Σε κατάσταση συναγερμού θέτει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ο πόλεμος στο Ισραήλ, καθώς απειλεί με νέα ανατροπή τον μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό, ενώ βάζει στο τραπέζι πρόσθετα μέτρα στήριξης, υπονομεύοντας τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πληθαίνουν και εντείνονται οι ανησυχίες για τους δημοσιονομικούς κραδασμούς και τις επιπτώσεις στην οικονομία από την πολεμική σύρραξη στη Μέση Ανατολή, που αλλάζει βίαια τον ενεργειακό χάρτη, με τις τιμές στο πετρέλαιο να κάνουν άλμα, αγγίζοντας ακόμη και τα 86,65 δολάρια το βαρέλι (μπρεντ).
Να σημειωθεί ότι το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού συντάχθηκε με την πρόβλεψη για μέση τιμή αργού πετρελαίου στα 81,2 δολάρια το βαρέλι το 2024, από 81,8 δολάρια φέτος, με αποτέλεσμα ο λογαριασμός των νοικοκυριών για το κόστος της θέρμανσης να προμηνύεται «καυτός».
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, που παρακολουθούν τις εξελίξεις, δεν αποκλείουν μεγαλύτερη χρηματοδοτική δύναμη πυρός για την ανάσχεση των παρενεργειών, αλλά τη δεδομένη στιγμή δεν υπάρχει διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος με τα περιθώρια να είναι στενά, καθώς, όπως λένε χαρακτηριστικά, ο προϋπολογισμός «αυτό που είχε να δώσει το έδωσε», οπότε αυτό που βλέπουμε είναι «από εδώ και πέρα», με την ταχύτητα της ανάπτυξης να είναι το βαρόμετρο.
Πρωτογενές πλεόνασμα
Συνεπώς, αν υπάρξουν κινήσεις, αυτές θα είναι προς το τέλος του χρόνου και εφόσον απελευθερωθεί ταμειακός χώρος πάνω από την πρόβλεψη του 2023 για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ, που θα πρέπει πρώτα να «κλειδώσει», επιτρέποντας στην κυβέρνηση να μοιράσει το παραπάνω.
«Θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τον στόχο για το πλεόνασμα, καθώς ο πήχυς για το 2024 ανεβαίνει στο 2,1% του ΑΕΠ», τονίζουν οι ίδιες πηγές, χωρίς ωστόσο να υποτιμούν τις άλλες δύο κόκκινες γραμμές του προγράμματος σχεδιασμού: να μην υποχωρήσουν τα ταμειακά διαθέσιμα κάτω από τα 35-36 δισεκατομμύρια ευρώ, που αποτελούν ασπίδα για φθηνότερο δανεισμό από τις αγορές, και τα μέτρα στήριξης να είναι στοχευμένα και να έχουν συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα έτσι ώστε το δημοσιονομικό κόστος να είναι μικρό, καθώς η χώρα έχει μπροστά της δύο αξιολογήσεις από τους ξένους οίκους προκειμένου να εδραιώσει την αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου σε καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας.
Υπό αυτό το πρίσμα θα εξεταστεί το ακριβό μέτρο της διατήρησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε εστίαση, μεταφορές, τουρισμό και πολιτισμό για ένα ακόμη εξάμηνο, έως τον Ιούνιο του 2024, με τη διαφορά ότι η επέκταση δεν θα είναι οριζόντια αλλά στοχευμένη προκειμένου η τρύπα στα ταμεία να μη φτάσει τα 250.000.000 ευρώ. Το σενάριο που κερδίζει έδαφος είναι ο μειωμένος ΦΠΑ να παραταθεί για τα εισιτήρια και τον καφέ προκειμένου να αποφευχθούν νέες επιβαρύνσεις για τους καταναλωτές.
Ανοιχτό είναι επίσης το ενδεχόμενο της χορήγησης μίας νέας επιταγής ακρίβειας σε ευάλωτους και άνεργους ή νέες παρεμβάσεις στα καύσιμα με απευθείας επιδοτήσεις στην αντλία, εφόσον οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά. Υπενθυμίζεται ότι η επιταγή ακρίβειας των 250 ευρώ πέρυσι τα Χριστούγεννα είχε στοιχίσει 232.000.000 ευρώ και άλλα 94.000.000 ευρώ η επιδότηση στο πετρέλαιο θέρμανσης.
