Ειδικό φόρο στις εταιρείες παραγωγής ρεύματος που θα αποδοθεί για τη στήριξη των νοικοκυριών και δέσμευση για συγκράτηση των τιμών στους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις προβλέπει το αρχικό σχέδιο συζήτησης Ελλάδας και αντιπροσώπων της Κομισιόν για συγκράτηση των τιμών στο ρεύμα. Ο φόρος θα χρηματοδοτήσει το κόστος επιδότησης των λογαριασμών όσο διάστημα οι χονδρικές τιμές ενέργειας διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα (π.χ. καθ’ όλη τη χειμερινή περίοδο), με αποτέλεσμα να είναι ορατό το ενδεχόμενο σημαντικών αυξήσεων στη λιανική.
Η παρέμβαση δημοσιονομικού χαρακτήρα
«Όλα δείχνουν ότι η παρέμβαση στο ρεύμα, για να μην επιβαρυνθούν οι Έλληνες καταναλωτές, θα είναι δημοσιονομικού χαρακτήρα». Η φράση αυτή, που ανήκει σε κορυφαίο παράγοντα του υπουργείου Ενέργειας, ανάβει το «πράσινο φως» για στήριξη των Ελλήνων καταναλωτών, όπως εδώ και μερικές εβδομάδες δεσμεύθηκε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η Αθήνα κατέστησε σαφές στους εκπροσώπους της Κομισιόν, στο πλαίσιο της συνάντησης που πραγματοποίησε μαζί τους ο υπουργός Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, ότι «δεν μπορεί να περιμένει πότε οι Βρυξέλλες θα πάρουν απόφαση για μόνιμη παρέμβαση στον μηχανισμό διαμόρφωσης των τιμών ρεύματος, γιατί έχει λάβει απόφαση στήριξης των Ελλήνων καταναλωτών».
Σύμφωνα με ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Ενέργειας «πάμε σε ειδική φορολογική στόχευση στους παραγωγούς ρεύματος ώστε να επιδοτηθούν οι καταναλωτές και σε “συμφωνία κυρίων” για συγκράτηση των ίδιων τιμών για τους επαγγελματίες». Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι το μοντέλο που θα ακολουθηθεί θα μοιάζει με εκείνο της επιβολής φόρου στα διυλιστήρια, που απέφερε έσοδα 330 εκατ. ευρώ.
Τα εργαλεία που θα επιτρέψουν την υλοποίηση των δεσμεύσεων
Επισήμως, από πλευράς κυβέρνησης τονίζεται πως στη συνάντηση με τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συζητήθηκαν και συμφωνήθηκαν τα εργαλεία τα οποία θα επιτρέψουν στην κυβέρνηση να υλοποιήσει τη δέσμευση που έχει αναλάβει, δηλαδή να μην αφήσει να περάσουν στους καταναλωτές οι αυξήσεις από το νέο πρόσφατο «επεισόδιο» εκτίναξης των χονδρεμπορικών τιμών στη ΝΑ Ευρώπη. Να σημειωθεί ότι η άνοδος στη χονδρική ξεπερνά το 51%, καθώς η μέση τιμή διαμορφώνεται κοντά στα 138 ευρώ/μεγαβατώρα (MWh) – από τα 91 ευρώ.
Ο ίδιος ο υπουργός Ενέργειας, Θ. Σκυλακάκης, δήλωσε ότι «από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπάρχει μια διάθεση τα εργαλεία αυτά να είναι περισσότερο δημοσιονομικά και λιγότερο κανονιστικά σε σχέση με τη λειτουργία της αγοράς», ωθώντας στην ουσία την κυβέρνηση να επιβάλει έκτακτη φορολόγηση στα υπερέσοδα των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε να αντλήσει τα κονδύλια που είναι απαραίτητα για την επιδότηση των καταναλωτών.
Ποιά θα είναι τα επόμενα βήματα
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα επόμενα βήματα θα έχουν ως εξής:
- Οι προμηθευτές στις αρχές Δεκεμβρίου ανακοινώνουν τις νέες τιμές και τις χρεώσεις.
- Η κυβέρνηση ανακοινώνει αμέσως μετά την απόφαση στήριξης με «φόρο ρεύματος» που θα αποδοθεί ως επιδότηση στους καταναλωτές. Το ύψος του φόρου θα αποτελεί συνάρτηση των εκάστοτε τιμών λιανικής και της εκτίμησης για τη δαπάνη της επιδότησης. Αρχικά, τα απαιτούμενα κονδύλια θα χρηματοδοτηθούν από τον προϋπολογισμό και θα αναπληρώνονται σταδιακά από τη φορολόγηση.
- Για τους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις, στους οποίους δεν επιτρέπεται να δοθούν επιδοτήσεις, θα υπάρξει κατά πάσα πιθανότητα η λύση της συγκράτησης των τιμολογίων από τους ίδιους τους παρόχους, χωρίς… παρενέργειες από την επιβολή μέτρων.
- Η επιλογή της επιβολής πλαφόν στη χονδρική τιμή του ρεύματος (ανώτατο επιτρεπόμενο έσοδο ανά τεχνολογία) θα είναι ο επόμενος στόχος, που θα αποτελεί και ασπίδα προστασίας στη λιανική, όταν καταγράφεται έντονη ανοδική τάση τιμών. Αυτό, ωστόσο, απαιτεί να υπάρξει νομοθετική παρέμβαση από την Ευρώπη.
Ποιά είναι τα Ελληνικά επιχειρήματα
Η κυβέρνηση τόνισε -μεταξύ άλλων- στους εκπροσώπους της Κομισιόν ότι:
- Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτός ο τρόπος τιμολόγησης του ρεύματος.
- Δεν είναι σωστό να σηκώνουν το ακριβό βάρος της ενεργειακής στήριξης της Ουκρανίας αποκλειστικά οι χώρες της ΝΑ Ευρώπης.
- Η Ελλάδα έχει διαρκή αύξηση παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ στο ενεργειακό της ισοζύγιο και επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας, που την καθιστούν εξαγωγική χώρα. Συνεπώς, η Ελλάδα δεν φέρει ευθύνη για το πρόβλημα που υπάρχει στη ΝΑ Ευρώπη, καθώς συνεισφέρει με σημαντικές εξαγωγές ενέργειας στην κάλυψη των αναγκών τρίτων χωρών.
- Είναι αδιανόητο να υπάρχουν «ενεργειακά σύνορα» μέσω των προβληματικών διεθνών διασυνδέσεων, την ώρα που Ελλάδα – Βουλγαρία – Ρουμανία συμβάλλουν στην επάρκεια της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
- Η Ελλάδα δεν έχει έλλειψη ευέλικτων μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αφού διαθέτει σημαντικά μεγάλο αριθμό μονάδων φυσικού αερίου. Μάλιστα, το εύρος των ευέλικτων αυτών μονάδων αναμένεται να μεγαλώσει τα επόμενα χρόνια.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει καταστήσει ξεκάθαρη την ελληνική θέση ότι «πρέπει να υπάρξει ένας μόνιμος μηχανισμός που δεν θα επιτρέπει υπερέσοδα εις βάρος των καταναλωτών και των επιχειρήσεων. Δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσουμε να περάσουν στον καταναλωτή οι υπερβολικές αυξήσεις στις τιμές χονδρικής
