Αισιόδοξα είναι τα μηνύματα από την αύξηση της απασχόλησης αλλά και την αύξηση των ενεργών συνταξιούχων σε εργασία και ασφάλιση, δύο κρίσιμοι παράγοντες οι οποίοι -σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές- μπορεί να «σώσουν» την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και να δώσουν νέα παράταση στο ήδη υπάρχον σύστημα από το 2027 στο 2031.
Τι έδειξε η Eurostat για την εργασία των συνταξιούχων
Αφορμή αποτέλεσε η έκθεση της Eurostat για τους ενεργούς σε εργασία συνταξιούχους, που δείχνει για το 2023 μία απόκλιση 9 ποσοστιαίων μονάδων, σε σχέση με τον μέσο όρο των εργαζόμενων συνταξιούχων στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Σύμφωνα με αυτά, το 2023, μόλις το 4,2% των συνταξιούχων στην Ελλάδα δήλωνε ότι εργαζόταν στους έξι μήνες μετά τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ ήταν 13%.
Κυβερνητικοί παράγοντες επισήμαναν ότι με τη νέα ρύθμιση για τους συνταξιούχους εργαζόμενους και την κατάργηση του πέναλτι της περικοπής σύνταξης κατά 30% στις συντάξεις όσων εργάζονται η απόσταση έχει «κλείσει». Ο νέος χρόνος θα βρει 210.000 συνταξιούχους να εργάζονται, από 47.000 που χρησιμοποίησε ως «δείκτη» η Eurostat για το 2023. Μάλιστα, το 1,7% των Ελλήνων συνταξιούχων συνέχισε το 2023 την εργασία του χωρίς αλλαγές, ενώ για το 2,5% συνοδεύτηκε από αλλαγές, όπως μικρότερο ωράριο ή άλλη εργασία από αυτή που έκαναν, όταν βγήκαν στη σύνταξη. Στην ΕΕ, το μεγαλύτερο ποσοστό (36,3%) των συνταξιούχων εργαζόταν για λόγους ευχαρίστησης και ακολουθούσαν (28,6%) όσοι δήλωσαν ότι ήταν οικονομικά αναγκαίο.
Η ηλικία συνταξιοδότησης θα αυξάνεται, εφόσον αυξάνεται και το προσδόκιμο ζωή
Οι αλλαγές στα όρια ηλικίας θα είναι αυτόματες, καθώς με σχετική διάταξη που έχει ψηφιστεί από το 2010 με τον ασφαλιστικό νόμο 3863 η ηλικία συνταξιοδότησης θα αυξάνεται, εφόσον αυξάνεται και το προσδόκιμο ζωή μετά το 65ο έτος. Μέχρι σήμερα δεν χρειάστηκε να γίνει καμία αλλαγή, αφενός γιατί τα όρια ηλικίας πήγαν στα 62 και 67 έτη (από 60 και 65 προηγουμένως) και αφετέρου διότι με την πανδημία το προσδόκιμο ζωής δεν αυξήθηκε, οπότε και πάλι δεν έγινε καμία περαιτέρω προσαρμογή των ορίων ηλικίας.
Κύμα φυγής προς τη συνταξιοδότηση
Η ανησυχία πάντως όσων εργαζομένων έχουν ώριμα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα είναι έκδηλη σε ό,τι αφορά τις αλλαγές στα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση και ήδη καταγράφεται κύμα φυγής στη σύνταξη. Τα τελευταία στοιχεία του ΕΦΚΑ δείχνουν ότι τον Ιούλιο είχαν υποβληθεί 18.216 νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης και στο 7μηνο (Ιανουάριος-Ιούλιος 2024) είχαν φτάσει τις 117.650.
Η πορεία των αιτήσεων μέχρι τώρα ακολουθεί αυξητικό ρυθμό και η εκτίμηση-πρόβλεψη που προκύπτει από τις 117.650 αιτήσεις του 7μήνου είναι ότι έως το τέλος του 2024 θα ξεπεράσουν τις 200.000. Το αντίστοιχο 7μηνο του 2023 είχαν υποβληθεί 111.264 αιτήσεις, εκ των οποίων 16.413 αιτήσεις τον Ιούλιο, ενώ για όλο το 2023 είχαν υποβληθεί 190.368 αιτήσεις για απονομή συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας και λόγω θανάτου.
Τονίζεται ότι μέσα στο 2026 οι ηλικίες εξόδου στη σύνταξη θα αξιολογηθούν εκ νέου και αν ο «αλγόριθμος» που συνδέει το προσδόκιμο ζωής μετά τα 65 έτη με τα όρια ηλικίας δείξει ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές, τότε από το 2027 οι ηλικίες συνταξιοδότησης θα αλλάξουν. Με βάση τα ισχύοντα σήμερα και έως το 2026, οι ασφαλισμένοι μπορούν να πάρουν σύνταξη στα 62 έτη ηλικίας με 40 χρόνια ασφάλισης ή στα 67 με τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης.
