λόγω κάποιας αλλαγής στο πρόγραμμα».
Ωστόσο η ελληνική πλευρά μέσω αξιόπιστης πηγής στη βρετανική κυβέρνηση ενημερώθηκε για τον πραγματικό λόγο προκαλώντας την άμεση αντίδραση του Έλληνα πρωθυπουργού.
Συνομιλητές του κ. Μητσοτάκη έκαναν λόγο για «λάθος και πολιτικά απρεπή απόφαση», ενώ νωρίτερα χθες, εκπρόσωπος της Downing Street ξεκαθάριζε ότι η κυβέρνηση Σούνακ αποκλείει κάθε σενάριο επιστροφής των Γλυπτών ακόμη και αυτό του «δανεισμού» ή ανταλλαγής με άλλες αρχαιότητες.
Αμέσως μετά την πρωτοφανή ενέργεια Σούνακ κυβερνητικές πηγές στην Αθήνα τόνιζαν με νόημα ότι το ζήτημα δεν αφορά στη βρετανική κυβέρνηση αλλά το Βρετανικό Μουσείο με το οποίο η ελληνική πλευρά βρίσκεται σε συζητήσεις, κάτι που θα συνεχίσει να γίνεται και το επόμενο διάστημα.
Λογικά η «χοντράδα» του Βρετανού πρωθυπουργού αναμένεται να προκαλέσει αμηχανία στις ελληνοβρετανικές σχέσεις αλλά και σφοδρές αντιδράσεις στο εσωτερικό του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς μεγάλο τμήμα όχι μόνον της βρετανικής κοινής γνώμης αλλά και βρετανών προσωπικοτήτων δηλώνει υπέρ της επιστροφής των αρχαιοτήτων στην Αθήνα, την ώρα που η δημοτικότητα του Σούνακ έχει πέσει στα τάρταρα και θεωρείται πρωθυπουργός σε αποδρομή.
Η απόφαση
Λέγεται δε πως ο εκνευρισμός του, που οδήγησε στην εν πολλοίς θερμοκέφαλη απόφαση να μην δει τον Κυριάκο Μητσοτάκη ακυρώνοντας την τελευταία στιγμή το ραντεβού, έχει να κάνει και με το γεγονός ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός επέλεξε να συναντηθεί και με τον ηγέτη των Εργατικών και μεγάλο φαβορί των εκλογών που αναμένεται να γίνουν μέσα στο 2024.
Η ακύρωση της συνάντησης, πάντως, έγινε σε μια συγκυρία κατά την οποία στην Αθήνα είχαν δημιουργηθεί βάσιμες ελπίδες ότι από τις επαφές του πρωθυπουργού στο Λονδίνο μπορεί να προέκυπτε είδηση σε σχέση με την επιστροφή των Γλυπτών στην Αθήνα.
Όπως, άλλωστε, έγραψε η στήλη Big Mouth η σχετική συζήτηση ανάμεσα στις δύο πλευρές ήταν σε προχωρημένο στάδιο και ο βασικός λόγος που ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήθελε να δει τόσο τον Βρετανό πρωθυπουργό όσο και τον επικεφαλής του Εργατικού Κόμματος συνδεόταν κατά κύριο λόγο με ενδεχόμενη επιστροφή για δεκαπέντε χρόνια των Γλυπτών του Παρθενώνα. Η υποχρέωση από τη δική μας πλευρά θα ήταν να παραχωρούσαμε αντιστοίχως αρχαιότητες προκειμένου να εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο.
Υποστήριξη ζήτησε και ο Πλακιωτάκης
Το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα έθεσε στη Διάσκεψη των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων που διεξάγεται στη Μαδρίτη ο αντιπρόεδρος της Βουλής, Γιάννης Πλακιωτάκης.
Κατά την παρέμβασή του για τον απολογισμό της ισπανικής προεδρίας στο Συμβούλιο της ΕΕ, ο κ. Πλακιωτάκης σημείωσε: «Τα Γλυπτά του Παρθενώνα που εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο πρέπει να επιστρέψουν στον φυσικό τους χώρο. Πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα και στο Μουσείο της Ακρόπολης ώστε να επανενωθούν με το μνημείο. Η Ελλάδα και προσωπικά ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν αναλάβει κρίσιμες πρωτοβουλίες για τον συγκεκριμένο σκοπό και θα ήθελα να καλέσω όλους να μας υποστηρίξετε».
Η παρέμβαση Πλακιωτάκη έρχεται σε μια στιγμή που παρατηρείται κινητικότητα επί του θέματος, με τη βρετανική κοινή γνώμη να μεταστρέφεται θεαματικά υπέρ της μόνιμης επιστροφής των Γλυπτών στην Αθήνα.
Στο Μουσείο της Ακρόπολης «έστειλε» τον Κασσελάκη ο Μαρινάκης
Με τη συμβουλή προς τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Στέφανο Κασσελάκη, όταν κάνει βόλτες στην ευρύτερη περιοχή, κάποια στιγμή να μπει μέσα στο Μουσείο της Ακρόπολης, να ενημερωθεί για την Iστορία και να μάθει κάποια βασικά πράγματα «για να δεχόμαστε πιο εποικοδομητική αντιπολίτευση», απάντησε ο Παύλος Μαρινάκης στην κριτική που άσκησε χθες ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης με αφορμή τη συνέντευξη Μητσοτάκη στο BBC για τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
«Δεν νομίζω ότι κατάλαβε ο κ. Κασσελάκης ή παριστάνει ότι δεν κατάλαβε τι είπε ο πρωθυπουργός. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης με μεγάλη σαφήνεια διατύπωσε μια πάγια διεκδίκηση της χώρας», σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κατά τη χθεσινή ενημέρωση των πολιτικών συντακτών απαντώντας στην κριτική που άσκησε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ για κάποιον -κατά γενική ομολογία- ανεξήγητο λόγο. «Δηλαδή, αν τα Γλυπτά του Παρθενώνα θα φαίνονταν καλύτερα στο Μουσείο της Περγάμου, να τα πάμε στο… Βερολίνο (μετά την ανακαίνιση);» διερωτήθηκε ο κ. Κασσελάκης σε ανάρτησή του.
Αφορμή στάθηκε η αποστροφή του πρωθυπουργού ότι «τα Γλυπτά θα φαίνονταν καλύτερα στον Παρθενώνα», μιλώντας στο βρετανικό δίκτυο. «Τι άστοχα επιχειρήματα είναι αυτά -στο BBC μάλιστα- για να διεκδικήσουμε αυτό που μας ανήκει; Φανταστείτε αν ο Αλέξης Τσίπρας ή εγώ είχαμε πει κάτι τέτοιο, τι θα γινόταν σήμερα στα ελληνικά ΜΜΕ. Για τον Κ. Μητσοτάκη, όμως, κάλυψη παντού», σημείωσε ο κ. Κασσελάκης στα social media.
