Το πράσινο φως έλαβε από τον πρωθυπουργό το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Δημογραφικό, που περιλαμβάνει περισσότερες από 100 δράσεις σε βάθος δεκαετίας, με προϋπολογισμό 1,1 δισ. ευρώ και φιλόδοξους στόχους, προκειμένου να απενεργοποιήσει τη βόμβα της διαρκούς μείωσης του πληθυσμού και των ανυπέρβλητων προβλημάτων που δημιουργούνται χρόνο με τον χρόνο στην οικονομία και το Ασφαλιστικό-Συνταξιοδοτικό λόγω της γήρανσης.
Συρρίκνωση
Πυλώνας υλοποίησης του σχεδίου είναι το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Σύμφωνα με τα δημογραφικά στοιχεία που παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο η υπουργός Σοφία Ζαχαράκη, το ισοζύγιο γεννήσεων / θανάτων επιδεινώνεται σταθερά και είναι χαρακτηριστικό πως το 2022 οι γεννήσεις έπεσαν για πρώτη φορά κάτω από τις 80.000, έναντι 150.000 το 1980, ενώ πέρυσι -σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ- υποχώρησαν στα χαμηλότερα επίπεδα όλων των εποχών, και συγκεκριμένα στις 71.455! Ο μισός πληθυσμός της χώρας είναι σήμερα πάνω από 46 ετών έναντι 39 το 2000 και περισσότεροι από 1 ένας στους 5 κατοίκους είναι πάνω από 65 ετών. Το ποσοστό των άνω των 80 ετών είναι 6% (διπλάσιο σε σχέση µε αυτό του 2000).
Το σχέδιο για το Δημογραφικό δεν περιορίζεται απλά στην προσπάθεια ανάκαμψης των γεννήσεων, αλλά προσβλέπει στη συνολική διαχείριση των επιπτώσεων της αλλαγής που έχει επέλθει στην ηλικιακή δομή του πληθυσμού. Απώτερος στόχος του σχεδίου, σύμφωνα με την κυρία Ζαχαράκη, είναι η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου μέσα από τον σχεδιασμό, την εφαρμογή, τον συντονισμό και αξιολόγηση δράσεων που αφορούν το σύνολο των πολιτών σε όλο τον κύκλο ζωής.
Βασικοί άξονες
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο, κάθε άξονας έχει στόχους που προωθούνται μέσα από συγκεκριμένες δράσεις. Αναλυτικά:
1.Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης καλύπτει όλες τις ηλικίες με κλιμακωτά μέτρα:
– Από 0 έως 4 ετών: Επίδομα γέννησης, Παιδιατρικές Εξετάσεις, Πρώιμη Παιδική Παρέμβαση, Επέκταση Βρεφονηπιακών Σταθμών / Νταντάδες της Γειτονιάς
– Από 5 έως 14: Ενημέρωση για τον υγιή τρόπο ζωής / Αναπαραγωγική Υγεία, Σχολικό Πρωινό, Ολοήμερο Σχολείο, Ψηφιακό Φροντιστήριο, Επέκταση Κατασκηνώσεων
– Από 15 έως 29: Κίνητρα Δημιουργίας Οικογένειας, Επέκταση Στεγαστικών Προγραμμάτων, Οικονομική Στήριξη Γονέων, Διά Βίου Εκπαίδευση / Κατάρτιση, Εξετάσεις Προγεννητικού Ελέγχου, Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή – Πλατφόρμα #myPaidi, Στήριξη Work Life Balance, Προληπτική Ιατρική, Brain Gain
– Από 30 έως 44: Επαγγελματική εκπαίδευση, Καλύτερη Σύνδεση Εκπαίδευσης με την Αγορά Εργασίας / Αξιοποίηση Diagnostic Tools, Ενημέρωση για Θέματα Γονιμότητας / Οικογένειας – Μητέρα πριν τα 30, Επέκταση Φοιτητικών Εστιών Μέσω ΣΔΙΤ, Επιδότηση Απόκτησης Επαγγελματικής Εμπειρίας
– Από 45 έως 64: Συνέχιση Στήριξης Εργασιακής Επανένταξης – Προγράμματα Upskilling-Reskilling, Προώθηση επιχειρηματικότητας, Προληπτική Ιατρική
– Από 65 έως 80: Κίνητρα Παραμονής στην Εργασία, Εκπαίδευση / Προγράμματα Upskilling, Θεσμοθέτηση Γηριατρικής, Έξυπνη Γήρανση, Αυτόνομη Διαβίωση, Πλατφόρμα Υγιούς και Ενεργού Γήρανσης
– Από 80 ετών και πάνω το σχέδιο Προβλέπει Δράσεις για Μακροχρόνια Φροντίδα και Ανακουφιστική Φροντίδα.
