Την εμφανή βελτίωση των ελληνογερμανικών σχέσεων, ύστερα από μια 10ετή και πλέον τραυματική περίοδο κατά την οποία κυριαρχούσαν η αμοιβαία καχυποψία και τα ένθεν κακείθεν στερεότυπα, επισφράγισε το χθεσινό ραντεβού του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Όλαφ Σολτς στο Βερολίνο. Αποστροφές όπως αυτές του Έλληνα πρωθυπουργού ότι «ο φίλος στην ανάγκη φαίνεται και εμείς θα επιδιώξουμε τη στενότερη δυνατή συνεργασία με τη Γερμανία», καθώς και ότι «με τον καγκελάριο συζητήσαμε πολύ λίγο για την οικονομία, αυτό συνιστά μία πρόοδο, έχουμε αφήσει πίσω μας τα χρόνια της κρίσης», αλλά και αυτές του Γερμανού καγκελάριου για «στενές και φιλικές σχέσεις με την Ελλάδα» μαρτυρούν σύμφωνα με υψηλόβαθμους κυβερνητικούς παράγοντες το θετικό momentum που επικρατεί εσχάτως στις διμερείς σχέσεις αλλά και την προοπτική ενός νέου αμοιβαία επωφελούς κεφαλαίου στον άξονα Βερολίνου – Αθήνας σε μία σειρά από πεδία.
Έμπειροι πολιτικοί παρατηρητές επισημαίνουν πως οι επιπτώσεις των κρίσεων σε Ουκρανία και τώρα στη Μέση Ανατολή, τα άλματα προόδου που έχει καταγράψει η ελληνική οικονομία αλλά και η διφορούμενη στάση Ερντογάν στο Ουκρανικό και πλέον η εχθροπάθεια του προς το Ισραήλ έχουν φέρει εκ των πραγμάτων πιο κοντά Ελλάδα και Γερμανία.
Σταθερότητα
Ταυτόχρονα, επιμέρους αλλά σημαντικές συγκλίσεις, καθώς και περιθώρια εμβάθυνσης της διμερούς και ευρωπαϊκής συνεργασίας καταγράφονται και σε τομείς όπως η ενέργεια αλλά και το Μεταναστευτικό, που επανέρχεται δυναμικά στο ευρωπαϊκό προσκήνιο. «Είμαι πεπεισμένος ότι η πορεία της ελληνικής οικονομίας είναι εξαιρετική», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Γερμανός καγκελάριος, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να δέχεται τα εύσημα και να υπερθεματίζει ότι «μία από τις σταθερότερες οικονομίες στην Ευρωζώνη, η ελληνική, καταγράφει ανάπτυξη, προσελκύει επενδύσεις και είναι σε θέση να στηρίζει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών». Την ίδια ώρα διαβεβαίωνε εμμέσως πλην σαφώς τον πάντα απαιτητικό Γερμανό συνομιλητή του ότι η ελληνική κυβέρνηση εμφορείται από δυο βασικές αρχές: τον ακλόνητό προσανατολισμό στις μεταρρυθμίσεις και την πολιτική σταθερότητα.
Η παρούσα συγκυρία βρίσκει Αθήνα και Βερολίνο σε απόλυτη ευθυγράμμιση ως προς το Μεσανατολικό. «Η Χαμάς είναι τρομοκρατική οργάνωση, δεν είναι απελευθερωτικό κίνημα. Κατά συνέπεια, οι πράξεις της καταδικάζονται από την ελληνική κυβέρνηση με τον πιο απόλυτο, με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο», επέμεινε ο Έλληνας πρωθυπουργός, την ώρα που ο Όλαφ Σολτς τόνιζε ότι η Χαμάς είναι τρομοκρατική οργάνωση και ότι προχώρησε σε πράξεις απίστευτης βαρβαρότητας, ενώ ζήτησε την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση των ομήρων που κρατά επί εβδομάδες. Και οι δύο δεν έκρυψαν εξάλλου τη βαθιά ανησυχία τους για την ανθρωπιστική κατάσταση των αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας και ζήτησαν παύσεις πυρός προκειμένου να φθάσει ανεμπόδιστα εκεί η ανθρωπιστική βοήθεια.
Μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης επαναβεβαίωσε εκ νέου την ετοιμότητα της Ελλάδος -ως χώρα της ευρύτερης περιοχής- να συνδράμει κατά την αποστολή της ανθρωπιστικής βοήθειας. Είναι χαρακτηριστικό, πάντως, ότι Μητσοτάκης και Σολτς αποδοκίμασαν δημοσίως τις θέσεις του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπέρ της Χαμάς.
Προσέγγιση
Μάλιστα και κατά πάγια τακτική του ο Έλληνας πρωθυπουργός φρόντισε να τις διαχωρίσει πλήρως από το περιβάλλον της ελληνοτουρκικής προσέγγισης. «Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι δεν μπορούμε να τον υποδεχθούμε στην Αθήνα, όπως τον υποδέχεται εξάλλου και ο καγκελάριος Σόλτς στο Βερολίνο, για να επιχειρήσουμε να κάνουμε ένα βήμα προόδου στην ελληνοτουρκική προσέγγιση. Επιδιώκουμε καλές σχέσεις με την Τουρκία, το έχω πει πολλές φορές, πάντα με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και κυρίως στο Δίκαιο της Θάλασσας. Και ακριβώς αυτήν την πρόοδο θα επιχειρήσουμε να κεφαλαιοποιήσουμε μέσα από την επίσκεψη του προέδρου Ερντογάν στην Αθήνα».
