Ο Κυριάκος Πιερρακάκης μπήκε πραγματικά με το δεξί στο υπουργείο Οικονομικών, καθώς είναι ο πρώτος υπουργός, που αναλαμβάνει το συγκεκριμένο πόστο σε μια οικονομία χωρίς ελλείμματα. Πριν καλά-καλά κάτσει στο γραφείο του, ήρθε η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από τη Moody’s. Τεράστιο δώρο για οποιονδήποτε ομόλογό του, καθώς το οικονομικό… χαλί είναι στρωμένο με τα υπερέσοδα, λόγω καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Παράλληλα, ο προκάτοχός του, Κωστής Χατζηδάκης, είχε ήδη προαναγγείλει ρεκόρ πλεονάσματος για το 2025, το οποίο του λύνει τα χέρια για επιπλέον παροχές.
Εκκρεμότητες
Παράλληλα, βρίσκει την εκτέλεση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης σε πολύ καλό δρόμο, με απορρόφηση κονδυλίων στο 63%. Η ανεργία βρίσκεται σε πορεία σημαντικής και διαρκούς μείωσης και οι τράπεζες σε άριστη κατάσταση. Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι «δεν έχει και πολλά πράγματα να κάνει». Λάθος! Μπροστά του ο νέος «τσάρος» έχει μεγάλα ανοιχτά θέματα που ζητούν άμεσα λύση. Ωστόσο, έχει αποδείξει πως είναι μεθοδικός, διαθέτει υπομονή και μπορεί να κόψει… γόρδιους δεσμούς. Συγκεκριμένα:
1. Κατ’ αρχάς, πρέπει να κρατήσει όρθιο το τιμόνι της οικονομίας ισορροπώντας μεταξύ λελογισμένων παροχών, που είναι αναγκαίες, και σταθερής οικονομικής πορείας για να μην τρέχουμε με νέα μνημόνια και νέες περικοπές. Ήδη, επτά χώρες της ΕΕ καταγράφουν έλλειμμα και μάλιστα μερικές από αυτές μας κουνούσαν το δάχτυλο πριν από μερικά χρόνια, όπως η Γερμανία και η Γαλλία.
2. Πρέπει να δημιουργήσει νέα προίκα εσόδων, με τη συνεχή μείωση της φοροδιαφυγής, καθώς αν πετύχει το 2025 νέα έσοδα πάνω από 1,4 δισ. ευρώ, τότε μπορεί να προσφέρει σημαντικές ενισχύσεις, όπως μείωση φόρων και στήριξη εισοδημάτων, χωρίς να του πει η Ευρώπη «τι κάνεις, υπουργέ;».
3. Αν σταθεί τυχερός και στη ρήτρα διαφυγής με τις αμυντικές δαπάνες, θα πάρει μία ακόμη βαθιά ανάσα, ώστε να προχωρήσει σε νέα βήματα για τις αναγκαίες και επείγουσες παρεμβάσεις υπέρ της κοινωνίας. Αν δεν υπολογιστούν τα 540 δισ. ευρώ των αμυντικών δαπανών μέσω της ρήτρας διαφυγής από φέτος, θα έχει επιπλέον ευχέρεια τουλάχιστον 250-280 εκατ. ευρώ.
4. Πρέπει να πετύχει αύξηση στα 950 ευρώ του κατώτατου μισθού, ο οποίος μαζί με τις τριετίες θα πρέπει να ξεπεράσει το 2027 τα 1.150 ευρώ καθαρά και τα 1.342 ευρώ ο μέσος μισθός.
5. Πρέπει να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές, κάτι που επιθυμεί και ο πρωθυπουργός για τη μεσαία τάξη. Πρέπει να βρει ενδιάμεσο φορολογικό συντελεστή πάνω από το 9%, ώστε να στηριχθεί η μεσαία τάξη.
6. Πρέπει να προσέξει πολύ τους συνταξιούχους που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα μειωμένης αγοραστικής δύναμης. Με σταθερά βήματα θα πρέπει να ενισχυθούν ουσιαστικά, καθώς ακόμα δεν έχουν αποκατασταθεί οι πληγές από τα 75 δισ. ευρώ που τους άρπαξε ο ΣΥΡΙΖΑ με το τρίτο μνημόνιο και εξαιτίας των οποίων τελικά στράφηκαν στις κυβερνήσεις Μητσοτάκη.
7. Ο κ. Πιερρακάκης μπορεί να στηρίξει την κοινωνία που έχει προβλήματα με την ακρίβεια, το ρεύμα και τις καθημερινές ανάγκες. Άλλωστε, γι’ αυτό επελέγη από τον πρωθυπουργό.
8. Θα πρέπει να κινήσει γρηγορότερα το θέμα της στέγης, το οποίο μπορεί να εξελιχθεί σε μηχανή ενίσχυσης αδύναμων συμπολιτών μας. Έχει την πλήρη στήριξη της Ευρώπης, αν την χρειαστεί.
9. Οι πληρωμές χρεών παρελθόντων ετών αποτελούν τεράστιο βάρος, από το οποίο πρέπει να απαλλαγούμε σταδιακά.