2.Ο άξονας «Ενίσχυση γεννήσεων – Στήριξη οικογένειας» αφορά 17 δράσεις σε συνεργασία με άλλα εφτά υπουργεία συνολικού προϋπολογισμού 280.000.000 ευρώ και περιλαμβάνει: Προγεννητικό έλεγχο, Πρώιμη παιδική παρέμβαση, Ευνοϊκή φορολόγηση οικειοθελών παροχών, Αύξηση Χρηματοδότησης «Νταντάδες της γειτονιάς», Αύξηση Εισοδηματικών Κριτηρίων για Vouchers, Αύξηση Επιδόματος Παιδιού (Α21), Αύξηση Θέσεων Βρεφονηπιακών, Διεύρυνση Ωραρίου Βρεφονηπιακών, Παιδικοί Σταθμοί στον Χώρο Εργασίας (ή Vouchers), Ολοήμερο Σχολείο / Ενισχυτική Διδασκαλία, Κατάργηση Φόρου Ασφαλίστρων για Παιδιά, Κοινωνική Κατοικία / Κοινωνικό Οικογενειακό Τουρισμό, Ισόβια Ιδιότητα Τριτέκνων, Ελεύθερες Μετεγγραφές / Αυξημένη Μοριοδότηση ΑΣΕΠ.
3.Ενίσχυση Απασχόλησης: Εκτείνεται σε 5 δράσεις μέχρι το 2027 σε συνεργασία με τα υπουργεία Εργασίας και Αθλητισμού με κόστος 25.000.000 ευρώ και περιλαμβάνει: Επαγγελματική Εκπαίδευση, Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Upskilling, Κώδικα Δεοντολογίας για Τηλεργασία, Απασχόληση Ηλικιωμένων.
4.Διαχείριση Μακροζωίας. Αφορά 7 δράσεις με τη συνεργασία τεσσάρων υπουργείων και έχει κόστος 4.500.000 ευρώ μέχρι το 2017, ενώ περιλαμβάνει: Θεσμοθέτηση Γηριατρικής, Προληπτική Ιατρική, Αναβάθμιση ΚΑΠΗ, Επέκταση «Βοήθεια στο Σπίτι», Φροντιστές της Γειτονιάς, Διά Βίου Εκπαίδευση / Ψηφιακή Εκπαίδευση, «Η Τρίτη Ηλικία Πάει Πανεπιστήμιο».
5.Τοπική ανάπτυξη – Προώθηση καινοτομίας. Προβλέπει 9 δράσεις με τη συνεργασία έξι υπουργείων και κόστος 710.000.000 ευρώ μέχρι το 2030, με στόχο: 13 Περιφερειακά Σχέδια Δράσης, Σύγχρονες φοιτητικές εστίες, Τηλεϊατρική, Εθνικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας, Εντοπιότητα, Διαγωνισμούς ΑΣΕΠ, Κοινωνική Κατοικία (σε συνεργασία με δήμους), Αναβάθμιση Προσβασιμότητας Κτιρίων, Ψηφιακές Δεξιότητες, Θέσπιση βραβείου Προσβάσιμης Πόλης.
6.Ενημέρωση – Ευαισθητοποίηση – Έρευνα. Με 6 δράσεις και κόστος 11.000.000 ευρώ, περιλαμβάνει: Παρατηρητήριο για το Δημογραφικό, Δημιουργία πλατφόρμας «MyPaidi», Ενημέρωση για Θέματα Γονιμότητας και Υγείας, Πανελλαδική Καμπάνια Ενημέρωσης, Σήμα «Φιλική προς την Οικογένεια Εταιρεία», Συμμετοχή σε Ευρωπαϊκές Έρευνες (σε συνεργασία με Crete Population Center – ΟΟΣΑ).