Τον οδικό χάρτη για την αύξηση του κατώτατου στα 950 ευρώ και του μέσου μισθού στα 1.500 ευρώ μέχρι το 2027 μέσω του νέου μηχανισμού εξειδίκευσε χθες η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, μετά τη σχετική παρουσίαση της πρότασης που έκανε στο υπουργικό συμβούλιο. Βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης, τόνισε η κυρία Κεραμέως, «είναι η ενίσχυση του εισοδήματος των εργαζομένων και η αύξηση της αγοραστικής τους δύναμης, συνδέοντας το ύψος των μισθών με τον πληθωρισμό και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας».
Τρόπος υπολογισμού
Από το 2028, ο κατώτατος μισθός προτείνεται να καθορίζεται μέσω ενός μαθηματικού τύπου ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη του τον πληθωρισμό, ιδιαίτερα για τα νοικοκυριά στο χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κλίμακας, καθώς και την αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας, με βάση αντικειμενικούς δείκτες που θα δημιουργήσει η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Το νέο σύστημα καθορισμού του κατώτατου μισθού προσφέρει τέσσερις ουσιαστικές καινοτομίες:
– Ασφάλεια. Προβλέπεται ότι ο κατώτατος μισθός δεν μπορεί να μειωθεί, αν τα στοιχεία της οικονομίας είναι αρνητικά.
– Σύνδεση με την οικονομία. Το ύψος του κατώτατου μισθού συνδέεται με πραγματικά οικονομικά μεγέθη, δηλ. τον πληθωρισμό και την παραγωγικότητα.
– Διαφάνεια και αξιοπιστία. Το ύψος του κατώτατου μισθού βασίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη στο σύστημα.
– Κάλυψη και των δημοσίων υπαλλήλων. Για πρώτη φορά προβλέπεται η προστασία του κατώτατου μισθού και στους εργαζόμενους στο Δημόσιο.
Διαβούλευση
Ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων στη διαδικασία είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Δημιουργείται Επιτροπή Διαβούλευσης με τη συμμετοχή όλων των εθνικών κοινωνικών εταίρων και της ΑΔΕΔΥ. Η επιτροπή αυτή θα διατυπώνει γνώμη με θεσμικό και ενιαίο τρόπο κατά τη μεταβατική διαδικασία καθορισμού του κατώτατου μισθού, όπως επίσης και σε περίπτωση που στοιχειοθετείται από την επιστημονική επιτροπή παρέκκλιση από τον αυτόματο μηχανισμό αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού, σε περίπτωση π.χ. μεγάλων οικονομικών αναταράξεων. Σημειώνεται ότι και σε αυτή την περίπτωση το ύψος του κατώτατου μισθού δεν θα μπορεί να μειωθεί. Ως προς την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, προβλέπεται η εκπόνηση Σχεδίου Δράσης εντός ενός έτους από την ψήφιση του νόμου, με σαφές χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα μέτρα. Στόχος είναι η ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και η αύξηση της αποτελεσματικότητάς τους, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η κατάρτιση του Σχεδίου Δράσης θα βασιστεί σε ουσιαστική και εκτενή διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους.
Τα βήματα
Διευκρινίζεται ότι το 2025 η διαδικασία καθορισμού του κατώτατου μισθού θα παραμείνει ίδια, ενώ η δεύτερη, ενδιάμεση φάση θα ξεκινήσει την 1η Ιουνίου 2025, ώστε εντός του έτους να διεξαχθεί η διαβούλευση, σύμφωνα με τις νέες προθεσμίες και τη νέα σύνθεση των επιτροπών για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο που θα ισχύσει από την 1/1/2026. Η ενδιάμεση φάση θα διαρκέσει έως την 31η/12/2027.
Να σημειωθεί ότι η κοινοτική οδηγία θέτει στόχο να αυξηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις στο 80%. Στην Ελλάδα το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από σύμβαση κυμαίνεται από 25% έως 30%. Σχολιάζοντας αυτό το σημείο, η υπουργός Εργασίας χαρακτήρισε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για επαναφορά των διαπραγματεύσεων στους κοινωνικούς εταίρους «ανεδαφική», καθώς στους εταίρους δεν εκπροσωπούνται οι άνεργοι και οι νέοι εργαζόμενοι και ως εκ τούτου θα υπήρχε «τρύπα» στην υποχρεωτικότητα της εφαρμογής της σύμβασης.
