Με δύο τροπολογίες για ρήτρες προστασίας των αναπροσαρμογών στον κατώτατο μισθό από το 2028 (αν και εφόσον ο δείκτης ανεργίας επιδεινωθεί, αλλά και για τη δεσμευτικότητα του ποσοστού αύξησης των αποδοχών σε όλους τους νέους και ανειδίκευτους μισθωτούς) ξεκίνησε η συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής επί του σχετικού νομοσχεδίου, με την υπουργό Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, να καλεί τα κόμματα της αντιπολίτευσης να μη λαϊκίζουν.
Τι θα ισχύσει με τον αλγόριθμο
Με τις τροπολογίες αυτές αποσαφηνίστηκε ότι ο συντελεστής που θα προκύπτει από τον μαθηματικό τύπο θα είναι δεσμευτικός για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού, ο οποίος προβλέπει μισθολογικά βήματα και αυξήσεις μεταξύ 4,4% και 4,7%, ώστε να γίνει η εξίσωση στον κατώτατο μισθό ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και να διαμορφωθεί στα 950 ευρώ μέσα στο 2027. Οι εξαιρέσεις του νέου πλαισίου έχουν ως εξής:
1. Οι δημόσιοι υπάλληλοι για το 2025, στο πλαίσιο της εναρμόνισης μισθών με τον ιδιωτικό τομέα, θα λάβουν τη διαφορά από τον εισαγωγικό των 850 ευρώ σήμερα μέχρι το ποσό που θα καθορισθεί για τον κατώτατο. Δηλαδή, αν ο κατώτατος του ιδιωτικού τομέα αυξηθεί από τα 830 ευρώ στα 870 ευρώ, η αύξηση στο Δημόσιο θα είναι 20 ευρώ (από τα 850 στα 870 €).
2. Για το 2025 οι αυξήσεις δεν θα έχουν αναδρομικότητα και θα χορηγηθούν από την 1η Απριλίου 2025. Το ίδιο θα ισχύσει και στο Δημόσιο και τα ΝΠΔΔ.
Από το 2026 η αύξηση θα έρχεται από την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, καθώς ο διάλογος και οι προτάσεις των εταίρων θα εκκινούν από τον Ιούνιο κάθε χρόνο, με τον Δεκέμβριο να είναι ο μήνας της τελικής απόφασης. Δηλαδή το χρονοδιάγραμμα προβλέπει ότι η δεύτερη, ενδιάμεση φάση θα ξεκινήσει την 1η Ιουνίου 2025, ώστε εντός του 2025 να διεξαχθεί η διαβούλευση σύμφωνα με τις νέες προθεσμίες και τη νέα σύνθεση των επιτροπών για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο που θα ισχύσει από την 1/1/2026.
Τι θα είναι απαγορευτικό
Πάντως, το νομοσχέδιο ορίζει 7 αιτίες για τις οποίες δεν θα μπορεί να γίνει αναπροσαρμογή (αύξηση) των αποδοχών:
- Η οικονομία να βρίσκεται σε σημαντική ύφεση.
- Να υπάρχει σημαντική απόκλιση του εθνικού πληθωρισμού (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
- Να υπάρχει σημαντική ανισορροπία στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών.
- Να υπάρχει σημαντική αύξηση του ποσοστού της ανεργίας.
- Η βάση του συντελεστή, που θα προκύπτει από τον σχετικό μαθηματικό τύπο, να μη δικαιολογείται από τα επίπεδα και τις μακροπρόθεσμες εξελίξεις στην παραγωγικότητα και τη δυναμική της ή την απόκλιση του κατώτατου μισθού από το 60% του ακαθάριστου διάμεσου μισθού.
- Να υπερβαίνει τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας.
- Να μη δικαιολογείται από έκτακτες περιστάσεις.
Ποιές είναι οι παρατηρήσεις της Επιστημονικής Επιτροπής της Βουλής
Σοβαρές παρατηρήσεις κάνει επί του νομοσχεδίου η Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής αναφορικά με το θέμα της δεσμευτικότητας της αύξησης. Όπως υπογραμμίζει, είναι δυνατόν να προκύψουν οι εξής καταστάσεις:
- Η επιτροπή να προτείνει την αυτόματη ή μη αναπροσαρμογή μισθών. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται, κατά την παράγραφο 1 του νομοσχεδίου δεν προβλέπονται ούτε το ενδεχόμενο μείωσης του κατώτατου μισθού ούτε το ενδεχόμενο αύξησής του πέραν του ποσοστού που συνάγεται από την εφαρμογή του συντελεστή υπολογισμού. Εν προκειμένω, προκύπτει το ερώτημα, εάν η επιτροπή θα μπορεί να προτείνει κάποια αύξηση της οποίας το ποσοστό θα βρίσκεται μεταξύ του μηδενικού ποσοστού και εκείνου που προκύπτει από την εφαρμογή του συντελεστή.
- Παρατηρεί επίσης, ότι η ευρω-οδηγία δεν αποσκοπεί στην εναρμόνιση των κατώτατων μισθών σε ολόκληρη την ΕΕ και συνεπώς δεν καθορίζει το επίπεδο των αμοιβών, στοιχείο το οποίο εναπόκειται στη σχετική αρμοδιότητα των κρατών-μελών και στο πεδίο του δικαιώματος των κοινωνικών εταίρων να συνάπτουν συλλογικές συμβάσεις σε εθνικό επίπεδο.
