Συναγερμό στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, την Τράπεζα της Ελλάδος και τους επιχειρηματίες-εξαγωγείς ηχεί η εκτόξευση του εμπορικού ελλείμματος της χώρας πάνω από τα 25 δισ. ευρώ, μόλις από το 9μηνο του έτους.
Οι παράγοντες που επιβαρύνουν το έλλειμα
Η μεγάλη άνοδος των εισαγωγών προϊόντων ενέργειας, τροφίμων αλλά και πρώτων υλών που «στηρίζουν» τους ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, λόγω της ανάγκης κάλυψης σε αγαθά για τις κατασκευές, τον τουρισμό και τη βιομηχανία, έρχονται εντούτοις να λειτουργήσουν ως βαρίδι στην προσπάθεια των εγχώριων παραγωγικών και κυρίως εξαγωγικών επιχειρήσεων να «βγουν στον αφρό», καθώς η οικονομία της χώρας υποχρεώνεται να καλύπτει τις ανάγκες της με όλο και υψηλότερες εισαγωγές. Το αποτέλεσμα είναι πως, αν δεν αλλάξει κάτι το επόμενο διάστημα, η Ελλάδα οδεύει προς νέο αρνητικό ρεκόρ στο εμπορικό της ισοζύγιο, που το 2023 ήταν αρνητικό κατά 25,3 δισ. ευρώ και το 2022 κατά 26,8 δισ. ευρώ.
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024 είναι ενδεικτικά της κρίσης στην οποία έχει περιέλθει το εμπορικό ισοζύγιο ως αποτέλεσμα, αφενός της έλλειψης εγχώριας παραγωγής, των υψηλών τιμών των εισαγόμενων προϊόντων και της μείωσης των εξαγωγών μας, επειδή ως χώρα παράγουμε όλο και λιγότερα ανταγωνιστικά προϊόντα. Η συνολική αξία των εισαγωγών στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024 ανήλθε στο ποσό των 62,965, δισ. ευρώ, από 61,691 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (+2,1%). Από την άλλη πλευρά, η συνολική αξία των εξαγωγών μειώθηκε κατά 1,8% και διαμορφώθηκε στα 37,835 δισ. ευρώ έναντι 38,538 δισ. ευρώ.
Μόνο τον Σεπτέμβριο, στο έλλειμμα του ισοζυγίου των εμπορικών συναλλαγών προστέθηκαν πάνω από 3 δισ. ευρώ, ένδειξη πως το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας -το οποίο ανέκαθεν ήταν ελλειμματικό- απαιτεί εδώ και τώρα αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, φέτος τον Σεπτέμβριο το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε σε 3,057 δισ. ευρώ έναντι 2,709 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2023, παρουσιάζοντας αύξηση 12,9%! Το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ) του ΣΕΒΕ επιμένει, πάντως, να βλέπει με πιο θετική ματιά τις εξελίξεις. Όπως αναφέρει, το 2023 οι εξαγωγές είχαν υποχωρήσει στα 50,9 δισ. ευρώ (-8,7%) σε σχέση με τις κορυφαίες επιδόσεις του 2022, όπου και άγγιξαν τα 54,7 δισ. ευρώ. Ωστόσο, σημαντική βελτίωση είχε καταγραφεί στο εμπορικό έλλειμμα, το οποίο είχε μειωθεί στα 31 δισ. έναντι των 38,8 δισ. του 2022.
«Δύσκολη χρονιά» το 2023
«Το 2023 ήταν μία δύσκολη χρονιά για την εξωστρεφή επιχειρηματικότητα, καθώς σημαντικά γεγονότα δυσχέραναν την πορεία των εξαγωγών, όπως ο πόλεμος στη Γάζα και οι συγκρούσεις στην Ερυθρά Θάλασσα, δημιουργώντας μείζονα προβλήματα στις αλυσίδες μεταφοράς, αλλά και ένα γενικότερο πνεύμα αβεβαιότητας στην ευρωπαϊκή αλλά και στην παγκόσμια αγορά», σημείωνε ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, Συμεών Διαμαντίδης. Από την πορεία και των φετινών εισαγωγών-εξαγωγών, ωστόσο, όλα δείχνουν ότι το εμπορικό έλλειμμα οδεύει προς νέα επιδείνωση.