Τέσσερις νομοθετικές παρεμβάσεις αναμένονται ως το τέλος του έτους από το υπουργείο Εργασίας, με πρώτη την επιβολή «κόφτη» στην παρακράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης (ΕΑΣ) μόνο για 180.000 συνταξιούχους που βρίσκονται στην πρώτη κλίμακα κρατήσεων του 3% για συντάξεις από 1.401 έως 1.699 ευρώ. Συγκεκριμένα:
1.
Mε τροπολογία που θα κατατεθεί στη Βουλή μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου, θα προβλέπεται «κόφτης» στις συντάξεις της 1ης κλίμακας ώστε η αύξηση του 2,5% να μην τις μειώνει, εφόσον μπαίνουν ή κινούνται στην κλίμακα των 1.400-1.600 ευρώ. Για παράδειγμα:
– Συνταξιούχος με σύνταξη 1.690 €, λαμβάνοντας αύξηση 2,5% το 2025, περιμένει η σύνταξή του να αυξηθεί στα 1.732 ευρώ. Όμως, με την κράτηση ΕΑΣ της δεύτερης κλίμακας 6%, όχι μόνο η αύξησή του μηδενίζεται, αλλά το ποσό που θα λάβει είναι 1.628 ευρώ, δηλαδή 62 ευρώ λιγότερα από όσα έπαιρνε τον προηγούμενο χρόνο!
– Συνταξιούχος που λαμβάνει σύνταξη 1.395 ευρώ μεικτά δεν έχει κράτηση. Ωστόσο με την αύξηση 2,5% το 2025 η σύνταξή του θα διαμορφωθεί στα 1.429,8 ευρώ, οπότε εμπίπτει στο πεδίο των κρατήσεων του 3%, που σημαίνει ότι η σύνταξη θα μειωθεί (αντί να αυξηθεί) στα 1.386,9 ευρώ. Όμως, σύμφωνα με τον «κόφτη» που έχει θεσπίσει ο μνημονιακός νόμος, δεν μπορεί το ποσό της σύνταξης μετά την αύξηση να πέσει κάτω από τα 1.400 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι ο εν λόγω συνταξιούχος θα χάσει τα 30 ευρώ της αύξησης, αλλά τουλάχιστον θα διασώσει τα άλλα 13 ευρώ έως τα 1.400.
Αυτό το μοντέλο θα επεκταθεί και στις άλλες βαθμίδες των συνταξιούχων που βρίσκονται στο όριο της κλίμακας. Να σημειωθεί ότι οι συντελεστές κρατήσεων σήμερα είναι: για 1.400-1.700 ευρώ στο 3%, για 1.701-2.000 ευρώ στο 6% και φτάνουν το 14% για συντάξεις από 3.500 ευρώ και πάνω.
2.
Αύξηση συντάξεων. Μαζί με την τροπολογία για την ΕΑΣ αναμένεται να κατατεθεί και η τροπολογία αύξησης των συντάξεων από 2,2% έως 2,5% για περισσότερους από 2.000.000 συνταξιούχους. Το τελικό ποσοστό της αύξησης αναμένεται να «κλειδώσει» στο τέλος Οκτωβρίου, όταν θα ανακοινωθούν οι τελικές εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό και το ποσοστό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
3.
Μισθοί σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Μέσα στον Νοέμβριο θα αλλάξει και ο νόμος για τις αυξήσεις μισθών και τον προσδιορισμό του κατώτατου, ταυτόχρονα με την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας. Από το 2025 η διαδικασία αύξησης των μισθών για το 2026 και 2027 αλλάζει και, με βάση τις προτάσεις της επιτροπής, ο διάλογος για τον προσδιορισμό θα ξεκινά τον Ιούνιο και θα καταλήγει στο τέλος Νοεμβρίου. Από το 2028 θα υπάρχει ο μαθηματικός τύπος. Μέχρι τότε η ισχύς διαλόγου για τον προσδιορισμό του κατώτατου ορίζεται η 1/6/2025:
– Μέχρι την 25η Σεπτεμβρίου κάθε έτους προτάσεις για την αναπροσαρμογή του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου.
