Σε μια κίνηση που δικαιώνει τον επιφυλακτικό τρόπο με τον οποίο παρακολουθεί η Ελλάδα τη διπλωματική τουρκική αναδίπλωση προέβη η Άγκυρα. Τα κυβερνώντα κόμματα της Τουρκίας, του Αζερμπαϊτζάν και του ψευδοκράτους υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας για την ενίσχυση των πολιτικών τους σχέσεων, με σύνθημα «τρία κράτη, ένα έθνος», συνιστώντας ουσιαστικά πρώτη έμμεση αναγνώριση των Κατεχομένων.
Η τελετή υπογραφής έγινε στη Λευκωσία, παρουσία εκπροσώπων του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKΡ) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, του Κόμματος του Νέου Αζερμπαϊτζάν του Ιλχάν Αλίεφ και του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (UBP) του ψευδοκράτους, του κόμματος που ίδρυσε ο Ραούφ Ντενκτάς και του οποίου προήδρευσε ο νυν ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Ερσίν Τατάρ. Ο αυτοαποκαλούμενος «πρωθυπουργός» των κατεχομένων Ουνάλ Ουστέλ (νυν πρόεδρος του UBP) δήλωσε προκλητικά ότι «τα μέρη υπέγραψαν μία ιστορική, διεθνή και θεσμική συμφωνία για να ενισχύσουν περαιτέρω τις γέφυρες αγάπης και να ανεβάσουν τη συνεργασία μεταξύ των χωρών τους σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα. Με αυτές τις υπογραφές, το μότο μας “τρία κράτη, ένα έθνος” έχει πλέον αποκτήσει διεθνή νομική διάσταση».
Χαμόγελα
Η συμφωνία ήρθε μία ημέρα πριν από την ημέρα κατά την οποία το ψευδοκράτος γιορτάζει την 40ή επέτειο της μονομερούς ανακήρυξης της Δημοκρατίας του. Ο αντιπρόεδρος του κόμματος AKP του Τ. Ερντογάν, Εφκάν Αλά, συνεχάρη το ψευδοκράτος και εξέφρασε την ικανοποίησή του για την υπογραφή της συμφωνίας συνεργασίας. Από την πλευρά του, ο Ταχίρ Μπουντάγκοφ του Νέου Κόμματος του Αζερμπαϊτζάν -που κατά μία έννοια χρωστά χάρη στην Τουρκία για τη βοήθεια στον πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ- είπε ότι τα κατεχόμενα θα καταβάλουν τις απαραίτητες προσπάθειες για να αυξήσουν την αναγνώριση στη διεθνή κοινότητα.
Διπλωματικές πηγές από την Ελλάδα και την Κύπρο σχολιάζουν ότι τετελεσμένα δεν γίνονται ανεκτά. Συγκεκριμένα, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών με αφορμή τη χθεσινή μαύρη επέτειο εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία τονίζει: «Στη θλιβερή αυτή επέτειο η Ελλάδα υπογραμμίζει την ανάγκη για πλήρη συμμόρφωση όλων των κρατών, όπως επιτάσσει η διεθνής νομιμότητα, με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Αποφάσεις με τις οποίες καλούνται όλες οι χώρες να μην αναγνωρίσουν ή βοηθήσουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την παράνομη οντότητα στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχθεί τα τετελεσμένα της τουρκικής εισβολής και κατοχής».
Στον αντίποδα, το τουρκικό υπουργείο Άμυνας έκανε μία προκλητική ανάρτηση, στην οποία χαρακτήρισε «χαρμόσυνη Γιορτή Δημοκρατίας» τη συγκεκριμένη μέρα και απέστειλε ευχές «χρόνια πολλά για την Ημέρα Δημοκρατίας προς τους Τουρκοκύπριους αδελφούς μας και αδελφές μας, οι οποίοι 40 χρόνια πριν κραύγασαν για την ανεξαρτησία τους προς όλο τον κόσμο».
Με εννέα κορυφαίους υπουργούς και 300 άτομα συνοδεία έρχεται ο Ερντογάν στην Αθήνα
Σε 22 ημέρες ο Ταγίπ Ερντογάν θα έρθει στην Αθήνα για πρώτη φορά μετά το 2017 και ενώ κορυφώνονται οι προετοιμασίες εκ μέρους της ελληνικής πλευράς. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗΣ», το πιθανότερο σενάριο είναι να φιλοξενηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας και η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου να γίνει αυθημερόν, χωρίς διανυκτέρευση. Ωστόσο αυτός είναι ο αρχικός προγραμματισμός. Ουδείς γνωρίζει άν μετά την Αθήνα ο Τ. Ερντογάν θελήσει να μεταβεί ιδιωτικώς στη Θράκη. Το έκανε το 2017, ενδέχεται να το επαναλάβει, αν και προς το παρόν δεν έχει γίνει γνωστό κάτι τέτοιο. Πάντως αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι αν εντέλει πραγματοποιήσει επίσκεψη στη Θράκη, θα βρίσκεται εκεί και Έλληνας υπουργός ή βουλευτής, ως είθισται.
Την 7η Δεκεμβρίου πάντως η Αθήνα θα είναι «αστακός», καθώς πληροφορίες από τη γείτονα θέλουν τον Ερντογάν να συνοδεύεται από τουλάχιστον εννέα κορυφαίους υπουργούς και εκατοντάδες ακόμα άτομα του προέδρου. Ίσως και 300. Γραμματείς, διπλωματικοί σύμβουλοι, επιχειρηματίες, δημοσιογράφοι και σωματοφύλακες. Από πλευράς υπουργών τα σίγουρα ονόματα είναι ο υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, ο υπουργός Εσωτερικών, Αλί Γερλίκαγια, ο υπουργός Τουρισμού και Πολιτισμού, Μεχμέτ Νουρί Ερσόι, ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ, ο υπουργός Ενέργειας και Τεχνολογίας, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, ο υπουργός Υγείας, Φαχρετίν Κοτζά, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιλμάζ Τουντζ, ο υπουργός Παιδείας, Γιουσούφ Τεκίν, και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, Μεχμέτ Οζχασεκί. Η πολυπληθέστατη τουρκική αντιπροσωπεία θα χρειαστεί δύο αεροπλάνα. Το προεδρικό για τον Τ. Ερντογάν και τη συνοδεία του και το δεύτερο για την υπόλοιπη αποστολή. Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών περιμένει την οριστικοποίηση του τουρκικού πλάνου ώστε να προετοιμάσει το σχετικό εθιμοτυπικό, ενώ τις επόμενες ημέρες θα «κλειδώσουν» και τα deals που θα υπογραφούν. Σίγουρες πρέπει να θεωρούνται συμφωνίες που έχουν να κάνουν με την εμπορική και οικονομική συνεργασία των δύο χωρών, τη θετική ατζέντα, το Μεταναστευτικό, την πολιτική προστασία, τον πολιτισμό και την εκπαίδευση. Παρόντες λοιπόν θα είναι οι Έλληνες υπουργοί που χειρίζονται όλα αυτά τα θέματα.
Εν τω μεταξύ ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Γιασάρ Γκιουλέρ, σχολίασε θετικά την επανέναρξη των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και προανήγγειλε ότι ο επόμενος γύρος θα γίνει στην Αθήνα, ενδεχομένως και τους πρώτους μήνες του 2024. «Οι συνομιλίες με την Ελλάδα ήταν πολύ θετικές και μακάρι έτσι να συνεχίσουμε», είπε ο κ. Γκιουλέρ.