Σε ρύθμιση που θα άρει τις ανισότητες στο μισθολόγιο δεκάδων χιλιάδων δημόσιων υπαλλήλων με προσωπική διαφορά προσανατολίζεται η κυβέρνηση. Το νέο πλαίσιο που επεξεργάζεται το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους θα επιτρέπει εκ νέου αυξήσεις ανάλογα με το μισθολογικό κλιμάκιο (ΜΚ), διορθώνοντας τη στρέβλωση που έχει διατηρηθεί για πάνω από μια δεκαετία και επιβαρύνει κυρίως όσους διαθέτουν μικρή προσωπική διαφορά.
Ποιούς αφορά
Από τον Μάιο του 2024 έληξε η διετής αναστολή συμψηφισμών των αυξήσεων μισθών με την προσωπική διαφορά λόγω αλλαγής κλιμακίου, που είχε εφαρμοστεί εκτάκτως προκειμένου να ενισχυθούν οι αποδοχές λόγω της πληθωριστικής κρίσης. Με την επιστροφή στο παλαιό καθεστώς, οι αυξήσεις στους μισθούς δεν οδηγούν πλέον σε πραγματική αύξηση αποδοχών αλλά αποκλειστικά σε μείωση της προσωπικής διαφοράς, όπως ορίζουν οι μνημονιακές διατάξεις του 2011 που εισήγαγαν το ενιαίο μισθολόγιο για όλο το Δημόσιο.
Το ενιαίο μισθολόγιο οδήγησε σε προσωπική διαφορά μεταξύ των συγκριτικά υψηλότερων μισθών που είχαν πολλοί υπάλληλοι πριν από αυτό και των χαμηλότερων μισθών μετά την έναρξη ισχύος του. Στη συνέχεια αποφασίστηκε η προσωπική διαφορά να συμψηφίζεται με τις αυξήσεις τις οποίες θα έπαιρναν οι δημόσιοι υπάλληλοι καθώς ανέβαιναν κλιμάκιο. Με άλλα λόγια, πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι, αν και ανέβαιναν κλιμάκιο, δεν έπαιρναν την αναλογούσα αύξηση. Και αυτό μέχρι να αποσβεσθεί η προσωπική διαφορά, όπως συμβαίνει και με τους συνταξιούχους.
Στρεβλώσεις
Η προσωπική διαφορά παραμένει βασικός παράγοντας ανισοτήτων, καθώς υπάλληλοι με ίδια χρόνια υπηρεσίας και προσόντα συχνά λαμβάνουν διαφορετικές αποδοχές, ανάλογα με το πότε προσελήφθησαν, προήχθησαν ή αναγνωρίστηκαν τα επιπλέον προσόντα τους. «Δεν μπορεί υπάλληλος με 700 ευρώ προσωπική διαφορά να αντιμετωπίζεται το ίδιο με άλλον που έχει μόλις 100 ευρώ, ενώ οι συνολικές αποδοχές του δεύτερου είναι κατά 680 ευρώ χαμηλότερες», τόνισε χαρακτηριστικά στη Βουλή ο υφυπουργός Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς.
Οι αυξήσεις που θεσπίστηκαν από το 2023 -όπως η αύξηση του κατώτατου μισθού και το επίδομα επικινδυνότητας- συνεχίζουν να χορηγούνται σε όλους ανεξαιρέτως τους υπαλλήλους, χωρίς συμψηφισμό με την προσωπική διαφορά. Ωστόσο, η ανάγκη διαμόρφωσης ενός δικαιότερου συστήματος μισθολογικής εξέλιξης παραμένει. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους μελετά τρόπους εξισορρόπησης του συστήματος ώστε να αποκατασταθεί η ισοτιμία στις αποδοχές χιλιάδων υπαλλήλων με παρόμοια χαρακτηριστικά. Η τελική ρύθμιση αναμένεται να εξειδικευτεί το επόμενο διάστημα, με στόχο να εφαρμοστεί σταδιακά στα μισθολόγια του δημόσιου τομέα.
Μάλιστα ο κ. Πετραλιάς παρουσίασε στη Βουλή συγκεκριμένα παραδείγματα για να αποδείξει τις αδικίες που προκαλούνται από το σύστημα προσωπικής διαφοράς στους δημόσιους υπαλλήλους. Όπως ανέφερε, οι στρεβλώσεις έχουν οδηγήσει σε παραλογισμούς στη μισθολογική εξέλιξη, καθώς υπάλληλοι με τα ίδια προσόντα και χρόνια υπηρεσίας λαμβάνουν αποδοχές με τεράστιες διαφορές, λόγω της χρονικής στιγμής που έγιναν οι προαγωγές ή αναγνωρίστηκαν τα επιπλέον προσόντα τους.
Παραδείγματα
Ορισμένα πραγματικά παραδείγματα:
1. Υπάλληλος του δημόσιου τομέα με 15 χρόνια υπηρεσίας και μεταπτυχιακό δίπλωμα λαμβάνει 700 ευρώ ως προσωπική διαφορά, ενώ συνάδελφός του με ακριβώς τα ίδια προσόντα και χρόνια υπηρεσίας αλλά με μικρότερη προσωπική διαφορά (100 ευρώ) παίρνει 680 ευρώ λιγότερα κάθε μήνα.
2. Δύο υπάλληλοι του ίδιου φορέα, με ίδια ακαδημαϊκά προσόντα και υπηρεσία 10 ετών, αλλά με διαφορετική ημερομηνία πρόσληψης, έχουν αποδοχές που διαφέρουν σημαντικά λόγω της εφαρμογής των μνημονιακών νόμων που περιορίζουν τις αυξήσεις σε εκείνους με προσωπική διαφορά.
3. Δύο υπάλληλοι του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ο ένας με 7 έτη υπηρεσίας στο 4ο ΜΚ έχει βασικό μισθό 1.339 ευρώ και 486 ευρώ προσωπική διαφορά, δηλαδή σύνολο 1.825 ευρώ. Ο άλλος με 23 έτη υπηρεσίας έχει βασικό μισθό 1.711 ευρώ και προσωπική διαφορά 92 ευρώ, δηλαδή συνολικά 1.833 ευρώ. Με 16 έτη υπηρεσίας παραπάνω ο ένας από τον άλλο, παίρνουν σχεδόν τον ίδιο μισθό.
4. Υπάλληλος που προήχθη πριν από δύο χρόνια και είχε αναγνωρισμένα μεταπτυχιακά προσόντα λαμβάνει αυξήσεις σύμφωνα με το παλιό σύστημα, ενώ άλλος υπάλληλος που προήχθη πιο πρόσφατα με τις ίδιες ακριβώς προϋποθέσεις έχει υποστεί μεγάλη καθυστέρηση στην αναγνώριση της προαγωγής του.
5. Δύο υπάλληλοι του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης στο 10ο ΜΚ με 19 έτη υπηρεσίας και οι δύο έχουν βασικό μισθό 1.693 ευρώ, αλλά ο ένας έχει προσωπική διαφορά 203 ευρώ ενώ ο άλλος 999 ευρώ. Οι συνολικές αποδοχές του πρώτου είναι 1.896 ευρώ ενώ του δεύτερου 2.699 ευρώ, δηλαδή 42% υψηλότερες αποδοχές.