– Έως την 30ή Σεπτεμβρίου ολοκληρώνεται η αξιολόγηση και τίθεται υπόψη της Επιστημονικής Επιτροπής και της Επιτροπής Διαβούλευσης.
– Έως την 31η Οκτωβρίου οι γνώμες των δύο αυτών επιτροπών και όλος ο φάκελος με τις εκθέσεις των εμπειρογνωμόνων διαβιβάζεται στο ΚΕΠΕ για να συντάξει το Πόρισμα της Διαβούλευσης σε συνεργασία με την Επιστημονική Επιτροπή.
– Έως την 25η Νοεμβρίου ολοκληρώνεται το Πόρισμα της Διαβούλευσης και αποστέλλεται στον πρόεδρο του ΟΜΕΔ για να διαπιστώσει την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
– Έως την 30ή Νοεμβρίου ο πρόεδρος του ΟΜΕΔ αποστέλλει το πόρισμα στους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
– Οι υπουργοί Εργασίας και Οικονομικών εισηγούνται στο υπουργικό συμβούλιο τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό και το κατώτατο νομοθετημένο ημερομίσθιο και αυτοί εκδίδουν απόφαση, στην οποία καθορίζεται ο μισθός για το επόμενο έτος.
Με βάση τις αλλαγές, η διαμόρφωση των κατώτατων αποδοχών θα προκύπτει από το άθροισμα
α) του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή μεταξύ της 1ης Ιουλίου του προηγούμενου έτους και της 30ής Ιουνίου του τρέχοντος για το χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κατανομής των νοικοκυριών και
β) το 50% του ετήσιου ποσοστού μεταβολής της αγοραστικής δύναμης του γενικού δείκτη μισθών κατά την ίδια χρονική περίοδο.
4.
Αλλαγές στο επίδομα ανεργίας. Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου αναμένεται η υπουργική απόφαση για το επίδομα ανεργίας που θα ξεκινήσει πιλοτικά από τον Δεκέμβριο σε 20.000 νέους άνεργους. Η πλήρης εφαρμογή του τοποθετείται από τις αρχές του 2025, όπου το νέο επίδομα ανεργίας θα συνδεθεί άμεσα με τον μισθό αλλά και με τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του άνεργου. Ενδέχεται μάλιστα να φθάσει έως και το 75% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της τελευταίας τριετίας.
Το ύψος του επιδόματος θα είναι κλιμακωτό και σε συνάρτηση με τα έτη ασφάλισης-απασχόλησης, το ύψος του μισθού και, σύμφωνα με πληροφορίες, μπορεί να φτάσει και τα 1.200 ευρώ για άνεργους που βρίσκονταν στην αγορά εργασίας για περισσότερα από τέσσερα χρόνια, αντίθετα όσοι έχουν λιγότερα θα λαμβάνουν το χαμηλότερο ποσό των 509 ευρώ. Επίσης, το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος ανεργίας -όπως προκύπτει από τον κατώτατο μισθό- δεν θα αυξηθεί, αλλά θα καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς. Δηλαδή μεγαλύτερο επίδομα τους πρώτους μήνες και μικρότερο στη συνέχεια.
Η καταβολή του επιδόματος θα συνδυαστεί με την υποχρέωση των ανέργων να ενταχθούν σε πρόγραμμα κατάρτισης ώστε να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται για να τοποθετηθούν σε θέση εργασίας. Στο νέο αυξημένο επίδομα ανεργίας αναμένεται να συγχωνευτεί το επίδομα των 200 ευρώ που καταβάλλεται για τους μακροχρόνια άνεργους (άνω των 12 μηνών). Το επίδομα θα είναι μειωμένο για όσους εργάζονται με ευέλικτες μορφές απασχόλησης.
