Το μεγαλύτερο κύμα φυγής σε συνταξιοδότηση της τελευταίας πενταετίας αναμένει μέχρι το τέλος του έτους ο ΕΦΚΑ, καθώς οι εκτιμήσεις αφορούν μέχρι και 260.000 άτομα.
Οι λόγοι που τους ωθούν σε πρόωρη σύνταξη
Οι λόγοι που ωθούν τους εργαζόμενους σε πρόωρη σύνταξη, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις, αλλά και όσους έχουν συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας και μπορούν να φύγουν με μειωμένη σύνταξη, έχουν σχέση με τα εξής:
- Οι αυξήσεις που θα λάβουν θα είναι διπλές, μιας και από το 2025 θα υπολογίζεται ο εργασιακός βίος, και ο μέσος μισθός από το 2002 και μετά θα συνδυαστεί με την αύξηση της σύνταξης.
- Αρκετές χιλιάδες έχουν εξασφαλίσει την παραμονή τους στον εργασία και θα συνεχίσουν να εργάζονται λαμβάνοντας σύνταξη και μισθό, ο οποίος στη συνέχεια θα υπολογιστεί στη σύνταξή τους.
- Όσοι έχουν θεμελιώσει πρόωρα δικαίωμα συνταξιοδότησης και επιθυμούν να κάνουν χρήση βγαίνοντας από τον ενεργό εργασιακό βίο, το πέναλτι στη σύνταξη με μειωμένο όριο ηλικίας επιβάλλεται μόνον στην εθνική σύνταξη και ισούται με μείωση αυτής κατά 30% που σημαίνει απώλεια 127,85 ευρώ και ποσό εθνικής σύνταξης 298,32 ευρώ (αντί για 426,17 ευρώ) για όσους έχουν 20 χρόνια ασφάλισης και άνω, ενώ με 15 έτη ασφάλισης το βασικό ποσό της εθνικής σύνταξης πέφτει στα 383,55 ευρώ και για τη μειωμένη σύνταξη διαμορφώνεται στα 268,48 ευρώ.
Οι προϋποθέσεις ανά κατηγορία
Πρόωρη σύνταξη με όρια ηλικίας από 55 έως 61,8 ετών μπορούν να πάρουν πάνω από 20 κατηγορίες παλαιών ασφαλισμένων σε Δημόσιο, ΙΚΑ, και ειδικά ταμεία (ΔΕΚΟ – τραπεζών). Η έξοδος για πρόωρη σύνταξη πριν από τα 62 αφορά κατά κανόνα τους παλαιούς (πριν από το 1993) ασφαλισμένους και δεν συνεπάγεται απαραίτητα ότι θα έχουν και το πέναλτι της μειωμένης σύνταξης. Επομένως οι ασφαλισμένοι που βγαίνουν με μειωμένη σύνταξη, έχοντας 20 έτη ασφάλισης και άνω, θα χάσουν 127,85 ευρώ από τη σύνταξη, ενώ στην έξοδο με μειωμένη σύνταξη και 15 έτη ασφάλισης θα χάσουν 115 ευρώ.
Από το Δημόσιο, με μειωμένη σύνταξη πριν από τα 62 μπορούν να αποχωρήσουν οι υπάλληλοι (άνδρες – γυναίκες) που συμπλήρωσαν 25ετία ασφάλισης έως το 2012 και έκλεισαν τις ηλικίες των 55-60 ετών ως το 2022. Αν οι ηλικίες συμπληρώνονται από το 2023 και μετά, τότε η μειωμένη σύνταξη επιτρέπεται από το 62ο έτος και μετά. Πριν από τα 62 με καθεστώς πλήρους σύνταξης μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οι εξής κατηγορίες ασφαλισμένων από το Δημόσιο:
- Άνδρες και γυναίκες με 35 έτη ασφάλισης και συμπληρωμένο το 58ο έτος της ηλικίας τους έως 31/12/2021 αποχωρούν με πλήρη σύνταξη με όριο ηλικίας συνταξιοδότησης μέχρι τα 61 και 6 μήνες. Οι ίδιες προϋποθέσεις ισχύουν και για όσους συμπληρώνουν 36 έτη έως το 2021.
- Άνδρες και γυναίκες με 37 έτη στο σύνολο έως το 2021 και με συμπληρωμένο το 55ο έτος της ηλικίας τους αποχωρούν με πλήρη σύνταξη. Το όριο ηλικίας για τη συνταξιοδότηση είναι 61 έτη και 2 μήνες.
- Ασφαλισμένοι στο καθεστώς ασφάλισης των βαρέων ως μόνιμοι σε ΟΤΑ αποχωρούν με όριο ηλικίας συνταξιοδότησης το 58ο έτος, εάν συμπλήρωσαν τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης στα βαρέα των ΟΤΑ μέχρι 31/12/2012, διαφορετικά βγαίνουν στα 60.
Μητέρες με ανήλικα τέκνα
Με πλήρη σύνταξη πριν από τα 62 έτη αποχωρούν επίσης οι μητέρες ανηλίκου τέκνου που συμπλήρωσαν 25ετία έως το 2010 στο Δημόσιο και έκλεισαν το 50ό έτος της ηλικίας τους από 19/8/2015 μέχρι και το 2019. Μετά το 2019 το όριο ηλικίας ανεβαίνει έως τα 67, ενώ μπορούν να αποχωρήσουν εναλλακτικά με διατάξεις 35ετίας και 40ετίας και όριο ηλικίας έως 62 ετών.
Τα ίδια όρια ηλικίας ισχύουν και για τους δύο γονείς δημοσίους υπαλλήλους με ανήλικο τέκνο που συμπλήρωσαν 25ετία το 2011 και την ηλικία των 52 ετών μετά τον Αύγουστο του 2015, όπως και για τρίτεκνους γονείς που συμπληρώνουν 21 έτη το 2011 και ηλικία 52 μετά το 2015.
Οι γονείς ανήλικου τέκνου που συμπλήρωσαν 25ετία το 2012 συνταξιοδοτούνται για πλήρη σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει, όταν κλείσουν τα 55. Με ηλικία 55 το 2016 παίρνουν σύνταξη στα 58. Με ηλικία 55 το 2017 βγαίνουν στα 59,6 έτη, ενώ με ηλικία 55 ετών το 2018 βγαίνουν στη σύνταξη μέσα στο 2024 με το νέο όριο ηλικίας των 61 ετών. Τα ίδια όρια ηλικίας ισχύουν και για τρίτεκνους γονείς που συμπληρώνουν 23 έτη το 2012 και ηλικία 55 μετά το 2015.
Όσον αφορά το ΙΚΑ, η αίτηση για έξοδο με μειωμένη σύνταξη αφορά τις μητέρες με ανήλικο τέκνο και 5.500 ημέρες ασφάλισης έως το 2012, οι οποίες μπορούν να αποχωρήσουν πριν από τα 62 έτη, αρκεί να είχαν κλείσει τα 50, 52 και 55 έτη ηλικίας ή μέχρι το 2019.
Με όρια ηλικίας από 55 έως 62 ετών παίρνουν μειωμένη σύνταξη και οι μητέρες ασφαλισμένες σε ταμεία ΔΕΚΟ – τραπεζών με ανήλικο τέκνο και 25ετία έως το 2012. Με τις γενικές διατάξεις του ΙΚΑ οι ασφαλισμένοι παίρνουν τη μειωμένη σύνταξη στα 62, αρκεί να συμπληρώνουν 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος τα τελευταία 5 έτη πριν από το 62ο έτος.