Χιλιάδες υποθέσεις με αφορολόγητες γονικές παροχές και δωρεές χρηματικών ποσών μεταξύ συγγενών πρώτου βαθμού έπιασε το «ραντάρ» των ελεγκτικών Αρχών, καθώς οι περισσότερες από αυτές αφορούν πρόσωπα που δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ που ισχύει από τον Οκτώβριο του 2021, με αποτέλεσμα να καταγράφονται ως κρούσματα παράνομων συναλλαγών. Μάλιστα, έχει ήδη ξεκινήσει περαιτέρω έρευνα από την ΑΑΔΕ, με στόχο τον εντοπισμό περιπτώσεων διακίνησης μαύρου χρήματος και κρυφών εισοδημάτων μέσα από τις τριγωνικές μεταβιβάσεις χρημάτων.
Μέσω τρίτου
Οι έλεγχοι στις δηλώσεις που υποβλήθηκαν στην πλατφόρμα myPROPERTY με τα αντίστοιχα στοιχεία των τραπεζών αποκάλυψαν υποθέσεις γονικών παροχών και δωρεών με χρηματικά ποσά από τους γονείς στα παιδιά ή από τους παππούδες και τις γιαγιάδες στα εγγόνια τους, οι οποίες δεν πραγματοποιήθηκαν με μεταφορά χρηματικών ποσών μέσα από τις τράπεζες, όπως ορίζει ο νόμος, αλλά με μετρητά τα οποία κατατέθηκαν στον τραπεζικό λογαριασμό του δωρεοδόχου και για τα οποία θα έπρεπε να καταβληθεί φόρος 10%. Επίσης, εντοπίστηκαν περιπτώσεις εικονικών γονικών παροχών σε πρόσωπα τα οποία δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ.
Συγκεκριμένα, κατά τον έλεγχο των δηλώσεων βρέθηκαν περιπτώσεις που ένα παιδί από την οικογένεια έχει δωρίσει χρήματα στον πατέρα ή τη μητέρα του και ο γονέας στη συνέχεια με γονική παροχή έδωσε τα χρήματα στο άλλο του παιδί. Με ενδιάμεσο δηλαδή τον γονέα, τα χρήματα πέρασαν από τον έναν αδελφό στον άλλο. Για αυτή την τριγωνική συναλλαγή δεν πληρώθηκε ούτε ένα ευρώ φόρος, καθώς η δωρεά χρημάτων έως 800.000 ευρώ από το παιδί στον γονιό είναι αφορολόγητη, όπως επίσης και η γονική παροχή που έγινε στη συνέχεια από τον γονιό στο παιδί (συγγενείς α΄ βαθμού).
Ωστόσο, η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει ότι στις δωρεές χρημάτων μεταξύ αδελφών δεν ισχύει το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος 20% από το πρώτο ευρώ. Στις διαδοχικές γονικές παροχές η εφορία ελέγχει το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των πράξεων. Αν είναι μικρότερο των έξι μηνών, η συγκεκριμένη συναλλαγή θεωρείται ύποπτη και μπαίνει στο στόχαστρο του ελεγκτικού μηχανισμού. Ένα ακόμη σημείο που εξετάζεται είναι αν ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην α΄ κατηγορία δικαιούχων (π.χ. αδελφός).
Οδηγίες ΑΑΔΕ
Με βάση τις οδηγίες της ΑΑΔΕ, ξεκαθαρίζεται πλήρως το τοπίο σχετικά με τις δωρεές και τις γονικές παροχές περιουσιακών στοιχείων, στις οποίες -μεταξύ άλλων- διευκρινίζεται πότε ισχύει το αφορολόγητο και σε ποιες περιπτώσεις καταλογίζεται φόρος:
1. Πότε επιβάλλεται φόρος δωρεάς-γονικής παροχής;
Φόρος γονικής παροχής ή δωρεάς επιβάλλεται όταν μεταβιβάζεται με γονική παροχή περιουσιακό στοιχείο σε φυσικό πρόσωπο ή δωρίζεται σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
2. Σε ποια περιουσιακά στοιχεία επιβάλλεται φόρος δωρεάς-γονικής παροχής;
α) Στα περιουσιακά στοιχεία κάθε μορφής που βρίσκονται στην Ελλάδα.
β) Στα κινητά που βρίσκονται στο εξωτερικό και ανήκουν σε Έλληνα.
γ) Στα κινητά που βρίσκονται στο εξωτερικό, ανήκουν σε αλλοδαπό και δωρίζονται σε ημεδαπό.
δ) Στα κινητά που βρίσκονται στο εξωτερικό, ανήκουν σε αλλοδαπό και δωρίζονται σε αλλοδαπό που έχει την κατοικία του στην Ελλάδα.
3. Ποια είναι η ισχύουσα φορολογική κλίμακα στις δωρεές-γονικές παροχές;
Για δικαιούχους πρόσωπα της α΄ κατηγορίας (σύζυγος, μέρος συμφώνου συμβίωσης, τέκνα, εγγόνια και γονείς) ισχύει νέα φορολογική κλίμακα για τις δωρεές ή τις γονικές παροχές που πραγματοποιούνται προς αυτούς από την 1/10/2021, με αφορολόγητο όριο 800.000 ευρώ και επιβολή φόρου με αυτοτελή συντελεστή 10% για την υπερβάλλουσα αξία μετά την αφαίρεση του αφορολόγητου ποσού, εφόσον δηλαδή η φορολογητέα αξία του περιουσιακού στοιχείου που δωρίζεται ή το οποίο αφορά η γονική παροχή υπερβαίνει τις 800.000 ευρώ.
4. Σε ποια περιουσιακά στοιχεία εφαρμόζεται η νέα κλίμακα στις δωρεές και γονικές παροχές;
Εφαρμόζεται στις δωρεές και γονικές παροχές οποιασδήποτε φύσεως περιουσίας (κινητής και ακίνητης) με δωρεοδόχους τα πρόσωπα της α΄ κατηγορίας (σύζυγος, μέρος συμφώνου συμβίωσης, τέκνα, εγγόνια και γονείς) και στις χρηματικές γονικές παροχές ή χρηματικές δωρεές προς τα ανωτέρω πρόσωπα εφόσον αυτές διενεργούνται (αποδεδειγμένα) με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
5. Πώς φορολογείται η δωρεά-γονική παροχή χρηματικών ποσών;
Η δωρεά-γονική παροχή χρηματικών ποσών (πλην αυτών που μεταφέρονται μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, για τα οποία ισχύει αφορολόγητο 800.000 ευρώ για δικαιούχους πρόσωπα της α΄ κατηγορίας) φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 10% για δωρεοδόχους που υπάγονται στην α΄ κατηγορία.
Εφημερίδα Απογευματινή