Όταν μιλούν οι αριθμοί…
Να δούμε, όμως, τους όρους και τα όρια που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Το σκληρό πλαίσιο, εντός του οποίου μπορούμε να κινηθούμε ως χώρα, προβλέπει ότι σε κάθε παροχή πρέπει να έχεις και το αντίστοιχο ποσό κάλυψης, ώστε να μη δημιουργούνται ελλείμματα. Μερικά από τα θέματα για τα οποία, στην κυριολεξία, θα χρειαστεί αγώνας να λυθούν, τηρώντας τις αυστηρές προϋποθέσεις των Βρυξελλών, είναι τα εξής:
– Φοροελαφρύνσεις. Τα επιπλέον φορολογικά έσοδα του 2025 αναμένεται να οδηγήσουν σε μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών για τους εργαζόμενους. Οι φοροαπαλλαγές που «βλέπει» το οικονομικό επιτελείο θα κινηθούν στα 400-500 εκατ. ευρώ.
– Επιστροφή αναδρομικών – επαναφορά Δώρων. Αφορά τον 13ο και 14ο μισθό δημοσίων υπαλλήλων, κόστους 2,8 δισ. ευρώ, και επίσης τη 13η και 14η σύνταξη με κόστος 5 δισ. ευρώ (μόνο ο 13ος κοστίζει 1,4 δισ. ευρώ). Ακολουθούν τα αναδρομικά που κέρδισαν οι συνταξιούχοι στα δικαστήρια. Δύσκολη η εξίσωση, καθώς όλα μαζί ξεπερνούν τα 10 δισ. ευρώ, ενώ η Ευρώπη για όλες τις ανάγκες -χαριστικά- μας επιτρέπει δημόσιες δαπάνες 3,7 δισ. ευρώ! Το δίλημμα είναι, φοροελαφρύνσεις ή αναδρομικά; Γιατί -κατά την Ευρώπη- και τα δύο δεν γίνονται, εφόσον ξεπερνούν τις αντοχές και οδηγούν σε νέα μνημόνια…
– Δημόσιο χρέος. Το γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής τονίζει ότι «είναι η πρώτη προτεραιότητα και πρέπει να φτάσει στο επίπεδο των χωρών της ΕΕ». Συνεπώς, πρέπει να μειωθεί δραστικά. Ήδη, έχει αρχίσει η χώρα να αποπληρώνει χρέη σε βάθος πενταετίας.
– Πάταξη φοροδιαφυγής. Εδώ χρειάζεται προσοχή! Το 2024 τα επιπλέον έσοδα έφτασαν στα 800 εκατ. ευρώ από ΦΠΑ και 500 εκατ. ευρώ από τα μέτρα των ελεύθερων επαγγελματιών. Για το 2025 το ποσό θα ξεπεράσει το 1,3-1,4 δισ. ευρώ. Οι φοροαπαλλαγές που έχει σχεδιάσει η κυβέρνηση για τη μεσαία τάξη, υπολογίζονται σε 300-500 εκατ. ευρώ.
Το πλάνο της διετίας
Η εξαίρεση των εξοπλιστικών δαπανών ύψους 540 εκατ. ευρώ, λόγω της ρήτρας διαφυγής, προσφέρει βαθιά δημοσιονομική ανάσα 1 δισ. ευρώ. Αναλυτικά:
– Μεγέθη Προϋπολογισμού 2025. Το Σύμφωνο Σταθερότητας ορίζει δαπάνες 3,7 δισ. ευρώ, ενώ ο Προϋπολογισμός 3,6 δισ. ευρώ. Μας δίνει αέρα 100 εκατ. ευρώ λόγω υπερπλεονάσματος. Ολόκληρο το ποσό πήγε υπέρ του επιδόματος των ένστολων. Η Ευρώπη απαγορεύει υπέρβαση δαπανών, εκτός αν έχουμε αύξηση εσόδων από μείωση της φοροδιαφυγής. Αν δαπανήσουμε όμως περισσότερα, τότε μπαίνουμε στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, άρα περιοριστικά μέτρα και πάλι… Λόγω της υπέρβασης των φορολογικών εσόδων, η Ευρώπη από το 3% μας αναβάθμισε στο 3,7% για το 2025 και 3,6% αντί για 3% το 2026.
– Μεγέθη Προϋπολογισμού 2026. Εδώ έχουμε 3,6 δισ. ευρώ. Από αυτά, το 1 δισ. ευρώ πάει στην αύξηση των λειτουργικών δαπανών και το 1 δισ. ευρώ σε αυξήσεις συντάξεων. Δηλαδή, 400 εκατ. ευρώ για νέες συντάξεις και 600 εκατ. ευρώ για τις αυξήσεις. Στα εξοπλιστικά έχουμε 540 εκατ. ευρώ επιπλέον για αμυντικές δαπάνες, 111 εκατ. ευρώ για επιδόματα ένστολων, 360 εκατ. ευρώ για την αύξηση στον εισαγωγικό μισθό των δημοσίων υπαλλήλων (βάσει κατώτατου), 40 εκατ. ευρώ για το επίδομα επίτευξης στόχων στο Δημόσιο κ.ο.κ.
– Για τον ΕΝΦΙΑ: 10 εκατ. ευρώ για απαλλαγή των κενών ακινήτων που νοικιάζονται.
* Ο Γιώργος Αυτιάς είναι ευρωβουλευτής της ΝΔ
Εφημερίδα Απογευματινή
