Ένας στους επτά Έλληνες (14%) δηλώνει ότι κατέχει κρυπτονομίσματα. Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, στην Ελλάδα εντοπίζεται το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωζώνη, με υψηλότερο να έχει μόνο η Σλοβενία (15%) και τον μέσο όρο να διαμορφώνεται στο 9%.
Επτά στους δέκα Έλληνες που κατέχουν κρυπτονομίσματα αναφέρουν ότι τα επιλέγουν ως μορφή αποταμίευσης – ποσοστό ελαφρώς υψηλότερο του μέσου όρου στην Ευρωζώνη (64%), που όμως υπολείπεται εκείνων σε Ολλανδία (90%), Γερμανία (82%) και τρεις ακόμα χώρες. Φαίνεται ότι οι εντυπωσιακές αποδόσεις του τελευταίου έτους κατάφεραν να κάμψουν τις επιφυλάξεις σε σχέση με τις έντονες διακυμάνσεις των τιμών.
Το πιο γνωστό κρυπτονόμισμα, το bitcoin, άξιζε το 2010 λιγότερο από 10 σεντς. Μέσα σε τέσσερα χρόνια εκτοξεύτηκε στα 1.200 δολάρια, για να υποχωρήσει σε λιγότερο από 12 μήνες κάτω από τα 100 δολ. Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ έγινε για πρώτη φορά πρόεδρος των ΗΠΑ, η τιμή ήταν λίγο πάνω από τα 800 δολ. αλλά στο τέλος του ίδιου έτους είχε ξεπεράσει τα 10.000 δολ. Τον Νοέμβριο του 2021 έφτασε ακόμα και στα 56.000 δολ., για να υποχωρήσει το 2022 στα 15.000 δολ. Λίγο μετά τη νέα εκλογή του Τραμπ, η τιμή ξεπέρασε τα 100.000 δολ. Τις τελευταίες 20 ημέρες έχει υποχωρήσει πάνω από 15%.
Μέσο πληρωμών
Αν και οι Έλληνες δείχνουν εξοικειωμένοι με την κερδοσκοπική πλευρά, δεν ισχύει το ίδιο και με τη χρήση των κρυπτονομισμάτων ως μέσου πληρωμής. Μόλις το 11% δηλώνει ότι κατέχει κρυπτονομίσματα για να πραγματοποιεί πληρωμές. Ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη είναι 16% και υψηλότερα από την Ελλάδα ποσοστά εντοπίζονται σε 13 οικονομίες της Ευρωζώνης.
Βασικό μέσο συναλλαγών στην Ελλάδα παραμένουν τα μετρητά, αν και το μερίδιό τους έχει περιοριστεί αισθητά την τελευταία δεκαετία, με καταλύτη της αλλαγής τα capital controls. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, το 54% του πλήθους των συναλλαγών πραγματοποιείται με μετρητά και μόνο το 37% με κάρτα. Η σχέση αντιστρέφεται ως προς την αξία των συναλλαγών, όπου το 47% διεκπεραιώνεται μέσω κάρτας και το 42% με μετρητά.
Τα ποσοστά αυτά δεν απέχουν σημαντικά από τους μέσους όρους της Ευρωζώνης. Η Μάλτα είναι η οικονομία όπου τα μετρητά χρησιμοποιούνται περισσότερο στις συναλλαγές (67%) και η Ολλανδία εκεί όπου χρησιμοποιούνται λιγότερο (22%). Μετρητά χρησιμοποιούν περισσότερο οι πιο ηλικιωμένοι, με τους νεότερους να στρέφονται στις πληρωμές μέσω εφαρμογής κινητού. Τέλος, στα αξιοσημείωτα η πρωτιά της Ελλάδας στα τεχνικά προβλήματα κατά τη χρήση κάρτας, με το 29% να αναφέρει τουλάχιστον ένα περιστατικό κατά τον προηγούμενο μήνα.
Στο στόχαστρο του ΥΠΟΙΚ τα κέρδη από τα cryptos
Το νομοθετικό κενό για τον προσδιορισμό και τον τρόπο φορολόγησης των εισοδημάτων από τις συναλλαγές με κρυπτονομίσματα επιχειρεί να κλείσει το υπουργείο Οικονομικών, αναμένοντας τις προτάσεις ειδικής επιτροπής που έχει αναλάβει να μελετήσει το πλαίσιο και να προτείνει μέτρα που θα μπλοκάρουν το μαύρο χρήμα που ρέει μέσα από τα κανάλια των ψηφιακών νομισμάτων. Σήμερα δεν υπάρχει νομοθεσία για τον προσδιορισμό και τη φορολόγηση των κερδών από το bitcoin και τα αντίστοιχα cryptos. Το κενό αυτό εκμεταλλεύονται πολλοί επενδυτές, ενώ από την άλλη ελάχιστοι δηλώνουν τα υπερκέρδη από συναλλαγές τέτοιων νομισμάτων στο Ε1 της δήλωσης και όσοι το κάνουν είναι κυρίως άνεργοι ή φορολογούμενοι χωρίς εισοδήματα αλλά με σημαντική ακίνητη περιουσία και μόνον επειδή θέλουν να καλύψουν τα τεκμήρια διαβίωσης.
Μία από τις παραδοχές είναι ότι τα εισοδήματα από κρυπτονομίσματα είναι κέρδη από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και συνεπώς θα πρέπει να φορολογούνται σύμφωνα με το άρθρο 43 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, δηλαδή με συντελεστή 15%. Ωστόσο κομβικό σημείο αποτελεί η δήλωση της πραγματικής αξίας κτήσης ή πώλησης και όχι η πλασματική, και για τον λόγο αυτό θα επιδιωχθεί συνεργασία με τις ψηφιακές πλατφόρμες για την άντληση των στοιχείων με τις πραγματικές συναλλαγές.
Την ίδια ώρα η ΑΑΔΕ βρίσκεται σε επαφές με τις φορολογικές διοικήσεις άλλων κρατών για διεθνή συνεργασία, και ειδικά με την αμερικάνικη εφορία IRS με σκοπό τη φορολόγηση και την απόκτηση τεχνογνωσίας για την παρακολούθηση της φοροδιαφυγής μέσα από τα ψηφιακά πορτοφόλια. Η ελληνική Ανεξάρτητη Αρχή επιδιώκει να αποκτήσει εργαλεία εντοπισμού συναλλαγών και ταυτοποίησης κατόχων ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Παράλληλα, ενσωματώνεται στην εθνική νομοθεσία το πλαίσιο της ΕΕ και του ΟΟΣΑ για τα κρυπτονομίσματα, που βάζει κανόνες στους συμμετέχοντες στην αγορά και προστατεύει τους καταναλωτές.
Η Ελλάδα είναι μια από τις 59 χώρες που έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να προσχωρήσουν στο Πλαίσιο Αναφοράς για τα Κρυπτοστοιχεία ή Crypto-Asset Reporting Framework (CARF) του ΟΟΣΑ, το οποίο θα εφαρμοστεί το 2027. Το πλαίσιο αυτό επεκτείνει την Αυτόματη Ανταλλαγή Πληροφοριών για φορολογικούς σκοπούς, που ήδη γίνεται για τις τραπεζικές καταθέσεις, και στον τομέα των κρυπτογραφημένων περιουσιακών στοιχείων.
Πηγή: Εφημερίδα Απογευματινή
