Η αντιμετώπιση των αυξανόμενων προκλήσεων της εποχής μας και η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών έχουν βασική προϋπόθεση τη διαμόρφωση μιας σύγχρονης δημόσιας διοίκησης. Απαιτείται ένα νέο μοντέλο διοίκησης προσανατολισμένο στο αποτέλεσμα, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και την αξιοκρατία, που θα αξιοποιεί ψηφιακά εργαλεία, θα εισαγάγει την Τεχνητή Νοημοσύνη, θα ενθαρρύνει τον διάλογο και τη συμμετοχή των πολιτών και, κυρίως, θα προσφέρει λύσεις.
Γράφει ο Δημήτρης Κιρμικίρογλου*
Η νέα αυτή δημόσια διοίκηση δεν μπορεί να διαμορφωθεί χωρίς την κατάλληλη επένδυση στον ανθρώπινο παράγοντα, που αποτελεί τον πιο καταλυτικό συντελεστή της. Είναι ανάγκη ο δημόσιος τομέας να προσελκύει τους καλύτερους επαγγελματίες, τους επιστήμονες, τα ταλέντα και να αναπτύξει σε όλο το ανθρώπινο δυναμικό του μια νέα κουλτούρα επαγγελματισμού, ακεραιότητας και καινοτομίας.Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών, με το οποίο θα θεσμοθετηθεί ένα νέο, ευέλικτο και πιο στοχευμένο σύστημα επιλογής και αξιολόγησης των διοικήσεων των φορέων του δημόσιου τομέα. Το νομοσχέδιο, το οποίο παρουσιάστηκε από την υπουργό Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως και την υφυπουργό Βιβή Χαραλαμπογιάννη και βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, αφορά περισσότερες από 600 θέσεις του δημόσιου τομέα σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, για τα οποία η επιλογή των διοικήσεων ανήκει στην κυβέρνηση. Κύριοι στόχοι του νομοσχεδίου είναι η αναβάθμιση των απαιτήσεων για κάθε θέση, ώστε τα στελέχη που θα επιλέγονται να έχουν αυξημένα προσόντα και ικανότητες, η ενίσχυση της αξιοκρατίας και της διαφάνειας, η αποτελεσματικότητα του συστήματος μέσω της επιτάχυνσης των διαδικασιών και η αξιολόγηση των διοικήσεων, ώστε, αν δεν επιτυγχάνουν τους στόχους τους, να αντικαθίστανται.
Ειδικότερα, για την ταχύτερη και ορθολογική επιλογή των διοικήσεων οι φορείς ομαδοποιούνται σε πανελλαδικής, τοπικής εμβέλειας ή ειδικού χαρακτήρα και προσαρμόζονται αναλόγως οι διαδικασίες επιλογής, οι οποίες πρέπει να διενεργούνται εντός συγκεκριμένων προθεσμιών, ώστε οι προσλήψεις να ολοκληρώνονται εγκαίρως. Για να εξασφαλίζεται ότι όσοι επιλέγονται θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στα καθήκοντά τους, προβλέπονται πιο αυξημένες απαιτήσεις και αυστηρά ελάχιστα προσόντα για τους υποψήφιους. Επίσης, εισάγονται σημαντικές καινοτομίες, όπως το τεστ δεξιοτήτων των υποψηφίων με ψηφιακό τρόπο, για πρώτη φορά οριζοντίως στον δημόσιο τομέα, ώστε να επιτυγχάνεται η απαραίτητη ισορροπία μεταξύ τυπικών και ουσιαστικών προσόντων. Η ενεργός συμμετοχή του ΑΣΕΠ στις διαδικασίες εγγυάται το αδιάβλητο.Το νέο νομοσχέδιο δίνει, επίσης, μεγάλο βάρος στο σύστημα αξιολόγησης των διοικήσεων φορέων του δημόσιου τομέα – με ετήσια σχέδια δράσης για κάθε φορέα, με συμβόλαια απόδοσης με τον αρμόδιο υπουργό, τα οποία θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του εποπτεύοντος υπουργείου, με αξιολόγηση των διοικήσεων ετησίως και, ανάλογα με την επίτευξη ή μη των τεθέντων στόχων, δυνατότητα ανταμοιβής (bonus παραγωγικότητας) ή άμεσης λήξης της θητείας τους και αντικατάστασής τους.
Ζούμε σε μία περίοδο κρίσιμων αλλαγών, γεωπολιτικών, κλιματικών και οικονομικών, όπου καλούμαστε διαρκώς να προβλέπουμε, να μαθαίνουμε και να προσαρμοζόμαστε. Η λογική της ήσσονος προσπάθειας δεν είναι πλέον αρκετή – ούτε ανεκτή από τους πολίτες. Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών αποτελεί άλλο ένα βήμα προς την οικοδόμηση μιας νέας δημόσιας διοίκησης που θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών, θα είναι προσηλωμένη στην επίτευξη αποτελεσμάτων και στις ανάγκες του μέλλοντος, που είναι ήδη μπροστά μας.
* Γενικός γραμματέας Δημόσιας Διοίκησης στο υπουργείο Εσωτερικών
