Δύο νέες επιλογές πληρωμών θα έχουν από τις 4 Νοεμβρίου οι εργοδότες για τις ασφαλιστικές εισφορές και οι οφειλέτες για τα χρέη, τα οποία φτάνουν τα 45,5 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 16,5 δισ. ευρώ αποδίδονται σε εταιρείες και πρόσωπα «φαντάσματα» και θεωρούνται ανείσπρακτα.
Έτσι, από την παραπάνω Δευτέρα 4 Νοεμβρίου οι εργοδότες θα μπορούν να κάνουν online πληρωμές μέσω του συστήματος IRIS και μέσω online ΔΙΑΣ και θα ενημερώνουν αυτομάτως τα συστήματα του e-ΕΦΚΑ σε πραγματικό χρόνο, επιτρέποντας την άμεση καταχώριση των συναλλαγών και την άμεση έκδοση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την ταχύτητα της διαδικασίας.
Με τις νέες αυτές υπηρεσίες, οι πολίτες δεν θα χρειάζεται να περιμένουν την εκκαθάριση των πληρωμών από τις τράπεζες, η οποία στο παρελθόν απαιτούσε αρκετές ημέρες.
Ωστόσο ο ισολογισμός του ΕΦΚΑ εμφανίζει 48,5 δισ. ευρώ χρέη, τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, καθώς σύμφωνα με τον νόμο 4997/22, σε δεκαετή παραγραφή υπόκεινται οι απαιτήσεις του ΕΦΚΑ από μη καταβληθείσες εισφορές χρονικής περιόδου ασφάλισης έως 31/12/2025.
Η περιγραφή
Από τον μεθεπόμενο χρόνο η παραγραφή θα επέρχεται μόλις συμπληρωθεί η πενταετία, με μία σοβαρή υποσημείωση, ότι δεν θα παραγράφονται χρέη για τα οποία οι οφειλέτες έχουν λάβει σημείωμα απαίτησης και δεν έχει αναζητηθεί.
Από το 2026, όπως προβλέπει ο νόμος, η παραγραφή πέφτει στην 5ετία. Για παράδειγμα, η αξίωση του ΕΦΚΑ για την είσπραξη οφειλής από μη καταβληθείσες εισφορές των μηνών από 1/2026 έως και 12/2026 θα παραγραφεί την 1/1/2032, των μηνών από 1/2027 έως και 12/2027 παραγράφεται την 1/1/2033 και ούτω καθεξής.
Η παραγραφή παύει να ισχύει όταν ο ΕΦΚΑ ή το ΚΕΑΟ -εντός της δεκαετίας ή εντός της πενταετίας μετά το 2026- ειδοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο τον ασφαλισμένο για την οφειλή: με δικαστικό επιμελητή-κλητήρα, επιστολή, ηλεκτρονική ειδοποίηση, εφόσον υπάρξει μέτρο διοικητικής εκτέλεσης για την είσπραξή της (κοινοποίηση ατομικής ειδοποίησης, επιβολή κατάσχεσης επί κινητής/ακίνητης περιουσίας ή απαίτησης εις χείρας τρίτου, προσδιορισμός προγράμματος πλειστηριασμού και λοιπά).
Σύμφωνα με τη λίστα των μεγαλοοφειλετών των Ταμείων, που δημοσιοποιήθηκε τον περασμένο Ιούλιο, περιλαμβάνονται 10.000 οφειλέτες (κυρίως νομικά πρόσωπα) με χρέη περίπου 10 δισ. ευρώ προς τον ΕΦΚΑ, τα οποία δεν επιδέχονται είσπραξη, είτε γιατί ανήκουν σε πτωχευμένες επιχειρήσεις, είτε επειδή δεν έχουν αποδώσει τα αναγκαστικά μέτρα που έχουν ληφθεί, είτε ακόμα γιατί οι οφειλέτες απεβίωσαν, αφήνοντας χρέη σε κληρονόμους που είναι χρονοβόρο να αναζητηθούν και οι οποίοι εφόσον εντοπίζονται αποποιούνται την κληρονομιά.
Με γεωμετρική πρόοδο
Σε αυτά τα 10 δισ. ευρώ έρχονται να προστεθούν άλλα 5 δισ. ευρώ από χρέη πριν από το 2009, που δεν μπορούν να εισπραχθούν, με τους τόκους και τις προσαυξήσεις να επιβάλλονται χωρίς κανένα όριο και όχι μόνο διπλασιάζουν την αρχική οφειλή, αλλά συνεχίζουν να αυξάνουν τα χρέη με γεωμετρική πρόοδο.
Έως το 2012 υπήρχε οροφή στον ανατοκισμό των οφειλών στα Ταμεία, που σταματούσε στο 100%, δηλαδή μια οφειλή των 5.000 ευρώ έφτανε στα 10.000 ευρώ με τις προσαυξήσεις και «πάγωνε» σε αυτό το ποσό, ενώ κάθε νέα οφειλή που δημιουργούνταν και έμενε απλήρωτη είχε οροφή το 100% με τις προσαυξήσεις. Από την 1/1/2013 καταργήθηκε η οροφή του 100% της προσαύξησης και όλα τα ληξιπρόθεσμα χρέη προσαυξάνονται χωρίς όριο με ετήσιο επιτόκιο 8,5%.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΚΕΑΟ, μετά την κατάργηση των κριτηρίων για τη διαβίβαση των θεωρητικά εισπράξιμων οφειλών από τα Ταμεία στο ΚΕΑΟ πολλές από τις οφειλές που έχουν ενταχθεί στο ΚΕΑΟ εμφανίζουν πολύ χαμηλή ή μηδενική εισπραξιμότητα. Για τον λόγο αυτό, το ΚΕΑΟ, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων που θέτει, εντοπίζει και διαχωρίζει τις οφειλές με χαμηλό, ίσως και μηδενικό βαθμό εισπραξιμότητας.
