Εντατικούς ελέγχους στις πολεοδομίες για κρούσματα διαφθοράς αλλά και άμεσες κατεδαφίσεις αυθαιρέτων εξήγγειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος, Θοδωρής Σκυλακάκης, κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού από το βήμα της Βουλής.
Οι έλεγχοι στις πολεοδομίες -που πλέον έχουν περάσει στους δήμους, αλλά ακόμη και σήμερα είναι σε σημαντικό βαθμό υποστελεχωμένες-, θα είναι δειγματοληπτικοί, καθώς -όπως παραδέχθηκε ο αρμόδιος υπουργός-, «δεν είναι εφικτό να ελέγχεται με πολλαπλούς βαθμούς ελέγχου το σύνολο των οικοδομικών αδειών που εκδίδονται σε όλη τη χώρα» (σ.σ.: φέτος έχουν εκδοθεί πάνω από 30.000 άδειες). Συνεπώς, αυτό που θα κάνει το υπουργείο είναι να πραγματοποιήσει δειγματοληπτικούς ελέγχους παντού με συγκεκριμένους κανόνες και όπου εντοπιστούν μεγάλες αποκλίσεις θα ακολουθούν πλήρης έλεγχος και παρέμβαση της Δικαιοσύνης, εφόσον χρειαστεί.
Στην απόφαση της κυβέρνησης να ελέγξει τις πολεοδομίες στους δήμους όλης της χώρας οδήγησαν τα κρούσματα διαφθοράς που αποκαλύφθηκαν, με τελευταίο αυτό στους Δήμους Σιθωνίας και Προποντίδος Χαλκιδικής, όπου εμπλέκονται τουλάχιστον 21 υπάλληλοι, μηχανικοί και αρχιτέκτονες, οι 8 εκ των οποίων έχουν αφεθεί ελεύθεροι με ή χωρίς περιοριστικούς όρους, μετά την απολογία τους.
Μαζικές κατεδαφίσεις αυθαιρέτων
Παράλληλα με την εξαγγελία για δειγματοληπτικούς ελέγχους στις πολεοδομίες, ο υπουργός Περιβάλλοντος προανήγγειλε και μαζικές κατεδαφίσεις αυθαιρέτων. Προέβλεψε μάλιστα ότι «κατεδαφίσεις φοβάμαι πως θα έχουμε αρκετές προσεχώς», αλλά ζήτησε τη στήριξη σύσσωμου του Κοινοβουλίου «για να τελειώσουμε με την αυθαίρετη δόμηση», ξεκαθαρίζοντας ότι «βούληση υπάρχει απολύτως από τη δική μου πλευρά».
Όπως υπογράμμισε ο αρμόδιος υπουργός, έχει γίνει η απαιτούμενη μεταρρύθμιση για τα αυθαίρετα και τώρα δημιουργείται ο μηχανισμός εντοπισμού (αεροφωτογραφίες, δορυφορικές εικόνες κ.λπ.), για να υπάρχει πλήρης εικόνα οποιασδήποτε αυθαίρετης δόμησης στη χώρα. Σύμφωνα με τον νέο σχεδιασμό του υπουργείου, πρώτα θα κατεδαφίζονται τα νέα αυθαίρετα, ώστε να μην υπάρχει κίνητρο να χτίζονται και άλλα, και εν συνεχεία τα παλαιότερα.
Στην πράξη, θα κατεδαφίζεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα το σύνολο των νέων χωρίς άδεια αυθαίρετων κατασκευών που ανεγέρθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2024. Ακολουθεί το σύνολο των αυθαίρετων κατασκευών που κατασκευάστηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011 και στη συνέχεια όλα τα αυθαίρετα κτίσματα και οι κατασκευές που δεν υπάγονται ή δεν έχουν υπαχθεί νομίμως σε διατάξεις περί αναβολής επιβολής κυρώσεων.
Οι ιδιοκτήτες αυτών των αυθαιρέτων έχουν προθεσμία δύο ετών, μέχρι το τέλος Μαρτίου 2026, να τακτοποιήσουν παλιές αυθαιρεσίες σε κτίσματα που έκτισαν μέχρι τον Ιούλιο του 2011. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να απευθυνθούν σε μηχανικό προκειμένου να υπαχθούν στον τελευταίο νόμο περί αυθαιρέτων (ν. 4495/2017) και να τακτοποιήσουν τις αυθαιρεσίες. Όσοι έχτισαν μετά τον Ιούλιο του 2011 δεν θα μπορούν να προβούν σε τακτοποίησή τους και η επιλογή που τους δίνεται είναι είτε να πληρώνουν υψηλό πρόστιμο διατήρησής τους είτε να προχωρήσουν σε οριστική κατεδάφιση.
Το μεγαλύτερο πρόγραμμα χωροθέτησης
Αναφερόμενος στα πολεοδομικά, ο κ. Σκυλακάκης τόνισε ότι έχει πλέον ξεκινήσει να υλοποιείται το μεγαλύτερο πρόγραμμα πολεοδομικής χωροθέτησης με τα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια και τη θεσμοθέτηση των οδών. Πρόκειται σύμφωνα με τον ίδιο για ένα πρόγραμμα 700 εκατ. ευρώ, το οποίο θα αλλάξει τελείως την κατάσταση της πολεοδομίας στη χώρα.
Για την απόφαση του ΣτΕ αναφορικά με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, επανέλαβε ότι «θα κάνουμε ό,τι πρέπει για να προσαρμόσουμε αντίστοιχα τη νομοθεσία στην απόφαση αυτή», η οποία σημειωτέον δεν καταργεί εντελώς τα «πράσινα μπόνους» που δίνουν επιπλέον και κατά παρέκκλιση ύψος στα κτίρια , αλλά ορίζει ότι τα κίνητρα αυτά δεν μπορεί να είναι οριζόντια για όλους και θα παρέχονται (ή όχι) με βάση τα πολεοδομικά σχέδια κάθε περιοχής.