Σε νέα βάση από το 2026 ο τρόπος αυξήσεων των εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, καθώς θα συνδεθεί με τον μέσο δείκτη της αύξησης μισθών. Σύμφωνα με το πόρισμα της επιτροπής που έχει αναλάβει να μελετήσει τα σενάρια σύνδεσης μισθών/εισφορών, το σχέδιο θα περιλαμβάνει ένα μείγμα αύξησης των μισθών που θα είναι ευθυγραμμισμένο με τις εισφορές και τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης. Η αύξηση των εισφορών θα αποσυνδέεται έτσι από τον πληθωρισμό, ο οποίος δεν αντικατοπτρίζει πάντα στις μισθολογικές εξελίξεις.
Ετήσια αναπροσαρμογή
Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να οδηγήσει σε πρόσθετες αυξήσεις στις εισφορές, αν τηρηθεί το δεδομένο της πτώσης του πληθωρισμού για τα επόμενα χρόνια. Ο νέος τρόπος προβλέπει ότι οι εισφορές θα υπολογίζονται με βάση τον Δείκτη Μεταβολής Μισθών, τον οποίο θα καταρτίζει η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Αυτός ο δείκτης θα χρησιμοποιείται και για την ετήσια αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων. Σύμφωνα, λοιπόν, με πληροφορίες, θα υπάρχει «κόφτης», ώστε σε περιπτώσεις οικονομικής δυσπραγίας και αναταραχής, οι αυξήσεις να μην είναι υπέρμετρες.
– Για παράδειγμα, το 2024 ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 2,7%, ενώ η μεταβολή μισθών ήταν πάνω από 4%. Στην περίπτωση αυτή, ο «κόφτης» θα προβλέπει αύξηση εισφορών της τάξης του 2,9%-3%. Δηλαδή, θα υπήρχε μία επιπλέον επιβάρυνση της τάξης του 0,2%-0,3% αν οι αλλαγές ίσχυαν από το 2025.
Ευθυγράμμιση
Η αλλαγή αυτή επιδιώκει να ευθυγραμμίσει τις εισφορές με τον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, αποσυνδέοντάς τες από τον πληθωρισμό, ο οποίος δεν αντικατοπτρίζει πάντα τις εξελίξεις των εισοδημάτων. Ωστόσο, αυτό που θα παίξει καθοριστικό ρόλο και προτείνεται στο πόρισμα της Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), είναι η ανάγκη αύξησης των μέσων μισθών κατά τουλάχιστον 5%, ώστε να ξεπεραστεί η σταθερά προβληματική πορεία του πληθωρισμού και να ανακουφιστούν τα ελληνικά νοικοκυριά.
Μία ανάλογη όμως αύξηση στις εισφορές των μη μισθωτών, θα συνιστούσε σημαντική επιβάρυνση. Εάν ο δείκτης μισθών δείξει αύξηση 5%, τότε ισόποσα θα πρέπει να αυξηθούν οι ασφαλιστικές κατηγορίες των μη μισθωτών. Ήδη, στο υπουργείο Εργασίας, υπάρχουν εισηγήσεις για χαμηλότερη επιβάρυνση, καθώς στη διετία 2023-2024, οι εισφορές αυξήθηκαν πάνω από 13%, και αν προστεθεί άλλο ένα 5%, τότε η επιβάρυνση θα είναι μεγαλύτερη του 18% κατά την τελευταία τριετία.
Υπενθυμίζεται ότι η διάταξη περί ταυτόχρονης αύξησης των συντάξεων με τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων κρίθηκε αναγκαία, ώστε να διασφαλιστεί το ύψος των μελλοντικών συντάξεων των δικαιούχων. Εκτιμήθηκε ότι, αν έως τώρα δεν λαμβανόταν υπόψη ο πληθωρισμός στο τελικό ποσό των εισφορών, τότε θα ήταν πολύ πιθανό στο μέλλον οι συντάξεις που θα προέκυπταν γι’ αυτή την ομάδα εργαζομένων να είναι πολύ χαμηλές.
Κίνδυνοι
Από την άλλη πλευρά, το νέο σύστημα ενδέχεται να οδηγήσει σε σημαντικές αυξήσεις των εισφορών σε περιόδους υψηλής ανάπτυξης των μισθών, κάτι που μπορεί να αποτελέσει σημαντική επιβάρυνση για τους ασφαλισμένους, ιδιαίτερα αν τα εισοδήματά τους παραμένουν σταθερά ή μειώνονται, παρά την άνοδο των μισθών στην οικονομία. Επιπλέον, αν υπάρξουν μεγάλες διακυμάνσεις στους μισθούς, το νέο σύστημα μπορεί να προκαλέσει απρόβλεπτες και απότομες αυξήσεις στις εισφορές.
Εφημερίδα Απογευματινή
