Το τεκμήριο ακινήτου ανέκαθεν ήταν ο πονοκέφαλος κάθε φορολογούμενου. Χιλιάδες Έλληνες πολίτες αντιμετωπίζουν πραγματική δυσκολία να το καλύψουν, ενώ η κατάργησή τους φαίνεται πως αργεί… Ειδικά φέτος το ζήτημα είναι πιο σύνθετο. Συγκεκριμένα, με βάση τα στατιστικά στοιχεία:
– Σχεδόν ένας στους τρεις φορολογούμενους πέφτει στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης και φορολογείται για εισόδημα που δεν έχει και το οποίο προέρχεται αποκλειστικά από αυτά τα τεκμήρια. Έτσι, σε σύνολο 6.370.099 φορολογούμενων το 30,3% φορολογήθηκε με βάση τα τεκμήρια και όχι με βάση το εισόδημα! Πάνω από 1.930.000 πολίτες, ενώ δήλωσαν εισοδήματα συνολικού ύψους 3,3 δισ. ευρώ, προσετέθη σε αυτούς εισόδημα 5,49 δισ. ευρώ λόγω τεκμηρίων.
– Σε συζύγους φορολογουμένων βρέθηκε επιπλέον διαφορά εισοδήματος και τεκμηρίων διαβίωσης 1,29 δισ. ευρώ! Έτσι, ενώ είχαν δηλώσει εισόδημα 411.560.000 ευρώ, βρέθηκαν «δηλωμένοι» με 1,73 δισ. ευρώ.
Όπως προβλέπεται από τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις:
– Το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία υπολογίζεται κλιμακωτά. Το πλαίσιο εφαρμογής είναι η επιφάνεια του ακινήτου. Ισχύουν τα εξής: Έως 80 τετραγωνικά μέτρα κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ. Από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ. Από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ. Από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ. Από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
– Αυτά τα ποσά προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ.
– Επιπλέον επιβάρυνση κατά 70% ισχύει για ακίνητα με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω.
– Στις μονοκατοικίες όλα τα πιο πάνω ποσά αυξάνονται κατά 20%.
– Στις δευτερεύουσες κατοικίες τα σχετικά ποσά είναι μειωμένα κατά 50%.
– Στους βοηθητικούς χώρους της κύριας οικίας ισχύει τεκμήριο 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Εδώ το τεκμήριο ισχύει ανεξάρτητα από την επιφάνεια του ακινήτου.
– Προσοχή! Τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες έχουν άμεση επίπτωση φορολογικά σε όσους ανήκει το ακίνητο, σε όσους νοικιάζουν, αλλά και σε όσους έχει παραχωρηθεί δωρεάν, καθώς το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση ακινήτου θεωρείται εισόδημα από εκμετάλλευση ακίνητης περιουσίας!
– Μάλιστα φορολογείται με 15% για το τμήμα του μέχρι το επίπεδο των 12.000 ευρώ, με 35% για το τμήμα πάνω από τα 12.000 και μέχρι τα 35.000 ευρώ και με 45% στο τμήμα πάνω από τα 35.000 ευρώ.
– Το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση ακινήτου επιβαρύνεται επίσης με ειδική εισφορά αλληλεγγύης 2,2%-10%, αν υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ. Επίσης, έχει εισφορά, αν το σύνολο των εισοδημάτων του πολίτη περνά τα 12.000 ευρώ.
– Μία ακόμη λεπτομέρεια: από την εφαρμογή φόρου εισοδήματος 15%-45% και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης 2,2%-10% εξαιρείται μόνο το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση πρώτης κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από τους γονείς προς τα τέκνα τους ή από τα τέκνα προς τους γονείς τους.
Διέξοδοι
Πώς όμως μπορείτε να απελευθερωθείτε από τα τεκμήρια; Παρακάτω τα εισοδήματα που λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη των τεκμηρίων:
– Από έσοδα αποζημίωσης λόγω απόλυσης από την εργασία.
– Από επιδόματα ανεργίας και ΕΚΑΣ.
– Τα κέρδη από μετοχές και αμοιβαία κεφάλαια.
– Βοηθούν τόκοι από ρέπος, έντοκα γραμμάτια και ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου και οι τόκοι από καταθέσεις στις τράπεζες.
– Το εφάπαξ ή η αποζημίωση από ασφαλιστική εταιρεία.
– Από πώληση περιουσιακών στοιχείων όπως ακινήτων, αυτοκινήτων, κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας και λοιπών. Για όλα απαιτούνται αποδείξεις και παραστατικά. Για αγοραπωλησία αυτοκινήτων μεταξύ ιδιωτών αρκεί μία υπεύθυνη δήλωση του νόμου 1599/1986 από τους δύο συναλλασσόμενους.
– Ποσά που εισήγαγε στην Ελλάδα ο φορολογούμενος το 2019 είτε σε ευρώ είτε σε συνάλλαγμα. Χρειάζεται το πρωτότυπο παραστατικό της τράπεζας.
– Δάνεια από τράπεζες, συγγενείς ή τρίτους. Η σύναψη δανείου αποδεικνύεται από συμβολαιογραφικό ή ιδιωτικό έγγραφο.
– Ποσά από δωρεές και γονικές παροχές, με σχετικό πιστοποιητικό της οικείας ΔΟΥ ότι η δωρεά ή γονική παροχή έγινε πριν από την 31η/12/2019.
– Κέρδη από λαχεία, ΠPO-ΠO, ΛOTTO, TZΟKEP, Προκαθορισμένο Στοίχημα κ.λπ. τυχερά παιχνίδια του ΟΠΑΠ. Για όλα αυτά απαιτείται βεβαίωση από τον Οργανισμό.
– Επίκληση εισοδημάτων παρελθόντων οικονομικών ετών ή η γνωστή μέθοδος της «ανάλωσης κεφαλαίου παρελθόντων ετών» που μπορεί να δικαιολογήσει την όποια διαφορά.