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Όλαφ Σολτς εμφανίστηκε αισιόδοξος για τα επόμενα επεισόδια του ελληνοτουρκικού διαλόγου, καθώς η επικείμενη επίσκεψη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Βερολίνο πυροδοτεί ήδη αντιδράσεις: «Χαιρόμαστε για τις καλές σχέσεις γειτονίας δύο χωρών, της Ελλάδος και της Τουρκίας, που είναι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ και τα τελευταία χρόνια προσπαθήσαμε πάντα να βοηθήσουμε, βεβαίως στο τέλος της ημέρας είναι οι δύο χώρες που θα πρέπει να το πετύχουν αυτό».
Στο τραπέζι Μεταναστευτικό, ενεργειακό
Και στο μέτωπο του Μεταναστευτικού, πάντως, καταγράφεται συναντίληψη ανάμεσα στις δύο πρωτεύουσες μολονότι είναι σαφές ότι Αθήνα και Βερολίνο έχουν ακόμη ζητήματα προς διευθέτηση. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε πως η αυστηρή, πλην όμως δίκαιη, πολιτική που ακολουθεί η χώρα στο Μεταναστευτικό αποδίδει καρπούς και διεμήνυσε πως κατανοεί ότι το ζήτημα του περιορισμού των δευτερογενών μετακινήσεων απασχολεί έντονα τη Γερμανία και πως οι δύο πλευρές μέσα σε πνεύμα συνεργασίας θα το διευθετήσουν: «Όταν χορηγούμε άσυλο σε κάποιον ο οποίος φτάνει στην Ελλάδα, η πρόθεσή μας είναι αυτός να μείνει στην Ελλάδα. Εξάλλου, έχουμε μεγάλες ανάγκες ως προς το εργατικό δυναμικό της πατρίδας μας.
Σε αυτή την κατεύθυνση, λοιπόν, θα εξακολουθούμε να εργαζόμαστε μαζί με τον καγκελάριο». Κατ’ ουσίαν η Αθήνα, όπως επισημαίνουν στην «Απογευματινή», αρμόδιες κυβερνητικές πηγές, καλεί το Βερολίνο να σταματήσει να λειτουργεί ως «μαγνήτης» για πρόσφυγες και μετανάστες, κάτι που ήδη κάνει η γερμανική κυβέρνηση περιστέλλοντας αποφασιστικά την πολιτική γενναίων παροχών.
Την ίδια ώρα αξιώνει την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση φυσικών χερσαίων εμποδίων όπως ο φράχτης στον Έβρο. Από την πλευρά του ο Γερμανός καγκελάριος τόνισε ότι «είναι απόλυτα ξεκάθαρο για εμάς ότι αυτό που επιθυμούμε είναι να μη μιλούμε επί μακρόν αλλά να βρούμε πρακτικές απαντήσεις».
Πράσινος διάδρομος
Ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει και τη σημασία της συνεργασίας και σε ενεργειακό επίπεδο, χαρακτηρίζοντας υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας τον πράσινο ενεργειακό διάδρομο ανάμεσα σε Βορρά και Νότο, που όπως είπε αποτελεί σημαντικό βήμα και για την απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια αλλά και για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Συνομιλία με Μερτς και την ωραία Φράνκα
Με τον επικεφαλής του CDU, Φρίντριχ Μερτς, τον διάδοχο της Άνγκελα Μέρκελ, συναντήθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και είχε μια ενδιαφέρουσα συνομιλία σε εκδήλωση του ιδρύματος «Κόνραντ Αντενάουερ» με θέμα: «Ελλάδα και Ευρώπη: ένα νέο κεφάλαιο με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Φρίντριχ Μερτς». Τη συζήτηση διηύθυνε η πανέμορφη δημοσιογράφος Φράνκα Λέφελντ, σύζυγος του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ. Ο κ. Μερτς ρωτήθηκε για το Grexit που είχε προτείνει το κόμμα του, το CDU, παραδεχόμενος ότι η απόφαση της Άνγκελα Μέρκελ τότε ήταν σωστή. «Η χώρα σας είναι ισχυρός πυλώνας, Κυριάκο, για την ΕΕ και επιτρέψτε μου να πω ότι εξαρτόμαστε από ισχυρά κράτη-μέλη στην ΕΕ γιατί αντιμετωπίζουμε μεγάλες προκλήσεις στον κόσμο. Τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Ισραήλ.
Στις ΗΠΑ, επίσης, βλέπουμε την πιθανότητα ο Τραμπ να επανεκλέγει». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, από την πλευρά του, τάχθηκε εκ νέου υπέρ της πρότασης της Κομισιόν για «ιδιοκτησία» του δημοσιονομικού δρόμου κάθε κράτους-μέλους, αλλά και για δημοσιονομική ευελιξία με αντάλλαγμα τη συνεπή υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων ενόψει της αναμόρφωσης του Ευρωπαϊκού Συμφώνου Σταθερότητας. «Πρέπει να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος, όπου είχαμε πολύ μεγάλη λιτότητα και δρακόντεια δημοσιονομικά μέτρα με αποτέλεσμα έναν νέο κύκλο ύφεσης και αδυναμία επίτευξης των δημοσιονομικών μας στόχων», είπε ο κ. Μητσοτάκης. «Είναι αδιαπραγμάτευτη η δημοσιονομική μας πειθαρχία. Είναι δέσμευσή μου προς τους Έλληνες να μην ξαναπεράσουμε ό,τι έγινε το 2010», πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.